کیسه جوهر

نمای شکمی از احشاء Chtenopteryx sicula که موقعیت کیسه جوهر را نشان می‌دهد.

کیسه جوهر یک ویژگی کالبدشناسی است که در بسیاری از نرم‌تنان سرپا که برای دفاع جوهر سرپایان تولید می‌کنند، یافت می‌شود. به استثنای سرپایان شبانه و آبهای ژرف، همه کولوئیداها (ماهی مرکب، اختاپوس و ساعد ماهی) که در شرایط نوری زندگی می‌کنند، دارای یک کیسه جوهر هستند که می‌توان از آن برای بیرون راندن ابری از جوهر تیره استفاده کرد تا شکارگران را گیج کند.

کیسه جوهر کیسه‌ای عضلانی است که از امتداد روده عقبی منشأ می‌گیرد. این یک غده هیپوشاخی اصلاح شده‌است. زیر روده قرار دارد و به داخل مقعد باز می‌شود، که محتویات آن – ملانین تقریباً خالص – را می‌توان به داخل آن ریخت. نزدیکی آن به پایه قیف به این معنی است که جوهر می‌تواند توسط آب پرتاب‌شده پراکنده شود، زیرا سرپایان از نیروی محرکه جت خود استفاده می‌کند. ابر ملانین خارج‌شده توسط ذرات مخاطی محدود شده‌است، بنابراین توده‌ای به اندازه و شکل سفالوپود تشکیل می‌دهد و توجه شکارچی را به خود معطوف می‌کند، در حالی که خود نرم‌تن فراری شتابان انجام می‌دهد.