کسری (لقب)
ظاهر
کسری برای اشاره به شاهنشاهان ساسانی و به عنوان لقب آن ها کاربرد دارد. کسری (کسرا) شکل (معرب) واژه پارسی خسرو (فارسی میانه: 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩) است. "معرب" یعنی عربی شده یک واژه. واژه خسرو برای اشاره به شاهنشاهان ساسانی رایج بود و به نوعی در مقابل واژه قیصر که لقب امپراتوران روم بود قرار میگرفت. کسری، در ادبیات پارسی «پادشاه صاحب شکوه و جلال» معنی میدهد.
نام کسری (کسرا) از اسامی شاهنامه است . این نام در شاهنامه برای خسرو انوشیروان ساسانی به کار برده شده است. اساتید ادبیات فارسی معتقدند صورت نوشتاری این نام در فارسی به صورت کسرا مناسب تر است. اگرچه ثبت احوال ایران این نام را به هر دو شکل در شناسنامه ثبت می نماید.
بیت هایی از بخش اول داستان پادشاهی کسری انوشیروان در شاهنامه :
چو کسری نشست از بر تخت عاج | به سر برنهاد آن دلافروز تاج | |
بزرگان گیتی شدند انجمن | چو بنشست سالار با رایزن |
به کسری رسید آن سزاوار تاج | ببخشید بر جای ده یک خراج | |
شدند انجمن بخردان و ردان | بزرگان و بیداردل موبدان |