علی دریابیگی
| علی دریابیگی | |
|---|---|
 | |
| نام اصلی | میرمحمدعلی دریابیگی |
| تولد | ۱۲۸۲ |
| مرگ | ۱ فروردین ۱۳۷۰ (۸۸ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۲۷–۱۳۳۰ |
علی دریابیگی (زاده ۱۲۸۲ – درگذشته ۱ فروردین ۱۳۷۰) کارگردان سینما و تئاتر ایرانی بود. فیلم‌های طوفان زندگی و شکار خانگی ساخته‌های او در سینمای قبل از انقلاب ایران بودند.[۱] فیلم طوفان زندگی او به همراه فیلم زندانی امیر ساخته اسماعیل کوشان جزء اولین فیلم‌های ساخته‌شده در سینمای ایران بعد از دوره فترت بین سال‌های ۱۳۱۶–۱۳۲۷ ناشی از جنگ جهانی دوم بودند. در طی یک دهه به واسطه‌ی جنگ جهانی دوم[۲] و پیامدهای اشغال ایران، فیلمی ساخته نشد[۳][۴] او به جز این دو فیلم، فیلم دیگری نساخته‌است. فیلم طوفان زندگی او در تاریخ ۷ اردی‌بهشت ۱۳۲۷ در سینما رکس تهران به نمایش درآمد و با فروش ۸۰۰٬۰۰۰ ریال پرفروش‌ترین فیلم سال ایران شد.[۵]
اگر جه دختر لر اولین فیلم ناطق به زبان فارسی است، اما این فیلم با عوامل ایرانی در خارج از کشور ساخته شد. نخستین فیلم ناطق ایرانی که در داخل کشور به تولید رسید را باید فیلم طوفان زندگی به کارگردانی علی دریابیگی بدانیم.[۶]
علی دریابیگی پسر میرابوطالب دریابیگی و طلعت‌السلطنه معزی بود. پدربزرگ مادری او بهرام میرزا معزالدوله از شاهزادگان قاجار بوده است.[۷]
فعالیت‌های هنری[ویرایش]
رضا شاه که در ۱۳۱۳ از سفر ترکیه بازگشته بود،اندیشهٔ ساختن اپراست. کلاس‌های تئاتر شهرداری به سرپرستی علی دریابیگی که تازه از آلمان برگشته، در محل ساختمان ناتمام اپرا تشکیل می‌شود، دریابیگی آموزش تئاتر، و مادام پری آقابابایف رقص و باله را بعهده داشتند. چند ماه بعد از افتتاح کلاس تئاتر، دریابیگی و شاگردانش نمایش «یحیی نبی» را در محل اپرا روی صحنه می آورند. از دیگر نمایش‌هایی که توسط گروه دریابیگی به روی صحنه رفت سالومه نوشته اسکار وایلد و جشن پانزده‌سالگی اثر آنتون چخوف بود.[۸]
در سال ۱۳۲۵ با تأسیس جامعه باربد که به همت اسماعیل مهرتاش کار خود را شروع کرد، اکثر هنرمندان تئاتر و موسیقی تا سال ۱۳۵۷ به کار و فعالیت در آن مشغول بودند. دریابیگی نیز فعالانه در برنامه‌های جامعهٔ باربد شرکت داشت. [۹]
آثار[ویرایش]
تئاتر[ویرایش]
- اسکندر و دارا
- میشل استروگف
- امیر الجزیره
- فاجعهٔ رمضان
- سالومه
- ستاره و فروغ
سینما[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «علی دریابیگی». وبگاه سوره سینما.
- ↑ سید احمد حسینی (۱۳۹۶). «تأثیر اوضاع سیاسی بر سینمای ایران ) 42 1332 (» (PDF). فصل نامه اختصاصی مطالعات فرهنگی (هفتم).
- ↑ «یک شمایل پرسوءتفاهم در پیشگاه تاریخ». وبگاه نشریه سینما و ادبیات.
- ↑ «سینمای پیش از انقلاب، فرار از تله*». وبگاه جدید آنلاین.
- ↑ ریاحی‌پور، نسرین. «روزشمار سینمای 1320 تا 1332 ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۶ مه ۲۰۱۸.
- ↑ «سرگذشت «دختر لر» از تولد تا مرگ». وبگاه سینماپرس.
- ↑ Genealogy of the Muʻizzi family
- ↑ http://asre-nou.net/php/culture/fassle4book2tarikhetheatreiran%20(1).pdf
- ↑ علی اوحدی. «اشاره ای به تیاترهای لاله‌زار همراه چند نمایش نامه ی "لاله‌زاری"» (PDF).