جمعه سیاه

جمعهٔ سیاه (به انگلیسی: Black Friday) به یکی از موارد زیر اشاره دارد:

رویدادها

روزهای سال

• جمعه سیاه (مهمانی)، آخرین جمعه قبل از کریسمس در بریتانیا
• جمعه سیاه (خرید)، روز بعد از روز شکرگزاری در ایالات متحده
• جمعه سیزدهم یا جمعه سیاه
• آدینه نیک یا جمعه سیاه، یک مراسم مسیحی در بزرگداشت مصلوب شدن عیسی

رویدادها

• جمعه سیاه (۱۸۶۹)، رسوایی فیسک-گولد، یک بحران مالی در ایالات متحده
• جمعه سیاه (۱۸۷۳)، سقوط بورس وین که وحشت سال ۱۸۷۳ را تشدید کرد
• جمعه سیاه (۱۸۸۱)، فاجعه آیماوث که در آن ۱۸۹ ماهیگیر جان خود را از دست دادند
• جمعه سیاه (۱۹۱۰)، روز خشونت پلیس علیه فعالان حق رای زنان در انگلیس
• جمعه سیاه (۱۹۱۶)، ۲۰ اکتبر، روزی که در آن یک «طوفان کامل» به دریاچه ایری رسید و چهار کشتی را غرق کرد.
• جمعه سیاه (۱۹۱۹)، نبرد میدان جورج، شورش ناشی از ناآرامی‌های صنعتی در گلاسکو، اسکاتلند
• جمعه سیاه (۱۹۲۱)، اعلامیه رهبران اتحادیه حمل و نقل بریتانیا مبنی بر عدم درخواست برای اعتصاب علیه کاهش دستمزد کارگران معدن
• حمله ایتالیا به آلبانی یا جمعه سیاه، تهاجم ایتالیا به آلبانی در سال ۱۹۳۹
• جمعه سیاه (۱۹۳۹)، روز آتش‌سوزی‌های ویرانگر در ویکتوریا استرالیا
• جمعه سیاه (۱۹۴۴)، حمله فاجعه بار توسط بلک واچ کانادا در نزدیکی ووندرخت در طول نبرد شلدت
• جمعه سیاه (۱۹۴۵)، یک عملیات نظامی متفقین در طول مبارزات نروژ در جنگ جهانی دوم
• سیل ۱۹۵۰ رودخانه سرخ یا جمعه سیاه، سیل در وینیپگ، منیتوبا، کانادا
• جمعه سیاه (۱۹۶۰)، اعتراض شهر سانفرانسیسکو به کمیته فعالیت‌های ضد آمریکایی مجلس نمایندگان
• تظاهرات ۱۷ شهریور، ۱۳۵۷ خورشیدی معروف به «جمعهٔ سیاه» که واقعه‌ای در جریان ناآرامی‌هایی بود که در نهایت به وقوع انقلاب ۱۳۵۷ ایران انجامید
• ویرنس سیاه (۱۹۸۳)، اولین کاهش ارزش پول در ونزوئلا
• جمعه سیاه (۱۹۸۷)، یک گردباد در ادمونتون، آلبرتا، کانادا
• جمعه سیاه (۱۹۹۳)، مجموعه ای از انفجارهای بمب در بمبئی، هند
• جمعه سیاه (۲۰۰۴)، سرکوب معترضان صلح آمیز توسط نیروهای دولتی در ماله، مالدیو
• جمعه سیاه (۲۰۰۵)، رویدادی که در آن دانش آموزان قبیله ای در مگالایا، هند کشته شدند
• جمعه سیاه (۲۰۱۱)، رویدادی که در آن چندین سایت پوکر آنلاین در نتیجه ایالات متحده علیه شاینبرگ تصرف شدند
• جمعه سیاه (۲۰۱۵)، مجموعه ای از حملات تروریستی در فرانسه، کویت، سومالی، سوریه و تونس که در پی آن بیش از ۴۰۰ نفر کشته شدند، شامل حملات سوسه ۲۰۱۵، بمب‌گذاری ۲۰۱۵ مسجد کویت، حمله تروریستی سن کانتن فالاویر، قتل‌عام کوبانی و حملات دیگر
• بازی تراکتورسازی و نفت تهران در لیگ برتر فوتبال ایران ۹۴–۱۳۹۳

فیلم‌ها

• جمعه سیاه (فیلم ۱۹۱۶)، یک فیلم آمریکایی با بازی دوروتی داونپورت و اموری جانسون
• جمعه سیاه (فیلم ۱۹۴۰)، یک فیلم آمریکایی با بازی بوریس کارلوف و بلا لوگوسی
• حادثه جمعهٔ سیاه در داستان اسباب‌بازی، نمایش نیمه اول داستان اسباب‌بازی در سال ۱۹۹۳ برای مدیران دیزنی که منجر به تعطیلی موقت تولید فیلم شد.
• جمعه سیاه (فیلم ۲۰۰۲)، فیلم اکشن با بازی گری دنیلز
• جمعه سیاه (فیلم ۲۰۰۴)، یک فیلم هندی دربارهٔ بمب‌گذاری بمبئی در سال ۱۹۹۳
• جمعه سیاه، فیلم تلویزیونی کابلی محصول ۲۰۰۷ به کارگردانی آرتور الن سیدلمن
• جمعه سیاه، یک فیلم کوتاه کانادایی محصول ۲۰۰۹ با بازی جف هموند
• جمعه سیاه (فیلم ۲۰۲۱)، فیلمی آمریکایی به کارگردانی کیسی تبو

ادبیات

• جمعه سیاه، رمان کروب محصول ۲۰۱۳ نوشته رابرت موچامور
• جمعه سیاه، رمانی نوشته جیمز پترسون در سال ۱۹۸۶

موسیقی

آلبوم‌ها

• جمعه سیاه آلبوم فدرهد (۲۰۱۰)
• جمعه سیاه (آلبوم پیل‌هاوند) (۲۰۱۹)

میکس‌تیپ

• جمعه سیاه (میکس‌تیپ جی راک) (۲۰۱۰)
• جمعه سیاه (میکس‌تیپ لیتل کیم) (۲۰۱۱)
• جمعه سیاه (میکس تیپ تونیو یاو) (۲۰۰۸)

ترانه‌ها

• جمعه سیاه» ترانهٔ گوار (۲۰۱۶)
• «جمعه سیاه»، ترانهٔ استیلی دن
• «جمعه سیاه»، ترانهٔ ۱۹۹۸ از گرین‌سپون
• «عزاداری بخیر/جمعه سیاه»، ترانهٔ ۱۹۸۶ مگادث از آلبوم صلح خوب می‌فروشه… اما کیه که بخره؟
• «جمعه سیاه»، ترانهٔ ۲۰۱۳ از انانیموس

تلویزیون

• جمعه سیاه (ملکه‌های جیغ)، اپیزودی از ملکه‌های جیغ (۲۰۱۵)
• جمعه سیاه (ساوت پارک)، اپیزودی از ساوت پارک (۲۰۱۳)

تئاتر

• جمعه سیاه (موزیکال)، موزیکال ۲۰۱۹ توسط استارکید پروداکشنز

استفاده‌های دیگر

• انقلاب ۱۹۷۹: جمعه سیاه، یک بازی ویدیویی ۲۰۱۶ توسط اینک استوریز