ابن مضاء
ابوالعباس احمد بن عبدالرحمن بن محمد بن سعید بن حارث بن عاصم الخمی القرطبی، معروف به ابن مضاء (۱۱۱۶-۱۱۹۶م) دانشمند مسلمان همه چیز دان عرب اهل قرطبه در اسپانیای اسلامی. وی به دلیل به چالش کشیدن شکل‌گیری سنتی دستور زبان عربی و درک رایج زبانی در میان نحویان عرب، در کتاب خود الرد على النحاة (پاسخ به نحویون ) قابل توجه بود و اصلاحاتی را انجام داد که دو قرن قبل توسط جاحظ پیشنهاد شده بودند[۱].
عملکرد[ویرایش]
وی در ابتدا در فز در مراکش کنونی و بعداً در بجایا در الجزایر کنونی به عنوان قاضی خدمت کرد. در دوران قضاوت اولیه‌اش بود که معلم همکار متکلم و ادیب اندلسی، ابن دحیه کلبی بود.[۲] بعدها، خلیفه ابویعقوب یوسف، او را به عنوان قاضی اعظم خلافت برگزید.[۳] او در فاس، مراکش و سویل خدمت کرد و پس از ابویعقوب زیر نظر پسرش خلیفه ابو یوسف یعقوب المنصور خدمت کرد و تا پایان عمر به عنوان قاضی ارشد امپراتوری باقی ماند.[۴] در جریان اصلاحات الموحد، او به مقامات کمک کرد تا همه کتاب‌های مذهبی را که غیرظاهریان در زمان سلطنت ابویعقوب یوسف نوشته بودند، ممنوع کنند، و بر سوزاندن کامل این کتاب‌ها نظارت کرد. [۵]
آثار[ویرایش]
- الرد على النحاة (پاسخ به دستور زبانیان)
- المشرق فی اصلاح المنطق
- تنزيه القرآن عما لا يليق من البيان (تنزیه قرآن از آنچه مناسب بیان نیست)
منابع[ویرایش]
- ↑ Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's Refutation of the Grammarians, pg. 48. Cairo, 1947.
- ↑ Encyclopedia of Islam, vol. III, H-IRAM, pg. 747.
- ↑ Encyclopedia of Islam, vol. III, H-IRAM, pg. 747 Eds. Bernard Lewis, Charles Pellat and Joseph Schacht. Assist. J. Burton-Page, C. Dumont and V.L. Menage. Leiden: Brill Publishers, 1971. Photomechanical print.
- ↑ Katip Çelebi, Kashf az-zunun, vol. 3, pg. 355. Ed. Gustav Leberecht Flügel. London: 1835-1858.
- ↑ Shawqi Daif, pg. 6.