ایرمان (ابهام‌زدایی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ایرمان به معنی پایبند و علاقه‌مند به ایران، به موارد زیر اشاره دارد:

در ادیان و فرهنگ‌ها[ویرایش]

  • ایرمان (ایران+مان) به معنی پایبند و علاقه‌مند به ایران، نام یکی از خدایان زرتشت بوده که در اوستا «ایریامن» نامیده می‌شده و به مؤبدان و پیشوایان دینی نیز گفته می‌شد.
  • آریامن (ودایی) (Aryaman)، به معنای «شریک زندگی»، «دوست نزدیک»، «شریک»، «همبازی» یا «همراه»، و یکی از خدایان هندوی اولیه ودایی، ایزدان هندوئیسم است و به عنوان قرص خورشید نیمه صبح به تصویر کشیده شده‌است. او خدای آداب و رسوم است و بر آداب و رسوم حاکم بر قبایل و مردمان مختلف ودایی حکومت می‌کند. (سیاره خورشید)
  • ائیریامن (به ودایی: آریامن و به اوستایی: ائیریامن)، در اوستا به طبقهٔ پیشوایان دینی و روحانیون گفته شده‌است. این کلمه در ادبیات پهلوی «اَئیرمان» و در سانسکریت و اوستا «اَری‌یامن» به‌معنای یار و دوست بوده و نیز نام یکی از خدایان ودا است. در اساطیر ایرانی و آئین مزدیسنا، ایزد صلح و دوستی و درمان دهنده دردهای مردمان است. از وی که با عنوان رامش دهندهٔ آریایی‌ها نیز خوانده می‌شود، در ریگ‌ودا به عنوان ایزد تقسیم‌کننده شادی و شادمانی و بخت یاد شده‌است. از این ایزد همچنین گاهی به عنوان خدای باد نیز یاد شده‌است و از این روی برخی وی را با وای یا همان وایو (ایزد باد) یکی پنداشته‌اند. از آریامن، با صفت پیروزمند یاد شده و به وی آریامن پیروزمند گفته می‌شود. روز بیست و دوم هر ماه، باد روز نام دارد و از آن اوست و در گذشته، در بهمن ماه این روز را جشن می‌گرفتند و آن را روزی نیک و سعد یا خوش یُمن برای اسب نو سوار شدن می‌دانستند.

افراد و اشخاص[ویرایش]

  • هرمون (ایرمان Éiremón)، برپایه اسطوره‌های ایرلندی پسر میل اسپهانی (نوهٔ براآن و جد اسطوره‌ای ساکنان اولیه ایرلند) بود که در پیروزی در ایرلند همراهی داشت.
  • آریارمنه، نیای داریوش یکم و همچنین برادر کوچک‌تر کورش یکم نیای کوروش بزرگ است. اَرییارَمنَه نامی است از زبان پارسی باستان برگرفته از Aryārāman-/اَریارامَن-، و از aryā-/اَریا- «آریایی‌ها» و rāman-/رامَن- «خوشی و صلح» به معنای «رامش‌دهندهٔ آریایی‌ها». دبیره میخی هخامنشی که در سال ۱۲۹۹ شمسی در همدان یافت شد، منسوب به اوست که اکنون در موزه برلین می‌باشد. آریارمنه شاه می‌گوید، این کشور پارس که من دارم، دارای اسبان خوب و مردان (است). بنوشته رونالد کنت این کتیبه نه در زمان آریارمنه بلکه در زمان «اردشیر دوم» تهیه شده‌است؛ و این کار به منظور بالابردن خاندان آریارمنه و جزیی از کارهای ضد کوروش، اردشیر دوم بوده‌است.

مکان‌ها[ویرایش]