فیلمفارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
'''فیلمفارسی''' اصطلاحی است که اولین بار توسط دکتر [[هوشنگ کاووسی]] در[[مجله فردوسی|مجلهٔ فردوسی]] برای سینمای عامه‌پسند ایران به کار برده شد و مثال معروف آن فیلم [[گنج قارون]] است. این اصطلاح به معنای محصولی سینمایی است که مولفه‌هایی همچون داستان‌پردازی عجولانه، قهرمان سازی، رقص و آواز کاباره‌ای بدون ارتباط به داستان، نبود روابط علت و معلولی، عشق‌های غیرواقعی، حادثه پردازی و غیره. این فیلم‌ها عموماً با گرته برداری از سینمای [[هالیوود]] و [[هند]] و در فضایی ایرانیزه ساخته می‌شدند.
'''فیلمفارسی''' اصطلاحی است که اولین بار توسط دکتر [[هوشنگ کاووسی]] در[[مجله فردوسی|مجلهٔ فردوسی]] برای سینمای عامه‌پسند ایران به کار برده شد و مثال معروف آن فیلم [[گنج قارون]] است. این اصطلاح به معنای محصولی سینمایی است که مولفه‌هایی همچون داستان‌پردازی عجولانه، قهرمان سازی، رقص و آواز کاباره‌ای بدون ارتباط به داستان، نبود روابط علت و معلولی، عشق‌های غیرواقعی، حادثه پردازی و غیره. این فیلم‌ها عموماً با گرته برداری از سینمای [[هالیوود]] و [[هند]] و در فضایی ایرانیزه ساخته می‌شدند.
كاوسی با ساختن «واژه- اصطلاحِ» كاربردی فیلمفارسی، توانست ضدگفتمانی را در برابر گفتمان مسلط آن روزهای سینمای ایران كه از دوره‌ی شروع مجدد در سال ۱۳۲۷ توسط کسانی مثل اسماعیل كوشان، تماماً در حوالی «فیلمفارسی» سیر می‌كرد ایجاد كند... او اصرار می‌كرد كه فیلمفارسی را باید سر هم نوشت و دلیلش هم این بود كه می‌خواست از به‌هم‌آمیزی این دو، مفهوم جدیدی ارائه كند. او با چسباندن «فیلم» به «فارسی» و رسیدن به واژه‌ی «فیلمفارسی» سینمایی را هدف می‌گرفت که به‌زعم خودش نه فیلم بود و نه فارسی؛ بلکه آمیزه‌ای نچسب از این دو بود.
كاوسی با ساختن «واژه- اصطلاحِ» كاربردی فیلمفارسی، توانست ضدگفتمانی را در برابر گفتمان مسلط آن روزهای سینمای ایران كه از دوره‌ی شروع مجدد در سال ۱۳۲۷ توسط کسانی مثل اسماعیل كوشان، تماماً در حوالی «فیلمفارسی» سیر می‌كرد ایجاد كند... او اصرار می‌كرد كه فیلمفارسی را باید سر هم نوشت و دلیلش هم این بود كه می‌خواست از به‌هم‌آمیزی این دو، مفهوم جدیدی ارائه كند. او با چسباندن «فیلم» به «فارسی» و رسیدن به واژه‌ی «فیلمفارسی» سینمایی را هدف می‌گرفت که به‌زعم خودش نه فیلم بود و نه فارسی؛ بلکه آمیزه‌ای نچسب از این دو بود.

== مشخصه‌ها==
روایت‌: این آثار مبتنی بر تصادف‌های باورنکردنی، چرخش‌های داستانی محیرالعقول و سوء‌تفاهم‌های اغراق‌آمیزند. طنزی دارند که در بهترین حالت ساده‌لوحانه و در بدترین حالت سخیف و توهین‌آمیز است، در حالی که تعلیق و اضطرابشان بیش‌تر به کمدی پهلو می‌زند تا یک هیجان سینمایی حساب شده.

شخصیت‌ها: آدم‌های این فیلم‌ها با وجودی که از تیپ‌های آشنای اجتماعی آمده‌اند معمولاً در حد همان تیپ می‌مانند و دروغین‌تر از آنند که به عنوان یک انسان صاحب هویت فردی جدی گرفته شوند.

موقعیت‌ها: تضاد طبقاتی که با عشق حل می‌شود و آن نزاع بی‌پایان سنت و مدرنیزم که معمولاً به نفع سنت به سرانجام می‌رسد.

شکل ساخت فیلم‌ها: بر اساس کلیشه‌های موفق و ستاره‌های محبوب آخرین فیلم و یا بازسازی فیلمفارسی‌های دیگر یا آثار موفق سینمای جهان. معمولاً هیچ چیز در آن‌ها تازه نیست<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = یوسف لطیف‌پور |نشانی= http://www.bbc.com/persian/blogs/2015/09/150925_l44_nazeran_iran_cinema |عنوان= نگاهی دوباره به فیلمفارسی؛ از مهوش تا امین حیایی | ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = ۳ مهر ۱۳۹۴|تاریخ بازبینی= }}</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://aftab.ir/articles/art_culture/cinema/c5c1229340082_persian_film_cinema_iran_p1.php | عنوان = مولفه‌های سینمای فیلمفارسی | نویسنده = حسین گیتی | تاریخ بازدید = ۷ زانویه ۲۰۰۹| تاریخ = ۷ آذر ۱۳۸۷ | ناشر = وب‌گاه سوره مهر (بازنشر در آفتاب)| صفحه = | زبان =}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://aftab.ir/articles/art_culture/cinema/c5c1229340082_persian_film_cinema_iran_p1.php | عنوان = مولفه‌های سینمای فیلمفارسی | نویسنده = حسین گیتی | تاریخ بازدید = ۷ زانویه ۲۰۰۹| تاریخ = ۷ آذر ۱۳۸۷ | ناشر = وب‌گاه سوره مهر (بازنشر در آفتاب)| صفحه = | زبان =}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.film-magazine.com/news/iran/161/%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2/ | عنوان = دكتر هوشنگ كاوسی و «فيلمفارسی»؛ منتقد جریان‌ساز | نویسنده = علی شیرازی | تاریخ بازدید = 29 مهر ۱۳93 | ناشر = وبگاه ماهنامه سينمايي فيلم)| صفحه = | زبان =}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.film-magazine.com/news/iran/161/%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2/ | عنوان = دكتر هوشنگ كاوسی و «فيلمفارسی»؛ منتقد جریان‌ساز | نویسنده = علی شیرازی | تاریخ بازدید = ۲۹ مهر ۱۳۹۳ | ناشر = وبگاه ماهنامه سينمايي فيلم)| صفحه = | زبان =}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.bbc.com/persian/blogs/2015/09/150925_l44_nazeran_iran_cinema | عنوان = مولفه‌های سینمای فیلمفارسی | نویسنده = یوسف لطیف‌پور | تاریخ بازدید = ۳ مهر ۱۳۹۴| تاریخ = ۳ مهر ۱۳۹۴ | ناشر = بی‌بی‌سی فارسی| صفحه = | زبان =}}


[[رده:سینمای ایران]]
[[رده:سینمای ایران]]

نسخهٔ ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۵، ساعت ۲۱:۲۱

شاباجی‌خانم‎، نمونه‌ای از یک فیلمفارسی

فیلمفارسی اصطلاحی است که اولین بار توسط دکتر هوشنگ کاووسی درمجلهٔ فردوسی برای سینمای عامه‌پسند ایران به کار برده شد و مثال معروف آن فیلم گنج قارون است. این اصطلاح به معنای محصولی سینمایی است که مولفه‌هایی همچون داستان‌پردازی عجولانه، قهرمان سازی، رقص و آواز کاباره‌ای بدون ارتباط به داستان، نبود روابط علت و معلولی، عشق‌های غیرواقعی، حادثه پردازی و غیره. این فیلم‌ها عموماً با گرته برداری از سینمای هالیوود و هند و در فضایی ایرانیزه ساخته می‌شدند. كاوسی با ساختن «واژه- اصطلاحِ» كاربردی فیلمفارسی، توانست ضدگفتمانی را در برابر گفتمان مسلط آن روزهای سینمای ایران كه از دوره‌ی شروع مجدد در سال ۱۳۲۷ توسط کسانی مثل اسماعیل كوشان، تماماً در حوالی «فیلمفارسی» سیر می‌كرد ایجاد كند... او اصرار می‌كرد كه فیلمفارسی را باید سر هم نوشت و دلیلش هم این بود كه می‌خواست از به‌هم‌آمیزی این دو، مفهوم جدیدی ارائه كند. او با چسباندن «فیلم» به «فارسی» و رسیدن به واژه‌ی «فیلمفارسی» سینمایی را هدف می‌گرفت که به‌زعم خودش نه فیلم بود و نه فارسی؛ بلکه آمیزه‌ای نچسب از این دو بود.

مشخصه‌ها

روایت‌: این آثار مبتنی بر تصادف‌های باورنکردنی، چرخش‌های داستانی محیرالعقول و سوء‌تفاهم‌های اغراق‌آمیزند. طنزی دارند که در بهترین حالت ساده‌لوحانه و در بدترین حالت سخیف و توهین‌آمیز است، در حالی که تعلیق و اضطرابشان بیش‌تر به کمدی پهلو می‌زند تا یک هیجان سینمایی حساب شده.

شخصیت‌ها: آدم‌های این فیلم‌ها با وجودی که از تیپ‌های آشنای اجتماعی آمده‌اند معمولاً در حد همان تیپ می‌مانند و دروغین‌تر از آنند که به عنوان یک انسان صاحب هویت فردی جدی گرفته شوند.

موقعیت‌ها: تضاد طبقاتی که با عشق حل می‌شود و آن نزاع بی‌پایان سنت و مدرنیزم که معمولاً به نفع سنت به سرانجام می‌رسد.

شکل ساخت فیلم‌ها: بر اساس کلیشه‌های موفق و ستاره‌های محبوب آخرین فیلم و یا بازسازی فیلمفارسی‌های دیگر یا آثار موفق سینمای جهان. معمولاً هیچ چیز در آن‌ها تازه نیست[۱].

منابع

  1. یوسف لطیف‌پور (۳ مهر ۱۳۹۴). «نگاهی دوباره به فیلمفارسی؛ از مهوش تا امین حیایی». بی‌بی‌سی فارسی.