یدوفور

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

یدوفور ترکیبی است حاوی ید کمپلکس شده با یک عامل حل کننده، مانند یک سورفکتانت یا پلیمرهای محلول در آب، به عنوان مثال، پوویدون (تشکیل پوویدون-ید).[۱] نتیجه یک ماده محلول در آب است که در محلول ید آزاد می‌کند. یدوفورها با مخلوط کردن ید با عامل حل کننده تهیه می‌شوند. می‌توان از گرما برای تسریع واکنش استفاده کرد.

استفاده تجاری[ویرایش]

یدوفور رقیق شده اغلب توسط صنایع لبنی و آبجوسازان و شراب سازان برای ضدعفونی تجهیزات و بطری‌ها استفاده می‌شود. مزیت اصلی آن نسبت به سایر ضدعفونی‌کننده‌ها این است که در صورت استفاده به نسبت مناسب، نیازی به شستشو ندارد. با این حال، در صورت تماس با قطعات و تجهیزات پلاستیکی، می‌تواند لکه‌های نارنجی-قهوه ای غیرجذابی بر جای بگذارد. اغلب در غلظت‌های مختلف عرضه می‌شود و قبل از استفاده با آب رقیق می‌شود. برچسب نسبت رقت مناسب را توصیه می‌کند، معمولاً ۱:۱۰۰۰ یا ۱:۱۰۰. تجهیزاتی که قرار است ضدعفونی شوند باید کاملاً تمیز باشند و حداقل ۲ دقیقه با محلول در تماس باشند. یدوفور رقیق شده به‌طور گسترده در صنایع لبنی استفاده می‌شود.

کاربرد[ویرایش]

یدوفورها در محیط اسیدی (پی هاش ۲ تا پی هاش ۵) بسیار مؤثر هستند[۲] اما تا پی هاش ۷ مؤثر هستند. اگر پی هاش از ۴ بالاتر برود به تدریج توسط پروتئین‌ها غیرفعال می‌شود و در صورت افزایش دما از ۵۰ درجه سانتی گراد غیرفعال می‌شود، زیرا ید به صورت گاز خارج می‌شود. غلظت بهینه بیش از ۲۰۰ است mg/l ید آزاد با زمان تماس ۲ دقیقه و ۱۰۰ میلی‌گرم در لیتر ید آزاد برای تجهیزات تمیز و خشک شده.[نیازمند منبع] در یک برنامه کاربردی بدون تماس با مواد غذایی، غلظت ممکن است به ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌گرم در لیتر افزایش یابد.[۳]

خطر برای انسان[ویرایش]

«بر اساس بررسی داده‌های سم‌شناسی موجود، [EPA] ایالات متحده به این نتیجه رسیده‌است که کمپلکس‌های ید و یدوفور از طریق راه‌های دهانی، پوستی و استنشاقی سمیت بسیار کمی دارند.»[۴]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Makhayeva, D. N.; Irmukhametova, G. S.; Khutoryanskiy, V. V. (2020-01-01). "Polymeric Iodophors: Preparation, Properties, and Biomedical Applications". Review Journal of Chemistry (به انگلیسی). 10 (1): 40–57. doi:10.1134/S2079978020010033. ISSN 2079-9799. PMC 7749746. PMID 33362938.
  2. "Iodophors". Australian Government Department of Agriculture. 10 March 2010. Archived from the original on 14 February 2014. Retrieved 26 September 2014.
  3. "Characteristics of Sanitizers". Cole-Parmer's Food Tech Source. Retrieved 26 September 2014.
  4. "Reregistration Eligibility Decision for Iodine And Iodophor Complexes". July 2006.

پیوند به بیرون[ویرایش]