ابوبکر زبیدی

ابوبکر زُبَیدی
ابوبکر زُبَیدی
زادهٔ	۹۲۸م/ ۳۱۶ق; سویل
درگذشت	۵ سپتامبر ۹۸۹م/ ۱ جمادی‌الثانی ۳۷۹ق; سویل
محل زندگی	اندلس
پیشه	زبان‌شناس
آثار	«لحن العامّة»

ابوبکر محمد بن حسن زُبَیدی (۹۲۸ - ۹۸۹م) زبان‌شناس برجستهٔ عربی اندلسی در سدهٔ چهارم هجری بود. او را سرآمد روزگارش در اندلس به زبان‌شناسی، نحو، معنانی و تاریخ دانسته‌اند. مدتی نیز قاضی سویل بود. ^[۱]

آثار[ویرایش]

الاستدراک الا سیبویه

طبقات النحویین و اللغویین (دسته بندی دستور نویسان و زبان شناسان) شرح حال لغت شناسان و لغت شناسان متقدم مکتب بصره و کوفه و بغداد. تقریباً مقارن با الفهرست ابن الندیم. هر دو اثر شاهد ظهور علم زبان عربی و ارتباط فکری نزدیک بین کرسی های قدرت عباسیان و امویان به ترتیب در بغداد و قرطبه است.

اخبار الفقها و المتأخرین من اهل قرطبه- تاریخچه مشاوران حقوقی قرطبه^[۲]

امثلة الابنیه فی کتاب سیبویه

بسط الباری^[۳]

الغایه فی العروض^[۴]

اختصار-گزیده‌هایی از صحیح بخاری^[۵]

استدراک الغلاط الواقع فی کتاب العین (اشتباهات کتاب العین)^[۶]

لحن العوام ؛ خطاهای گفتاری دیالکتیکی مردم اندلس ^[۷]

مختصر العین (مخفف العین)گزیده ای از العین خلیل بن احمد^[۸]

المستدرک من الزیادة فی کتاب الباریة الکتاب العین

الرد ابن مسارة یا حتک سطر الملدین^[۹]

رسالت انتصار للخلیل^[۱۰]

التهذیب بحکم الترتیب (تصفیه به ترتیب کامل)

التقریض^[۱۱]

الوضع فی علم العربیه (روشن در علم عرب). دستور زبان بعد از سیبویه

الزیادات الکتاب صلاح لحن العامه بالاندلس ^[۱۲]

منابع[ویرایش]

↑ بعلبکی، منیر (۱۹۹۲). «الزبیدی، أبو بکر». فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد (به عربی). بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۲۱۹. شابک ۹۹۵۳۹۰۱۱۶۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
↑ Ḥājjī Khalīfa, Muṣṭafa ibn 'Abd Allāh (1777). Herbelot, B. d'; Cousin, L.; Galland, A.; Reiske, J.J.; Schultens, H. A.; Visdelou, C. de (eds.). Bibliothèque orientale, ou Dictionnaire universel contenant tout ce qui fait connoître les peuples de l'Orient (Kaşf az-Zunūn) (in French). iii. La Haye, J. Neaulme & N. van Daalen. p. 619.
↑ Bonebakker, Seeger (1961) [1960]. "Notes on Some Old Manuscripts of the Adab al-kātib of ibn Qutayba, the Kitāb aṡ-Ṡināʿatayn of Abū Hilāl al-ʿAskarī, and the Maṯal as-sāʾir of Ḍiyāʾ ad-Dīn ibn al-Aṯīr". Oriens. Leiden: Brill. 13/14: 174. JSTOR i271071.
↑ Ḥājjī Khalīfa (1842). Zunun al-Kashf (Lexicon bibliographicum et encyclopaedicum a Mustafa ben Abdallah Katib) (in Arabic and Latin). iii.
↑ Pons Boigues, Francisco (1898). Ensayo bio-bibliográfico sobre los historiadores y géografos arábigo-españoles (in Spanish). Madrid (Spain): S.F. de Sales, Biblioteca Nacional.
↑ Wadghīrī, ʻAbd al-ʻĀlī; Farṭūsī, Ṣalāḥ Mahdī, eds. (2003). Istidrāk al-ghalaṭ al-wāqiʻ fī kitāb al-ʻAyn. Damascus: Majmaʻ al-Lughah al-ʻArabīyah bi-Dimashq.
↑ Krotkoff, Georg (1957), "The 'Laḥn al-'awāmm 'of Abū Bakr al-Zubaydī", Bulletin of the College of Arts and Sciences, Baghdād, 2: 247.
↑ Zubaydī (al-), Muḥammad ibn al-Ḥasan (2007) [1993]. Mukhtaṣar al-ʻAyn. Baghdād: Dār al-Shuʼūn al-Thaqāfīyah al-ʻĀmmah.
↑ Khallikān (Ibn), Aḥmad ibn Muḥammad (1972). Wafayāt al-A’yān wa-Anbā’ Abnā’ al-Zamān (The Obituaries of Eminent Men) (in Arabic). IV. Beirut: Dār Ṣādar. pp. 372–74.
↑ Qifṭī (al-), ‘Alī ibn Yūsuf (1986). Inbāh al-rawāt (in Arabic). Beirut: Muʼassasat Kutub al-Thaqāfīyah. pp. 108–9.
↑ Ishbīlī (Ibn Khayr al-), Muḥammad (2009). Fahrasa Ibn Khayr al-Ishbīlī (in Arabic). Tunis: Dār al-Gharib al-Islāmī. p. 665.
↑ Zubaydī (al-), Muḥammad ibn al-Ḥasan (1993). Al-Saouri, Abdul Aziz (ed.). Al-ziyadat ‘alā kitāb 'iṣlaḥ laḥn al- ʻaāmmah bi-al-Andalus (in Arabic).

[1] بعلبکی، منیر (۱۹۹۲). «الزبیدی، أبو بکر». فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد (به عربی). بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۲۱۹. شابک ۹۹۵۳۹۰۱۱۶۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)

[2] Ḥājjī Khalīfa, Muṣṭafa ibn 'Abd Allāh (1777). Herbelot, B. d'; Cousin, L.; Galland, A.; Reiske, J.J.; Schultens, H. A.; Visdelou, C. de (eds.). Bibliothèque orientale, ou Dictionnaire universel contenant tout ce qui fait connoître les peuples de l'Orient (Kaşf az-Zunūn) (in French). iii. La Haye, J. Neaulme & N. van Daalen. p. 619.

[3] Bonebakker, Seeger (1961) [1960]. "Notes on Some Old Manuscripts of the Adab al-kātib of ibn Qutayba, the Kitāb aṡ-Ṡināʿatayn of Abū Hilāl al-ʿAskarī, and the Maṯal as-sāʾir of Ḍiyāʾ ad-Dīn ibn al-Aṯīr". Oriens. Leiden: Brill. 13/14: 174. JSTOR i271071.

[4] Ḥājjī Khalīfa (1842). Zunun al-Kashf (Lexicon bibliographicum et encyclopaedicum a Mustafa ben Abdallah Katib) (in Arabic and Latin). iii.

[5] Pons Boigues, Francisco (1898). Ensayo bio-bibliográfico sobre los historiadores y géografos arábigo-españoles (in Spanish). Madrid (Spain): S.F. de Sales, Biblioteca Nacional.

[6] Wadghīrī, ʻAbd al-ʻĀlī; Farṭūsī, Ṣalāḥ Mahdī, eds. (2003). Istidrāk al-ghalaṭ al-wāqiʻ fī kitāb al-ʻAyn. Damascus: Majmaʻ al-Lughah al-ʻArabīyah bi-Dimashq.

[7] Krotkoff, Georg (1957), "The 'Laḥn al-'awāmm 'of Abū Bakr al-Zubaydī", Bulletin of the College of Arts and Sciences, Baghdād, 2: 247.

[8] Zubaydī (al-), Muḥammad ibn al-Ḥasan (2007) [1993]. Mukhtaṣar al-ʻAyn. Baghdād: Dār al-Shuʼūn al-Thaqāfīyah al-ʻĀmmah.

[9] Khallikān (Ibn), Aḥmad ibn Muḥammad (1972). Wafayāt al-A’yān wa-Anbā’ Abnā’ al-Zamān (The Obituaries of Eminent Men) (in Arabic). IV. Beirut: Dār Ṣādar. pp. 372–74.

[10] Qifṭī (al-), ‘Alī ibn Yūsuf (1986). Inbāh al-rawāt (in Arabic). Beirut: Muʼassasat Kutub al-Thaqāfīyah. pp. 108–9.

[11] Ishbīlī (Ibn Khayr al-), Muḥammad (2009). Fahrasa Ibn Khayr al-Ishbīlī (in Arabic). Tunis: Dār al-Gharib al-Islāmī. p. 665.

[12] Zubaydī (al-), Muḥammad ibn al-Ḥasan (1993). Al-Saouri, Abdul Aziz (ed.). Al-ziyadat ‘alā kitāb 'iṣlaḥ laḥn al- ʻaāmmah bi-al-Andalus (in Arabic).

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]