قرارداد

قرارداد فروش یک برده روی کتیبه گلی مربوط به سومر در 2600 سال ق م

قرارداد یا عقد به توافق دو اراده ضروری در جهت ایجاد یک اثر حقوقی را گویند. به عبارت ساده تر هرگاه جهت به وجود آمدن یک اثر حقوقی همچون خرید(بیع)، اجاره و نظایر آن، نیاز به تلاقی و تراضی ضروری دو اراده باشد، عقد محقق می‌گردد. با این تعریف ماهیاتی چون وصیت تملیکی، وکالت، هبه و دیگر ماهیاتی که قبول قابل در آن قبول ضروری یا قبول عقدی نیست، از تعریف و شمول عقد خارج می‌شوند.

در قانون ایران

قانونگذار ایران در ماده ۱۸۳ قانون مدنی عقد را چنین تعریف نموده‌است: «عقد عبارت از اینست که دو یا چند نفر در مقابل دو یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد» بر این تعریف ایراداتی شده‌است. از جمله اینکه این تعریف عقود تملیکی را به واسطه حصر عقود به تعهد طرفین در جمله قانونگزار دربر نمی‌گیرد. این ایراد از سوی بزرگان علم حقوق ایران اینگونه پاسخ داده شده‌است که:اگرچه متن این ماده از قانون فرانسه ماخوذ است، اما نویسندگان قانون مدنی ایران با نظر به فقه این ماده را تغییر داده‌اند. فلذا چون در فقه عهد در معنی عقد نیز به کار می‌رود، این ماده همه عقود را در برمی‌گیرد. ایراد دیگر این ماده قانونی استفاده از کلمه نفر است، در حالی که بهتر بود از کلمه شخص استفاده می‌شد تا اشخاص حقوقی را نیز شامل می‌شد.

• جمع عقد، عقود است.
• در مقابل عقد، ایقاع قرار دارد، که ماهیات حقوقی را گویند که با یک اراده ایجاد یا ساقط می‌شوند. همچون طلاق که تنها با اراده مرد واقع می‌شود. مبحث عقد جزء حفوق مدنی به حساب می‌آید.
• عقد به اعتبارات مختلف، تقسیم بندی‌های متفاوتی یافته‌است. از جمله تقسیم عقود به اعتبار موضوع آن، به مالی و غیر مالی و یا تملیکی و عهدی

مدیریت قرارداد اَعمال و راه¬حلهای حرفه¬ای که برای کمک به طراحی، اجرا، و حمایت از قراردادها وضع می¬شود ترتیبِ مدیریت قرارداد نامیده می¬شود. شرکتها که شامل ارگانهایی مانند سازمانهای سودبَر، غیرانتفاعی، خیریه، و دولتی اغلب مدیریت قرارداد را برای پشتیبای از توافقهایی ایجاد و اجرا می¬کنند که با فروشندگان، شرکا، مشتریان و سایر سهامداران کلیدی صورت گرفته-اند. فعالیتهایی که بخشی از مدیریتِ قرارداد هستند چیزهایی شبیه تعیین مالکیت و مسئولیت در قراردادها، تعیین ساختار قراردادها، بازنگری قراردادها، امضای قراردادها، بایگانی کردن قراردادها، تضمین نگهداری ثبتیات قراردادها، اجرای قراردادها، تضمین حمایت از قراردادها، و نظارت بر تمام این فعالیتها از بابت کیفیت و تبعیت از چنین قراردادهایی، را شامل می¬شوند ولی به این چیزها محدود نمی¬شوند. عناصر در عرف، عناصر یک قرارداد عبارتنداز پیشنهاد، پذیرش، قصد به ایجاد مناسبات قانونی، و وجه التزام. پیشنهاد و پذیرش پیشنهاد و پذیرش و همسازی بمنظور تشکیل قرارداد، طرفین حتماً باید به یک توافق دوطرفه برسند (که همسازی نیز نامیده می¬شود). این توافق اغلب ازطریق پیشنهاد و پذیرش صورت می¬گیرد که شرایطِ پیشنهاد را تغییر نمیدهد، که "قانون عکس آینه" نامیده می¬شود. اگر پذیرشِ مدلول شرایطِ پیشنهاد را تغییر ندهد،

منابع

• دکتر لنگرودی، فلسفه حقوق مدنی
• دکتر کاتوزیان، قواعد عمومی قراردادها، ج۱