ویکی‌پدیا:نظرخواهی/تبدیل هجری خورشیدی به کوته‌نوشت ه.خ

بحث زیر پایان یافته‌است و به‌زودی بایگانی خواهد شد.

براساس وپ:برف، این پیشنهاد مورد اجماع کاربران ویکی‌پدیای فارسی قرار نگرفت. درفش کاویانی (بحث) ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۱۷ (UTC)

کوته‌نوشت‌های تاریخ بسیار پرکاربرد هستند. به حذف برخی از حروف یک واژه یا گروهی از واژه‌ها به‌منظور کوتاهی و آسانی در گفتن و به یاد سپردن، مُخَفَّف‌کردن یا کوته‌سازی می‌گویند و واژهٔ حاصلِ کوته‌نوشت نامیده می‌شود. در دانشنامه‌ها و فرهنگ های لغت در موارد بسیاری از کوته‌نوشت‌ها استفاده می‌شود مثلا از کوته‌نوشت ص. برای اشاره به صفحه استفاده می‌شود.

این نظرخواهی در پی این است که درون مقالات ویکی‌پدیا بعد از نام سال‌ها همیشه گاهشماری‌شان به صورت اختصاری ذکر بشود. بدین ترتیب نیاز نیست پس از سال، هجری خورشیدی یا هجری شمسی نوشته شود و نوشتن کوته‌نوشت ه‍.خ یا سایر کوته‌نوشت‌هایی که در منابع استفاده شده و مورد اجماع کاربران ویکی‌پدیا است (ر.ک ویکی‌پدیا:نظرخواهی/علامت اختصاری گاهشماری هجری خورشیدی) بس است.

مثال

۱۳۸۸ هجری خورشیدی ۱۳۸۸ ه‍.خ

(دقت کنید که پس از عدد پس از یک فاصله، ه‍.خ نوشته می‌شود)

با بررسی‌ای که در مورد گاهشماری هجری قمری در ویکی‌پدیای انگلیسی انجام دادم مشاهده کردم به فراوانی از کوته‌نوشت AH برای سال‌ها استفاده شده است (به فارسی ه‍.ق). مثال‌ها:

• en:Saifia
• en:Badr al-Din al-Ayni
• en:Barakat ibn Hasan
• en:Ghulam Ali Dehlavi
• en:Haatim Zakiyuddin
• en:Muharram
• en:Nazim Al-Haqqani
• en:Imam Husayn Shrine
• en:Abd al-Aziz ibn Marwan
• en:Florence Shahnameh
• en:Najm al-Dīn al-Qazwīnī al-Kātibī
• en:Tolidah
• en:Tafazzul Hussain Khan
• en:Mehmed Hasib Pasha

این بررسی رو برای ویکی‌پدیاهای دیگر انجام ندادم. اگر کسی تمایل داشت این بررسی رو برای ویکی‌پدیای عربی انجام بده و نتیجه رو همینجا اعلام کنه. به نظرم نتیجه این بررسی‌ها چیزی نخواهد بود جز اینکه برای سایر انواع گاهشماری (از جمله هجری قمری) به فراوانی از کوته‌نوشت (در اینجا ه‍.ق) استفاده شده. پس ما هم میتونیم از کوته‌نوشت (در اینجا ه‍.خ یا هر کوته‌نوشت دیگری که مورد قبول کاربران ویکی‌پدیای فارسی باشد) برای هجری خورشیدی استفاده کنیم. --دوستدار ایران بزرگ ‏۹ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۵۵ (UTC)

موافق

• موافق به دلیل پرکاربرد بودن تاریخ‌ها نیاز است که از کوته‌نوشت استفاده کنیم. در تمام دانشنامه‌ها مرسوم است که برای کلمات پرکاربرد از کوته‌نوشت‌هایی همچون ص.، ش.، ر.ک.، ن.ک.، ... استفاده می‌کنند. منابع معتبری نظیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران نیز این فرم‌ها را تأیید می‌کنند. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۵۳ (UTC)

مخالف

• مخالف دلیل منطقی ارائه نشده (و به نظرم حتی وجود ندارد) که بعد از نام سال‌ها حتماً و همیشه گاهشماری‌شان به صورت اختصاری ذکر بشود. Benyamin-ln (بحث) ۱۹ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۱۹:۲۴ (ایران) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۵۴ (UTC)

@Benyamin-ln: هجری خورشیدی، ۱۱ حرف داره ولی ه.خ فقط ۲ حرفه. درج تاریخ در یک مقاله چندین بار انجام میگیره پس بهتره از شکل کوتاه‌تر و آسانتر استفاده کنیم. --دوستدار ایران بزرگ ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۱۲ (UTC)

@Doostdar: ببینید مشکل اینجاست که در نظرخواهی‌هایی که ایجاد کرده‌اید، گونه‌ای از الزام دیده می‌شود. آن طرف هم چند لحظه پیش گفتم. با هرگونه الزام مخالفم. دو کار را می‌توانیم بکنیم: می‌توانیم به کاربران بگوییم که در یک مقاله، از ده مدل کوته‌نوشت استفاده نکنند. و نیز می‌‌توانیم پیشنهاد بدهیم که اگر در جایی قصد استفاده از کوته‌نوشت دارند، ترجیح بر استفاده از کدام کوته‌نوشت است. اما دو کار را هرگز نمی‌توانیم انجام بدهیم: الزام به ذکر گاهشماری (شمسی/قمری/میلادی)، و الزام به ذکر کوته‌نوشت به جای نام کامل گاهشماری (ه.خ به جای خورشیدی). Benyamin-ln (بحث) ۱۹ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۱۹:۵۰ (ایران) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۲۰ (UTC)

@Benyamin-ln: درست متوجه شدید الزامی است در این شرایط که پراکندگی بیش از حدی در نوشتن نام تقویم هجری خورشیدی دیده میشود یک نظمی به کار بدهیم. کاربران خودشون تصمیم میگیرند که نام تقویم هجری خورشیدی رو با چه کوته‌نوشتی در مقالات درج کنند و این کار شدنی است. ویکی‌نویسهایی که مقالات بسیاری رو در ویکی‌پدیا نوشته‌اند و تعداد مقالات این دانشنامه رو به نزدیک ۶۰۰ هزار مقاله رسوندند بارها در مقالات از تقویم هجری خورشیدی استفاده کرده‌اند و قادرند شیوه درست درج این تقویم رو انتخاب کنند. --دوستدار ایران بزرگ ‏۹ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۵۰ (UTC)

• مخالف این نظرخواهی از اساس اشتباه است. شما با استناد به ویکی‌پدیا:نظرخواهی/علامت اختصاری گاهشماری هجری خورشیدی در صدد هستید تا استفاده از یک کوته‌نوشت را در تمامی نوشتارها الزامی کنید که این اصلا چکیده و جمع بندی نظرخواهی مورد اشاره نیست! در کجای نظرخواهی مذکور آمده است که الزاما باید در یک نوشتار حتما و حتما از کوته‌نوشت استفاده شود؟ در ویکی‌پدیا:نظرخواهی/علامت_اختصاری_گاهشماری_هجری_خورشیدی#همه_شناسه‌ها_یا_چند_نوع از عمده دلایل موافقین آمده است: در یک نوشتار از یک شیوه واحد استفاده شود! و نه اینکه در تمامی نوشتارهای ویکی فارسی از یک شیوه واحد استفاده شود! --Mehdi^Talk ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۵۴ (UTC)

  @Mehdi: این دو نظرخواهی ربطی بهم ندارند. این نظرخواهی به طور کلی کوته‌نوشت‌ها شامل (ه‍.ش، ه‍.خ، ش، خ) رو به عنوان شکل صحیح نوشتن نام گاهشماری هجری خورشیدی معرفی میکنه و کاربران باید از کوته‌نوشت استفاده کنند نه نام کامل درست همانطور که از فاصله مجازی استفاده میکنیم مثلا می‌نویسیم «می‌خورد» نه «میخورد» یا «می خورد». --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۳۳ (UTC)

• @Doostdar: کجای جمع بندی این نظرخواهی ها این جمع‌بندی آمده است؟

  ...این نظرخواهی به طور کلی کوته‌نوشت‌ها شامل (ه‍.ش، ه‍.خ، ش، خ) رو به عنوان شکل صحیح نوشتن نام گاهشماری هجری خورشیدی معرفی میکنه و کاربران باید از کوته‌نوشت استفاده کنند نه نام کامل درست همانطور ...

  --Mehdi^Talk ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۵۱ (UTC)

@Mehdi: اگر خدا بخاد با موافقت کاربرها به زودی این جمع‌بندی با همین جمله شما انجام میشه. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۳۱ (UTC)

پس لطفا تا زمانی که خدای شما چنین چیزی را نخواسته است لطفا از آن به عنوان یک اجماع یاد نکنید.--Mehdi^Talk ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۴۴ (UTC)

• شدیاً مخالف پیشنهادی به شدت افراطی؛ هم نظر با کاربر:Mehdi هستم. — حجت/^بحث ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۰۰ (UTC)
• مخالف ویکی‌پدیا در حال بمباران این قبیل نظرخواهی‌های تکراری و بی‌نتیجه است.--Irannet (بحث) ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۴۵ (UTC)
• مخالف واقعا لزومی در این مورد حس نمی‌شود؛ درضمن شاید دلیل اصلی رواج این کوته‌نوشت در بعضی ویکی‌ها به‌جا ماندن این سنت از دانشنامه‌نامه‌های مکتوب است که با محدودیت‌هایی مثل حجیم شدن کتاب یا استفاده زیاد از کاغذ روبرو بودند، مسئله‌ای که در ویکی اساسا محدودیتی ایجاد نمی‌کند و نوشتن شکل کامل تاریخ‌ها مشکلی به وجود نمی‌آورند. --Maometto 📝 ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۵۷ (UTC)

@Maometto97: خیلی بعیده که حرف شما درست باشه. کتاب‌های چاپی به دلیل کمبود کاغذ از کوته‌نوشت استفاده می‌کردند؟ و الان دیگه در صفحات وب از کوته‌نوشت استفاده نمیشه؟ به نظر من در گذشته استفاده از مخفف در زبان فارسی رایج نبود. اگر می گفتن یه مخفف نام ببر یاد ساواک می افتادن! ه.ق.، شابک، سمت و چند تا مخفف دیگر ولی امروز با افزایش تقلید از زبان انگلیسی و کوتاه تر سازی نوشتار استفاده از مخفف در حال افزایشه مثل پی سی، سی دی ، دی جی، ای سی، آی سی، آی سی یو، سی پی یو، پی ام، او کی، ... نمونه های فارسی شاپرک، مروارید، سجاد، نهاجا، شما، سما، اتکا، شبا، سمن، سابا، صاایران، راهور، ... در زبان انگلیسی تقریبا در همه جا نام گاهشماری با کوته‌نوشت (AD برای سال میلادی و BC برای پیش از میلاد و AH برای هجری قمری) نشون داده میشه. آیا به نظر شما این کار رو به دلیل کمبود کاغذ انجام میدن؟ --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۵۳ (UTC)

استفاده از کوته‌نوشت باید دلیل منطقی داشته باشد. en:Margaret Thatcher یک مقالهٔ خوبیده است که هرگز در آن از کوته‌نوشت استفاده نشده‌است چون نیازی نبوده و نیست. واضح و بدیهی است که مارگارت تاچر بعد از میلاد مسیح زندگی کرده‌است! Benyamin-ln (بحث) ۲۸ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۲۳:۵۹ (ایران) ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۲۹ (UTC)

@Benyamin-ln: اولا این نظرخواهی پیشنهاد نداده که هر جا تاریخ دیدید جلوی آن از کوته‌نوشت ه‍.ش یا ه‍.خ استفاده کنید بلکه می‌گوید به جای کامل نوشتن هجری خورشیدی بنویسید ه‍.خ. دوم اینکه معلوم است در ویکی‌پدیای انگلیسی در مقاله en:Margaret Thatcher نام تاریخها رو با کوته‌نوشت یا حتی با نام کامل نشون نمیدن اما اگر از ویکی‌پدیای فارسی یک مقاله مثال بزنیم راه‌آهن ایران رو می‌تونید مشاهده کنید که در اون تاریخ ها به صورتهای مختلفی نوشته شده [۱] و حتی گاهی به مقاله تاریخ سال پیوند داده شده تا خوانندگان مقاله گیج نشوند. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۴۲ (UTC)

چرا با کوته‌نوشت نشان نمی‌دهند؟ چون ۱۹۲۵ را همه می‌فهمند که پس از میلاد مسیح است، نه قبل از میلاد مسیح. وقتی می‌گوییم حسن روحانی در سال ۱۳۹۲ رئیس‌جمهور ایران شد، هیچکس را پیدا نخواهید کرد که متوجه نشود ۱۳۹۲ در کدام گاهشماری است. اگر بیاییم «۱۳۹۲ ه.خ» بنویسیم، وضعیت مضحکی رخ خواهد داد. این نظرخواهی به دنبال دیکته کردنِ «کاربران باید از کوته‌نوشت استفاده کنند» است و به همین دلیل با مخالفت محکم کاربران روبرو شده‌است. کوته‌نوشت زمانی می‌تواند استفاده شود که در اعداد سال، امکان بروز ابهام برای مخاطب وجود داشته باشد. راه‌آهن ایران یک مقالهٔ استاندارد نیست و ویراستاری نشده‌است. لبّ کلام را حجت بدین‌گونه بیان کرده بود. Benyamin-ln (بحث) ۲۹ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۴۷ (ایران) ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۱۷ (UTC)

@Benyamin-ln: نظرات موافق و مخالف هر دو محترم هستند. به شما پیشنهاد میکنم یک دور دیگر پیشنهاد این نظرخواهی رو بخونید چون بنده بعد از دیدن آن «لب کلام» این نظرخواهی رو ایجاد کردم. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۲۶ (UTC)

بله ممنون. «لب کلام»ی که اشاره کردم، یک جور هشدار نیز هست و بعید است که اجماع کاربران، به تغییر آن رأی بدهد. از این نظر، گفتم. Benyamin-ln (بحث) ۲۹ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۰۸ (ایران) ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۳۸ (UTC)

• شدیداً مخالف درود. پیشنهادی که با به اجرا درآمدنش بی دلیل آزادی کاربران در بکار بردن فرمهای صحیح ثبت تاریخ، بشدت محدود می گردد، اینگونه ما سنگ بنای متکلف کردن، خشکی و غیرصمامنه شدن و رباتیک کردن فضای ویکی را خودمان بنا نهاده‌ایم! هر زمان منبع معتبری نظیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران، فرمی را غلط معرفی کرد ما نیز چنان خواهیم کرد در حال حاضر این نظرخواهی علاوه بر تحمیل فقط یک دیدگاه، صبغۀ تحقیق دست اول را نیز دارد. با احتراممهدی موسوی ^«بحث» ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۴۰ (UTC)