کتابهای آیوپاک
اتحادیه بین‌المللی شیمی خالص و کاربردی کتابهای زیادی را منتشر می‌کند، که شامل فهرست کاملی از تعاریف آن است. تعاریف به هفت «کتاب رنگی» تقسیم می‌شوند: طلایی، سبز، آبی، بنفش، نارنجی، سفید و قرمز.[۱] همچنین یک کتاب هشتم وجود دارد - «کتاب نقره ای».
هشت کتاب[ویرایش]
کتاب آبی[ویرایش]
نامگذاری شیمیایی طبیعی، که معمولاً توسط شیمی دانان به عنوان کتاب آبیاز آن یاد می‌شود، مجموعه ای از توصیه‌های نامگذاری شیمیایی آلی است که در فواصل نامنظم توسط اتحادیه بین‌المللی شیمی خالص و کاربردی منتشر می‌شود. نسخه کامل در سال ۱۹۷۹منتشر شد،[۲] نسخه کوتاه و به روز شده از آن در سال ۱۹۹۳ به عنوان راهنما برای نامگذاری آیوپاک از ترکیبات طبیعی منتشر شد.[۳] این دو نسخه در حال حاضر در نسخه‌های مقاله خود غیرقابل چاپ هستند، اما در نسخه‌های الکترونیکی به صورت رایگان در دسترس هستند. پس از انتشار نسخه پیش نویس برای اظهارنظر عمومی در سال ۲۰۰۴[۴] و انتشار چندین بخش تجدید نظر شده در نشریه شیمی محض و کاربردی، نسخه کاملاً اصلاح شده در سال ۲۰۱۳ چاپ شد.[۵]
کتاب طلایی[ویرایش]
مجموعه ای از اصطلاحات شیمیایی است که توسط اتحادیه بین‌المللی شیمی خالص و کاربردی منتشر شده و حاوی تعاریف پذیرفته شده بین‌المللی برای اصطلاحات شیمی است. کار بر روی نسخه اول توسط ویکتور گلد آغاز شد و بدین ترتیب نام غیررسمی آن را بوجود آورد: کتاب طلایی.
چاپ اول در سال ۱۹۸۷ منتشر شد (شابک ۰-۶۳۲۰۱-۷۶۵-۱) و چاپ دوم (شابک ۰-۸۶۵۴۲-۶۸۴-۸). نسخه کمی گسترش یافته از کتاب طلایی نیز بصورت همگاه قابل جستجو است. ترجمه‌ها نیز به زبان‌های فرانسه، اسپانیایی و لهستانی منتشر شده‌است.
کتاب سبز[ویرایش]
مقادیر، واحدها و نمادهای شیمی و فیزیک، که معمولاً با عنوان کتاب سبز شناخته می‌شوند، تلفیقی از اصطلاحات و نمادهایی است که به‌طور گسترده در زمینه شیمی و فیزیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جدول همچنین شامل جداول ثابتهای بدنی، جداول ذکر شده در مورد خواص ذرات ابتدایی، عناصر شیمیایی و هسته‌ها و اطلاعات مربوط به فاکتورهای تبدیل که معمولاً در شیمی و فیزیک استفاده می‌شود، می‌باشد. جدیدترین نسخه، نسخه سوم است (شابک ۹۷۸-۰-۸۵۴۰۴-۴۳۳-۷)، در اصل توسط آیوپاک در سال ۲۰۰۷ منتشر شده‌است. چاپ دوم در سال ۲۰۰۸ منتشر شد. این چاپ چندین نسخه جزئی برای متن ۲۰۰۷ ایجاد کرده‌است. چاپ سوم در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. متن چاپ سوم با متن چاپ دوم یکسان است.
کتاب نارنجی[ویرایش]
مجموعه ای از نامگذاری تحلیلی است که توسط اتحادیه بین‌المللی شیمی خالص و کاربردی منتشر شده و حاوی تعاریف پذیرفته شده بین‌المللی برای اصطلاحات شیمی تجزیه است. به‌طور سنتی در یک پوشش نارنجی منتشر شده‌است، از این رو نام غیررسمی آن، کتاب نارنجی است.
اگرچه این کتاب به عنوان «قوانین قطعی» توصیف شده‌است، اما سه نسخه از آن منتشر شده‌است. اولین بار در سال ۱۹۷۸(شابک ۰-۰۸۰۲۲-۰۰۸-۸)، دوم در سال ۱۹۸۷(شابک ۰-۶۳۲۰۱-۹۰۷-۷) و سوم در سال ۱۹۹۸(شابک ۰-۸۶۵۴۲-۶۱۵-۵). نسخه سوم نیز بصورت همگاه موجود است. ترجمه کاتالونیایی نیز منتشر شده‌است (۱۹۸۷، شابک ۸۴-۷۲۸۳-۱۲۱-۳).
کتاب بنفش[ویرایش]
اولین نسخه از مجموعه کتابچه‌های اصطلاحات مولکولی، معروف به کتاب بنفش، در سال ۱۹۹۱ منتشر شد. این کتاب در مورد نامگذاری پلیمرها است. نسخه دوم و جدید در دسامبر ۲۰۰۸ منتشر شد[۶][۷]
کتاب قرمز[ویرایش]
نامگذاری شیمی معدنی که معمولاً به عنوان کتاب سرخ خوانده می‌شوند، مجموعه ای از توضیحاتی مربوط به نامگذاری شیمیایی معدنی است. آخرین نسخه کامل در سال ۲۰۰۵ منتشر شد،[۸] در نسخه‌های چاپی و الکترونیکی.
| سال انتشار | عنوان |
|---|---|
| ۲۰۰۵ | توصیه‌های ۲۰۰۵ (کتاب قرمز) |
| ۲۰۰۱ | توصیه‌های ۲۰۰۰ (کتاب قرمز دوم)
(مکمل) |
| ۱۹۹۰ | توصیه‌های ۱۹۹۰ (کتاب قرمز نخست) |
| ۱۹۷۱ | قواعد قطعی ۱۹۷۰[۹] |
| ۱۹۵۹ | قوانین ۱۹۵۷ |
| ۱۹۴۰/۱۹۴۱ | قوانین ۱۹۴۰ |
کتاب نقره ای[ویرایش]
آیوپاک همچنین یک کتاب نقره ای منتشر کرده‌است، که با «کتابهای رنگی» همراه نیست، این کتاب با عنوان مجموعه ای از اصطلاحات و نامگذاری ویژگی‌ها در علوم آزمایشگاهی بالینی شناخته می‌شود.[۱۰]
کتاب سفید[ویرایش]
کتاب سفید شامل تعاریفی است که مربوط به تحقیقات بیوشیمیایی است که به‌طور مشترک توسط آیوپاک و اتحادیه بین‌المللی بیوشیمی و بیولوژی مولکولی گردآوری شده‌است.
جسارتهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ "Nomenclature and Terminology (including IUPAC color books)". Archived from the original on 2015-05-20. Retrieved 2014-10-14.
- ↑ الگو:BlueBook1979
- ↑ Panico, R.; Powell, W. H.; Richer, J. C., eds. (1993). A Guide to IUPAC Nomenclature of Organic Compounds. IUPAC/Blackwell Science. ISBN 0-632-03488-2.
- ↑ Preferred names in the nomenclature of organic compounds, International Union of Pure and Applied Chemistry, archived from the original on 2009-12-19, retrieved 2009-11-22.
- ↑ الگو:BlueBook2013
- ↑ IUPAC (2009). Jones, Richard G.; Wilks, Edward (eds.). Compendium of polymer terminology and nomenclature: IUPAC recommendations, 2008 (2nd ed.). Cambridge, UK: RSC Publishing. doi:10.1039/9781847559425. ISBN 978-0-85404-491-7. Retrieved 18 April 2019.
- ↑ IUPAC (June 2014). "Compendium of Polymer Terminology and Nomenclature – IUPAC Recommendations 2008" (PDF) (online ed.). Cambridge, UK: RSC Publishing. ISBN 978-0-85404-491-7. Retrieved 18 April 2019.
- ↑ آیوپاک (2005). Nomenclature of Inorganic Chemistry (IUPAC Recommendations 2005). Cambridge (UK): انجمن سلطنتی شیمی–آیوپاک. شابک ۰−۸۵۴۰۴−۴۳۸−۸. Electronic version.
- ↑ Nomenclature of inorganic chemistry; issued by the Commission on the Nomenclature of Inorganic Chemistry [of the] International Union of Pure and Applied Chemistry. Butterworths. 1971. ISBN 978-0-408-70168-6.
- ↑ "Silver Book". Archived from the original on 14 اكتبر 2014. Retrieved 19 May 2020.
{{cite web}}: Check date values in:|archivedate=(help)
پیوند به بیرون[ویرایش]
کتابهای رنگی آیوپاک (صفحه اصلی)
کتاب طلایی
کتاب سبز
- نسخه ۲۰۱۱ بایگانی‌شده در ۱۶ مه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine
کتاب قرمز
- نسخه ۲۰۰۵
- Corrections to 2005 edition (QMUL)
- Additional corrections to 2005 edition (QMUL)
- Brief guide to the nomenclature of inorganic chemistry (v1.3, 2017)
- Four-page summary of the brief guide
- Nomenclature of Inorganic Chemistry II: Recommendations 2000 (only "Chapter 1 – Polyanions")
- 1970 edition
کتاب آبی
کتاب بنفش
- 2nd edition (2008)
- Two-page summary بایگانی‌شده در ۶ ژوئیه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
کتاب نارنجی
کتاب نقره ای
کتاب سفید