دریاچه زیریخچالی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: انتقال رده به درخواست Fatemi از رده:زمینچهرههای جنوبگان به رده:زمینچهرهای جنوبگان |
افزودن متن با منبع |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[File:Lake Vostok Sat Photo color.jpg|alt=|thumb|250px|تصویر ماهواره‌ای [[ناسا]] از دریاچه زیربخی [[دریاچه وستوک|وستوک]] در جنوبگان]] |
|||
'''دریاچه زیریخی'''{{انگلیسی|Subglacial lake}} به دریاچه‌هایی گفته می‌شود که زیر [[یخچال‌های طبیعی]] اعم از کوه‌ها یا صفحه‌های یخی در قطب قرار گرفته‌اند و با وجود یخ بالای آن به خاطر گرمای زمین آب ان‌ها هم‌چنان در حالت مایع است. معروف‌ترین این دریاچه‌ها [[دریاچه وستوک]] در جنوبگان است. |
|||
'''دریاچه زیریخی''' {{انگلیسی|Subglacial lake}} به دریاچه‌هایی گفته می‌شود که زیر [[یخچال‌های طبیعی]] اعم از [[کلاهک یخی]] یا [[یخسار]] قرار گرفته‌اند.<ref name=":10">{{Cite journal|last=Palmer|first=Steven J.|last2=Dowdeswell|first2=Julian A.|last3=Christoffersen|first3=Poul|last4=Young|first4=Duncan A.|last5=Blankenship|first5=Donald D.|last6=Greenbaum|first6=Jamin S.|last7=Benham|first7=Toby|last8=Bamber|first8=Jonathan|last9=Siegert|first9=Martin J.|date=2013-12-16|title=Greenland subglacial lakes detected by radar: GREENLAND SUBGLACIAL LAKES DISCOVERED|journal=Geophysical Research Letters|language=en|volume=40|issue=23|pages=6154–6159|doi=10.1002/2013GL058383|hdl=10871/30231|hdl-access=free}}</ref><ref name=":312">{{Cite journal|last=Siegert|first=Martin John|last2=Kennicutt|first2=Mahlon C.|date=2018-09-12|title=Governance of the Exploration of Subglacial Antarctica|journal=Frontiers in Environmental Science|volume=6|pages=103|doi=10.3389/fenvs.2018.00103|issn=2296-665X|doi-access=free}}</ref> و با وجود یخ بالای آن به خاطر گرمای زمین آب آن‌ها هم‌چنان در حالت مایع است و سالانه به دلیل گرما چند میلی‌متر از یخ‌های روی آن‌ها ذوب می‌شود.<ref name=":352">{{Cite journal|last=Le Brocq|first=Anne M.|last2=Ross|first2=Neil|last3=Griggs|first3=Jennifer A.|last4=Bingham|first4=Robert G.|last5=Corr|first5=Hugh F. J.|last6=Ferraccioli|first6=Fausto|last7=Jenkins|first7=Adrian|last8=Jordan|first8=Tom A.|last9=Payne|first9=Antony J.|last10=Rippin|first10=David M.|last11=Siegert|first11=Martin J.|date=2013|title=Evidence from ice shelves for channelized meltwater flow beneath the Antarctic Ice Sheet|journal=Nature Geoscience|language=en|volume=6|issue=11|pages=945–948|doi=10.1038/ngeo1977|issn=1752-0908|bibcode=2013NatGe...6..945L}}</ref> معروف‌ترین این دریاچه‌ها [[دریاچه وستوک]] در جنوبگان است. |
|||
تاکنون حدود ۴۰۰ دریاچه زیریخی در [[جنوبگان]] یافت شده و تعدادی از آن‌ها نیز در [[یخسار گرینلند]] و همچنین در کلاهک یخی [[واختنایوکوت]] در [[ایسلند]] یافت می‌شوند.<ref name=":382">{{Cite web|url=http://www.antarcticglaciers.org/|title=Antarctic Glaciers|last=Davies|first=Bethan|website=AntarcticGlaciers.org|language=en-US|access-date=2019-12-16}}</ref><ref name=":322">{{Cite journal|last=Bowling|first=J. S.|last2=Livingstone|first2=S. J.|last3=Sole|first3=A. J.|last4=Chu|first4=W.|date=2019-06-26|title=Distribution and dynamics of Greenland subglacial lakes|journal=Nature Communications|language=en|volume=10|issue=1|pages=2810|doi=10.1038/s41467-019-10821-w|pmid=31243282|pmc=6594964|issn=2041-1723|bibcode=2019NatCo..10.2810B}}</ref><ref name=":37">{{Cite journal|last=Björnsson|first=Helgi|date=2003-02-01|title=Subglacial lakes and jökulhlaups in Iceland|journal=Global and Planetary Change|series=Subglacial Lakes: A Planetary Perspective|volume=35|issue=3|pages=255–271|doi=10.1016/S0921-8181(02)00130-3|issn=0921-8181|bibcode=2003GPC....35..255B}}</ref> دریاچه‌های زیریخی حجم زیادی از [[آب شیرین]] جهان را دربر گرفته‌اند و حجم آب شیرین این دریاچه‌ها در جنوبگان به تنهایی ۱۰٬۰۰۰ km<sup>۳</sup> یا حدود ۱۵٪ از آب شیرین مایع جهان برآورد می‌شود.<ref>{{Cite journal|last=Dowdeswell|first=Julian A|last2=Siegert|first2=Martin J|date=February 2003|title=The physiography of modern Antarctic subglacial lakes|journal=Global and Planetary Change|language=en|volume=35|issue=3–4|pages=221–236|doi=10.1016/S0921-8181(02)00128-5|bibcode=2003GPC....35..221D}}</ref> |
|||
== جستارهای وابسته == |
|||
* [[دریاچه یخچالی]] |
|||
== منابع == |
== منابع == |
||
| ⚫ | |||
*ویکی انگلیسی |
|||
| ⚫ | |||
[[رده:پهنه‌های آبی جنوبگان]] |
[[رده:پهنه‌های آبی جنوبگان]] |
||
نسخهٔ ۱۱ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۵
دریاچه زیریخی (به انگلیسی: Subglacial lake) به دریاچه‌هایی گفته می‌شود که زیر یخچال‌های طبیعی اعم از کلاهک یخی یا یخسار قرار گرفته‌اند.[۱][۲] و با وجود یخ بالای آن به خاطر گرمای زمین آب آن‌ها هم‌چنان در حالت مایع است و سالانه به دلیل گرما چند میلی‌متر از یخ‌های روی آن‌ها ذوب می‌شود.[۳] معروف‌ترین این دریاچه‌ها دریاچه وستوک در جنوبگان است.
تاکنون حدود ۴۰۰ دریاچه زیریخی در جنوبگان یافت شده و تعدادی از آن‌ها نیز در یخسار گرینلند و همچنین در کلاهک یخی واختنایوکوت در ایسلند یافت می‌شوند.[۴][۵][۶] دریاچه‌های زیریخی حجم زیادی از آب شیرین جهان را دربر گرفته‌اند و حجم آب شیرین این دریاچه‌ها در جنوبگان به تنهایی ۱۰٬۰۰۰ km۳ یا حدود ۱۵٪ از آب شیرین مایع جهان برآورد می‌شود.[۷]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Palmer, Steven J.; Dowdeswell, Julian A.; Christoffersen, Poul; Young, Duncan A.; Blankenship, Donald D.; Greenbaum, Jamin S.; Benham, Toby; Bamber, Jonathan; Siegert, Martin J. (2013-12-16). "Greenland subglacial lakes detected by radar: GREENLAND SUBGLACIAL LAKES DISCOVERED". Geophysical Research Letters (به انگلیسی). 40 (23): 6154–6159. doi:10.1002/2013GL058383. hdl:10871/30231.
- ↑ Siegert, Martin John; Kennicutt, Mahlon C. (2018-09-12). "Governance of the Exploration of Subglacial Antarctica". Frontiers in Environmental Science. 6: 103. doi:10.3389/fenvs.2018.00103. ISSN 2296-665X.
- ↑ Le Brocq, Anne M.; Ross, Neil; Griggs, Jennifer A.; Bingham, Robert G.; Corr, Hugh F. J.; Ferraccioli, Fausto; Jenkins, Adrian; Jordan, Tom A.; Payne, Antony J.; Rippin, David M.; Siegert, Martin J. (2013). "Evidence from ice shelves for channelized meltwater flow beneath the Antarctic Ice Sheet". Nature Geoscience (به انگلیسی). 6 (11): 945–948. Bibcode:2013NatGe...6..945L. doi:10.1038/ngeo1977. ISSN 1752-0908.
- ↑ Davies, Bethan. "Antarctic Glaciers". AntarcticGlaciers.org (به انگلیسی). Retrieved 2019-12-16.
- ↑ Bowling, J. S.; Livingstone, S. J.; Sole, A. J.; Chu, W. (2019-06-26). "Distribution and dynamics of Greenland subglacial lakes". Nature Communications (به انگلیسی). 10 (1): 2810. Bibcode:2019NatCo..10.2810B. doi:10.1038/s41467-019-10821-w. ISSN 2041-1723. PMC 6594964. PMID 31243282.
- ↑ Björnsson, Helgi (2003-02-01). "Subglacial lakes and jökulhlaups in Iceland". Global and Planetary Change. Subglacial Lakes: A Planetary Perspective. 35 (3): 255–271. Bibcode:2003GPC....35..255B. doi:10.1016/S0921-8181(02)00130-3. ISSN 0921-8181.
- ↑ Dowdeswell, Julian A; Siegert, Martin J (February 2003). "The physiography of modern Antarctic subglacial lakes". Global and Planetary Change (به انگلیسی). 35 (3–4): 221–236. Bibcode:2003GPC....35..221D. doi:10.1016/S0921-8181(02)00128-5.