چیستا (برنامه تلویزیونی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
چیستا
سازندهسید محسن حسینی (تهیه‌کننده)
نویسندهسید محسن حسینی (تهیه‌کننده)
بازیگرانابوالفضل آقاخانی


دکتر علی عبدالعالی
کشور سازندهپرچم ایران ایران
زبان اصلیفارسی
شمار قسمت‌ها۲۷
تولید
تهیه‌کنندهسید محسن حسینی (تهیه‌کننده)
توزیع‌کنندهشبکه دو سیما
پخش
شبکهٔ اصلیشبکه دو سیما
پشت صحنه تصویر برداری چیستا
به ترتیب از راست به چپ: سید محسن حسینی (تهیه‌کننده)، جعفر اکبری مدیر تصویر برداری، ابوالفضل آقاخانی دکتر علی عبدالعالی

چیستا مجموعه‌ای تلویزیونی است که در شبکه دو صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ساخته شده‌است. این برنامه در ۲۷ قسمت چهل دقیقه‌ای از بهمن ۱۳۹۲ تا اسفند ماه ۱۳۹۳ و با بازپخش‌های مکرر پخش شد.
این مجموعه نخستین برنامه در تلویزیون ایران بود که در ژانر دانش نما (به انگلیسی: Science Show) ساخته شد.[۱][۲]

چیستا با اجرای ابوالفضل آقاخانی و دکتر علی عبدالعالی[۳]مجموعه‌ای از آزمایشهای مهیج فیزیک و شیمی را با چاشنی طنز به تصویر می‌کشید و نخستین برنامه علمی تلویزیونی در ایران بود که لبخند را به روی لب مخاطبان می‌آورد. چیستا به تهیه‌کنندگی و نویسندگی سید محسن حسینی ساخته شد.

تأثیرگذاری[ویرایش]

چیستا نخستین برنامه تلویزیونی به زبان فارسی بود که در ژانر Science Show ساخته شد[۴][۵][۶][۷]
تا پیش از این در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تنها دوازده ژانر (ساختار) به رسمیت شناخته می‌شد.[۸] که عبارت بودند از:

  1. مستند
  2. نمایش و برنامه‌های نمایشی
  3. انیمیشن (پویانمایی)
  4. برنامه‌های گزارشی
  5. مسابقه
  6. سخنرانی یا درس
  7. گفتگو
  8. مصاحبه
  9. جُنگ
  10. کلیپ
  11. میان برنامه
  12. موسیقی یا سرود

محتوای غنی علمی این برنامه موجب شد تا برخی مدارس دیدن این برنامه را به عنوان تکلیف شب دانش آموزان اعلام کردند.[۹]

چیستا از طرح تا اجرا[ویرایش]

در حدود سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ به همت جمعی از دانش آموختگان سمپاد و با برگزاری قریب به یک سال جلسات مستمر طرح نخستین برنامه دانش نمای ایرانی طراحی شد و به سازمان صدا و سیما ارائه شد. طرح نخستین برنامه دانش نما در ردیف موضوعات دارای اولویت صدا و سیما قرار نگرفت و این رویه در طی سالهای بعد هم ادامه یافت. سرانجام در سال ۱۳۹۱ با حمایت شرکت فن آموز (به عنوان اسپانسر) طرح چیستا به گروه نوجوان شبکه دو ارائه گردید و مورد استقبال قرار گرفت و پس از حدود یکسال طراحی و نگارش سرانجام در سال ۱۳۹۲ کلید خورد و نهایتاً از بهمن ماه سال ۱۳۹۲ به روی آنتن رفت؛ و خوشبختانه مورد استقبال مخاطبان و مدیران صدا و سیما قرار گرفت.

منابع[ویرایش]

  1. «سفر تلویزیونی نوجوانان به دنیای علم». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۵.
  2. «ایسنا:ساخت برنامه‌ای در ژانر دانش‌نما برای تلویزیون».
  3. تسنیم (2013-12-2 دریافت شده در 12-6-2021). «هدف«چیستا» بیان مفاهیم علمی به زبانی ساده است». تسنیم. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  4. «یادگیری علم لذت‌بخش می‌شود/ آغاز پخش نخستین برنامه تلویزیونی دانش‌نما».
  5. «چیستا علم ایرانی را به تلویزیون آورد».
  6. «گزارش فارس از برنامه‌های کودک و نوجوان شبکه دو در دهه فجر». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۵.
  7. «هدف «چیستا» بیان مفاهیم علمی به زبانی ساده است».
  8. «فرم و قالب در برنامه‌های تلویزیونی و ...». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۵.
  9. «این شوعلمی به عنوان یک مدل آموزشی نوین در کشور مطرح و به تکلیف شب دانش آموزان تبدیل شده‌است». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۵.