پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:نظرخواهی/بهبود ساز و کار بازرسی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این صفحه حاوی پیشنهادهایی است که توسط حجت برای بهبود شرایط بازرسی کاربر در ویکی‌پدیای فارسی مطرح گردیده است. این پیشنهادها قبل از ارائه در ویکی، با بازرسان دیگر ویکی‌پدیای فارسی نیز مورد بحث و توافق قرار گرفته‌اند.

پیشگفتار[ویرایش]

بازرسان کاربر وظیفهٔ خود می‌دانند که به طور شفاف و واضح، در راستای حفظ منافع کاربران عادی (و حتی ثبت‌نام نکرده) ویکی قدم بردارند، تا پاسخ اعتمادی که به ایشان شده را بدهند. یکی از حساس‌ترین ساز و کارهای ویکی (بعد از حکمیت و نظارت)، بازرسی کاربر است. در ویکی‌پدیای فارسی در حال حاضر، تصورات نادرستی در مورد بازرسی وجود دارد: عده‌ای بیش از اندازه نگران آن هستند که بازرسان از این دسترسی سوء استفاده کنند و اطلاعات کاربران را بدون توجیه جمع‌آوری کنند؛ عده‌ای دیگر تصور می‌کنند که بازرسی ابزاری پیچیده‌است، یا این که نتایج بازرسی حاصل قضاوت شخصی بازرس است و ممکن است مغرضانه باشد. قسمت زیادی از این تصورات ناشی از دو خاصیت بازرسی است: (۱) به دلایل محرمانگی، سیاههٔ علنی برای بازرسی‌های انجام شده وجود ندارد و شفافیت این پروسه کمتر از دیگر روال‌های ویکی است؛ و (۲) درک ساز و کار ابزار بازرسی نیازمند آگاهی از ساختار و پروتکل‌های شبکه‌های رایانه‌ای است، که بسیاری از کاربران از آن برخوردار نیستند.

پیشنهادهای زیر در همین راستا مطرح می‌شوند:

  1. به روز کردن سیاست بازرسی در ویکی‌پدیای فارسی، مطابق نسخهٔ اصلی در ویکی‌پدیای انگلیسی
  2. گزارش تعداد عمل‌های بازرسی انجام شده (تعداد موارد سیاههٔ بازرسی) در هر ماه توسط هر بازرس (مشابه آنچه در ویکی‌پدیای انگلیسی مرسوم است) جهت شفاف‌تر شدن بازرسی و اطمینان بخشی به کاربران از این که بازرسی بیش از اندازه در حال انجام نیست
  3. درخواست برای ایجاد میلینگ لیست برای بازرسان کاربر ویکی‌پدیای فارسی، تا درخواست‌هایی که به دلایل محرمانگی خارج از ویکی مطرح می‌شوند، همگی به طور متمرکز در یک جا ثبت شده و بایگانی‌شان موجود باشد
  4. ایجاد گروه دستیاران بازرس، که وظیفه‌شان تمیزکاری درخواست‌ها و حصول اطمینان از ضرورت اجرای درخواست‌ها باشد.
  5. گزارش نتایج تمام بازرسی‌ها در خود ویکی.
    توضیح مورد پنجم: تمام بازرسی‌ها در خود ویکی درخواست نمی‌شوند. مثال آن وقتی است که درخواستی از طریق ایمیل (و در آینده، از طریق میلینگ لیست) ارسال می‌شود، یا این که بازرسی خودش یک مورد مشکوک را شناسایی می‌کند و مستقیماً اقدام به بازرسی می‌کند. هر دوی این روال‌ها لازم هستند، اما تا حدی باعث احساس عدم شفافیت می‌شوند. در نتیجه پیشنهاد می‌شود که هر بار بازرسی‌ای به دلیل درخواست غیر علنی، یا بدون درخواست، انجام شد و نتیجهٔ آن مثبت بود، این بازرسی و توجیه آن و نتیجه‌اش (در حدی که سیاست محرمانگی اجازه می‌دهد) در ویکی گزارش شود. (اگر نتیجه منفی بود هم تا حدی که سیاست محرمانگی اجازه می‌دهد، گزارش شود ولو این که گزارش کاملاً گمنام باشد و به حساب‌های بازرسی شده اشاره نکند).

درخواست کمک[ویرایش]

از جامعهٔ ویکی‌نویسان ویکی‌پدیای فارسی درخواست می‌شود که به شکل‌های زیر دربارهٔ این پیشنهاد کمک کنند:

  • اگر می‌توانید، در ترجمه و به روز کردن سیاست بازرسی کمک کنید
  • اگر در مورد پیشنهادی بالا مخالفت یا نظری دارید در صفحهٔ بحث این صفحه بنویسید
  • اگر پیشنهاد جدیدی دارید در صفحهٔ بحث مطرح کنید تا در صورت اجماع اضافه شود

نکتهٔ پایانی[ویرایش]

بازرسی دشمن اصلی اخلالگران و ترول‌داران است چون بسیاری از اینان بعد از اولین بسته شدن، رو به زاپاس‌بازی می‌آورند. دقیقاً همین کاربران، کسانی هستند که از فرصت‌هایی نظیر این پیشنهاد استفاده می‌کنند تا در بحث اخلال ایجاد کنند، پیشنهادهایی بدهند که کار بازرسان را سخت‌تر می‌کند، و بحث را فرسایشی کنند. لطفاً در بحث‌ها خیلی مراقب باشد که بحث را شخصی نکنید، و نوشته‌هایتان کوتاه باشد.

فراموش نکنید که هدف نهایی این پیشنهادها آن است که از حقوق کاربرانی که به ویکی کمک‌های سازنده می‌کنند (به عنوان ذی‌نفعان اصلی) حمایت شود.