تلویزیون واقع‌نما

تلویزیون واقع‌نما (در انگلیسی: Reality Television) انواع برنامه‌های زندهٔ تلویزیونی است که بخش‌هایی از زندگی آدم‌های واقعی را دنبال می‌کند.

این گونه از مجموعه‌های تلویزیونی از سال ۲۰۰۰ ابتدا در تلویزیون‌های آمریکا و بعد در دیگر کشورهای جهان مد شد. شبکه تلویزیونی ام تی وی (MTV) یکی از پیشگامان در عرصهٔ سریال‌های واقع نما بوده و هست.

برخی مسابقه‌ها و برنامه‌های گفتگو محور که بر اساس طرحی مشخص ولی بدون فیلمنامهٔ مدون تهیه شده باشند نیز از زمره واقع‌نماها به‌شمار می‌آیند.

سریالهای واقع نما Reality-TV برنامه‌های تلویزیونی می‌باشند که با محوریت واقعیت و هدف سرگرم سازی و نه فقط اطلاع رسانی در شرایطی بین واقعیت و خیال تعربف می‌شود اینکه چه مقدار این برنامه‌ها برمبنای داستانهای از پیش تهیه شده باشند و یا تماماً برمبنای واقعیت تمام پیش بروند به نوع و هدف‌گذاری این برنامه‌ها برمیگردد. ژانرهای مستند گونه‌ها اگر بیشتر از محصولات و فیلمهای رویاپردازانه هالیوود نشوند از آنها کمتر نیستند. گونه‌ای شاخص از این برنامه‌ها در ژانر مسابقات همراه با سرگرمی برمیگردد که عده‌ای باید با گذراندن مراحل مسابقه خود را به مرحلهٔ آخر برسانند.

برنامه‌های نمونه

برای مثال برنامه «آمریکن ایدول» نمونهٔ شاخص از این سبک است که در آن افراد مختلف از سراسر جهان با آواز خواندن به رقابت با یکدیگر می‌پردازند و سرانجام یک نفر از میان انبوهی شرکت کننده برگزیده می‌شود فقط قسمت آخر سیزن یک این سریال پنجاه میلیون بیننده داشت تعداد بیننده‌ای که بسیار فراتر از بینندگان سریالهای تلویزیونی می‌باشد. می‌توان گفت از سال ۲۰۰۰ به بعد این گونه برنامه‌ها دچار تغییر اساسی شد هزینه‌های زیادی برای این برنامه‌ها خرج شد به طوریکه از بهترین متخصصان و روانشناسان و حتی مشاهیر هالیوود در این برنامه‌ها استفاده می‌شود.

سرزمین دانایی نخستین برنامه از این نوع بود که در تلویزیون ایران ساخته و پخش گردید.