رودخانه علا ٕ

رودخانه علا رودی با قدمت چند هزار ساله هست که از کوه غارون در رشته کوه‌های مانگشت در حدود سرزمینی دیشموک سرچشمه می‌گیرد.

وجه تسمیه نام رودخانه علا

در گذشته به این رودخانه رود سمه «سوراخ منظور دهنه سرچشمه رودخانه بود» و رود کلو «بمعنی دیوانه منظور از شدت پرآبی و جریان زیاد بود» نیز می‌گفتند. اما قدیمی‌ترین سندی که از نام علا موجود می‌باشد اشاره به طایفه علایی می‌کند که در کنار این رودخانه زندگی می‌کنند و نام این رودخانه را از آن طایفه می‌داند که منظور همان طایفه علاالدینی ایل بهمئی می‌باشد.

مسیر رودخانه علا

این رودخانه پس از گذر از تنگ چویل وارد حوزه علا و رودزیر می‌شود و پس از آن با گذشتن از طلاور، منبیشه و هپرو وارد میداوود می‌شود. بعد از گذر از میداوود وارد رودزرد می‌شود و درآنجا با رودخانه زرد ادغام می‌شود و پس از گذر از روستای جوکنک وارد روستای شاردین شده و در آنجا با رودخانه پوتو ادغام شده سپس بسوی چم لیشان و رامهرمز می‌رود. در رامهرمز یک سد انحرافی جهت مشروب نمودن زمینهای کشاورزی در غرب و شرق رامهرمز بر روی این رودخانه احداث شده است.

رودخانه علا پس از گذر از رامهرمز در منطقه دیمه با رودمارون ادغام شده و رودجراحی را تشکیل می‌دهند که پس از آن با گذشتن از شهرهای مشراگه و رامشیر وارد تالاب شادگان و پس از وارد خلیج فارس می‌شود.

رودخانه علا در باورها و ادبیات بومی

رودخانه علا نزد مردمان بومی منطقه اعم از ایل بهمئی و جانکی دارای ارج و قرب خاصی هست.

در گذشته و امروزه بسیاری از شاعران موسیقی محلی در بیت‌های حماسی و یاریارهای عاشقانه خود از نام رودخانه علا و قلعه علا برای زیبایی اشعار خود استفاده می‌کنند.