طرح پژوهش: تفاوت میان نسخه‌ها
AzizAlizad (بحث | مشارکتها) اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۰۶
طرح پژوهش (به انگلیسی: Research design) به راهبرد کلی مورد استفاده برای انجام پژوهش اشاره دارد.[۱] یک برنامه موجز و منطقی را برای مقابله با پرسش (های) پژوهشی از طریق گردآوری، تفسیر، تجزیه و تحلیل و بحث در مورد داده‌ها تعریف می‌کند. روش‌شناسی و روش‌های گنجانده شده در طراحی یک مطالعه پژوهشی به دیدگاه پژوهشگر در مورد باورهای او به ماهیت دانش (به معرفت‌شناسی) و واقعیت (نگاه کنید به هستی‌شناسی) بستگی دارد و اغلب توسط رشته یا حوزه‌هایی شکل می‌گیرد که پژوهشگر به آن تعلق دارد.[۲] طراحی یک مطالعه، نوع مطالعه (توصیفی، همبستگی، نیمه تجربی، تجربی، مروری، فراتحلیلی) و فرعی (مثلاً، توصیفی-طولی مطالعه موردی)، پرسش پژوهش، فرضیه‌ها، متغیرهای مستقل و وابسته، طرح آزمایش و در صورت لزوم، روش‌های گردآوری داده‌ها و طرح تجزیه و تحلیل آماری را مشخص می‌کند.[۳][۴] طرح پژوهش چارچوبی برای یافتن پاسخ پرسش‌های پژوهشی است.
انواع طراحی و انواع فرعی
راه‌های بسیاری برای طبقه‌بندی طرح‌های پژوهشی وجود دارد. با این وجود، فهرست زیر تعدادی از تمایزات مفید بین طرح‌های پژوهشی ممکن را ارائه می‌دهد. طرح پژوهشی ترتیبی از شرایط یا مجموعه است.[۵]
- توصیفی (به عنوان مثال، مطالعه موردی، مشاهده طبیعی، نظرسنجی، روش‌های آمارگیری)
- همبستگی (به عنوان مثال، مطالعه موردشاهدی، مطالعه مشاهده‌ای)
- تجربی (به عنوان مثال، آزمایش میدانی، آزمایش کنترل‌شده، شبه آزمایش)
- پیشینه پژوهش (بررسی ادبیات، مرور سیستماتیک)
- فراتحلیلی
گاهی بین طرح‌های «ثابت» و «انعطاف‌پذیر» تفاوت قایل می‌شوند. در برخی موارد، این انواع به ترتیب با کمّی و کیفی طرح‌های پژوهشی منطبق است.[۶] اگرچه لازم نیست این مورد باشد. در طرح‌های ثابت، طراحی مطالعه قبل از انجام مرحله اصلی گردآوری داده‌ها ثابت می‌شود. طرح‌های ثابت معمولاً نظری محور هستند. در غیر این صورت، نمی‌توان از پیش دانست که کدام متغیرها باید کنترل و اندازه‌گیری شوند. اغلب، این متغیرها به صورت کمّی اندازه‌گیری می‌شوند. طرح‌های انعطاف‌پذیر باعث آزادی بیشتر در طول فرایند گردآوری داده‌ها می‌شوند. یکی از دلایل استفاده از طرح پژوهش انعطاف‌پذیر می‌تواند این باشد که متغیر مورد علاقه از نظر کمّی قابل اندازه‌گیری نیست، مانند فرهنگ. در موارد دیگر، ممکن است این نظریه پیش از شروع پژوهش در دسترس نباشد.
گروه‌بندی
انتخاب نحوه گروه‌بندی شرکت‌کنندگان به فرضیه پژوهش و نحوه نمونه‌گیری بستگی دارد. در یک مطالعه تجربی معمولی، حداقل یک وضعیت تجربی (به عنوان مثال، درمان) و یک وضعیت شاهد (بدون درمان) وجود خواهد داشت ولی روش مناسب گروه‌بندی ممکن است به عواملی مانند مدت زمان مرحله اندازه‌گیری، ویژگی‌های پاسخگویان، هزینه پژوهش، مجری طرح، پرسشگران، حجم نمونه و… بستگی داشته باشد:
نمونه‌هایی از طرح‌های پژوهشی انعطاف‌پذیر
مطالعه موردی
مطالعه موردی مشهور به عنوان مثال توصیفاتی در مورد بیماران فروید است که به‌طور کامل مورد تجزیه و تحلیل و توصیف قرار گرفت. بل (۱۹۹۹) بیان می‌کند: رویکرد مطالعه موردی به ویژه برای پژوهشگران فردی مناسب است زیرا فرصتی را می‌دهد تا یکی از جنبه‌های یک مسئله در یک مقیاس زمانی محدود مورد مطالعه عمیق قرار گیرد.[۷]
مطالعه قوم‌نگاری
پژوهش قوم‌نگاری با یک گروه، سازمان، فرهنگ یا جامعه سروکار دارد. به‌طور معمول، قوم‌نگار زمان بسیاری را با گروه به اشتراک می‌گذارد.
مطالعه نظریه زمینه‌ای
نظریه زمینه‌ای پژوهش یک فرایند پژوهش‌های سیستماتیک است که برای توسعه «یک فرایند، و اقدام یا تعامل در مورد یک موضوع اساسی» کار می‌کند.<ref>کرزول، جی دبلیو. (۲۰۱۲): تحقیق آموزشی: برنامه‌ریزی، انجام و ارزیابی تحقیقات کمی و کیفی. رودخانه فوقانی زین، نیوجرسی: سالن پرنتیس. /ref>
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ کلیباو, زک. "راهنماهای پژوهش: سازماندهی مقالات پژوهشی دانشگاهی: انواع طرح‌های پژوهشی". library.sacredheart.edu (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-28.
- ↑ رایت, سارا; اوبرایان, بریجت سی.; نیمون, لورا; لاو, مارکوس; میلوپولوس, ماریا (2016). "ملاحظات طراحی پژوهش". مجله تحصیلات تکمیلی پزشکی. ۸ (۱): ۹۷–۹۸. doi:10.4300/JGME-D-15-00566.1. ISSN 1949-8349. PMC 4763399. PMID 26913111.
- ↑ توبی, هیلد; کامپن, جارل کی. (2018). "طراحی پژوهش: روش‌شناسی چارچوب پژوهشی میان رشته‌ای". کمیت و کیفیت. ۵۲ (۳): ۱۲۰۹–۱۲۲۵. doi:10.1007/s11135-017-0513-8. ISSN 0033-5177. PMC 5897493. PMID 29674791.
- ↑ کرزول, جان دبلیو. (2014). طرح پژوهش: رویکردهای کیفی، کمّی و ترکیبی (۴ ed.). تهوسند واکس: انتشارات سیج. ISBN 978-1-4522-2609-5.
- ↑ معاذ، جلیل محمد (۲۰۱۳)، رهنمودهای عملی برای انجام پژوهش. چکیده کارکرد خوب پژوهش در راستای استاندارد DCED
- ↑ رابسون، سی (۱۹۹۳): پژوهش در دنیای واقعی: منبعی برای دانشمندان علوم اجتماعی و پژوهشگر-پژوهشگران، مالدن: انتشارات بلک‌ول.
- ↑ بل، جی، (۱۹۹۹): انجام پروژه پژوهشی شما باکینگهام: OUP.