درگاه:علمی تخیلی/مقالهٔ برگزیده/۵: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
صفحه‌ای جدید حاوی «'''هایکوعت''' یا '''هایکوی علمی-تخیلی''' یا '''Science Fiction Haiku''' شاخه‌ای از شعر علمی‌...» ایجاد کرد
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
'''هایکوعت''' یا '''هایکوی علمی-تخیلی''' یا '''Science Fiction Haiku''' شاخه‌ای از [[شعر علمی‌تخیلی]] است که بر اساس معروف‌ترین قالب شعر سنتی ژاپن، [[هایکو]] (Haiku)، ساخته شده‌است. تفاوت میان هایکو و هایکوعت در این است که در هایکو مهم‌ترین مضمون شعر، طبیعت و فصول طبیعت است و در هایکوعت، مهم‌ترین مضمون، [[علمی‌تخیلی]]، [[خیال‌پردازی (گونه هنری)|خیال‌پردازی]] یا [[وحشت (گونه هنری)|وحشت]] است.
'''[[هایکوعت]]''' یا '''هایکوی علمی-تخیلی''' یا '''Science Fiction Haiku''' شاخه‌ای از [[شعر علمی‌تخیلی]] است که بر اساس معروف‌ترین قالب شعر سنتی ژاپن، [[هایکو]] (Haiku)، ساخته شده‌است. تفاوت میان هایکو و هایکوعت در این است که در هایکو مهم‌ترین مضمون شعر، طبیعت و فصول طبیعت است و در هایکوعت، مهم‌ترین مضمون، [[علمی‌تخیلی]]، [[فانتزی]] یا [[وحشت (گونه هنری)|وحشت]] است.


== هایکو ==
هایکو، مهم‌ترین قالب شعری ادبیات ژاپن است و به لحاظ جایگاه و اهمیت، می‌توان آن را همسنگ با قالب غزل در ادبیات فارسی دانست. هایکو، شعری است با هفده هجا و در سه سطر پنج و هفت و پنج هجایی (البته در زبان مبدأ، یعنی ژاپنی) و اساس آن بر فلسفهٔ ذن و بوداکیشی استوار است.
در هر هایکو حتماً واژه‌ای هست که به طبیعت و در اصل به یکی از چهار فصل اشاره می‌کند که به آن «فصل‌واژه» می‌گویند. مثلا، سنجاقک فصل‌واژهٔ تابستان است.
هایکو در مدتی کوتاه عالمگیر شد و در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا افراد زیادی در این قالب شعر می‌گویند، هر چند لزوماً نه فرم هفده‌هجایی و نه حتا وجود فصل‌واژه را رعایت می‌کنند، بلکه بیشتر [[مینی‌مالیسم]] این نوع شعر مورد توجه‌شان است.

== تولد هایکوعت ==
نخستین بار این کلمه را [[تام برینک]] در مطلبی با عنوان [http://www.scifaiku.com/what مانیفست هایکوعت (Scifaiku Manifesto)] در سال ۱۹۹۵ ساخت و بلافاصله مورد پذیرش طرفداران ادبیات [[علمی‌تخیلی]] قرار گرفت. پس از آن در سایت www.scifaiku.com هایکوعت‌های بسیاری از جمله خود [[تام برینک]] قرار گرفت و در وب‌گاه‌های دیگر نیز علاقه‌مندان، به انتشار هایکوعت پرداختند.
نخستین بار این کلمه را [[تام برینک]] در مطلبی با عنوان [http://www.scifaiku.com/what مانیفست هایکوعت (Scifaiku Manifesto)] در سال ۱۹۹۵ ساخت و بلافاصله مورد پذیرش طرفداران ادبیات [[علمی‌تخیلی]] قرار گرفت. پس از آن در سایت www.scifaiku.com هایکوعت‌های بسیاری از جمله خود [[تام برینک]] قرار گرفت و در وب‌گاه‌های دیگر نیز علاقه‌مندان، به انتشار هایکوعت پرداختند.
با این همه، پیش از آن که هایکوعت ساخته شود، هایکوی علمی‌تخیلی در کتاب‌های متعددی به کار رفته بود. نخستین بار در ژوییهٔ ۱۹۶۲، [[کارِن کروز آندرسون]] (Karen Kruse Anderson) در [[مجله خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی|مجلهٔ خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی]] (the Magazine of Fantasy and Science Fiction) مطلبی با عنوان «شش هایکو» منتشر کرد. در زیر یکی از هایکوعت‌های او را می‌بینید:
با این همه، پیش از آن که هایکوعت ساخته شود، هایکوی علمی‌تخیلی در کتاب‌های متعددی به کار رفته بود. نخستین بار در ژوییهٔ ۱۹۶۲، [[کارِن کروز آندرسون]] (Karen Kruse Anderson) در [[مجله خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی|مجلهٔ خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی]] (the Magazine of Fantasy and Science Fiction) مطلبی با عنوان «شش هایکو» منتشر کرد. در زیر یکی از هایکوعت‌های او را می‌بینید:

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۱۷

هایکوعت یا هایکوی علمی-تخیلی یا Science Fiction Haiku شاخه‌ای از شعر علمی‌تخیلی است که بر اساس معروف‌ترین قالب شعر سنتی ژاپن، هایکو (Haiku)، ساخته شده‌است. تفاوت میان هایکو و هایکوعت در این است که در هایکو مهم‌ترین مضمون شعر، طبیعت و فصول طبیعت است و در هایکوعت، مهم‌ترین مضمون، علمی‌تخیلی، فانتزی یا وحشت است.

نخستین بار این کلمه را تام برینک در مطلبی با عنوان مانیفست هایکوعت (Scifaiku Manifesto) در سال ۱۹۹۵ ساخت و بلافاصله مورد پذیرش طرفداران ادبیات علمی‌تخیلی قرار گرفت. پس از آن در سایت www.scifaiku.com هایکوعت‌های بسیاری از جمله خود تام برینک قرار گرفت و در وب‌گاه‌های دیگر نیز علاقه‌مندان، به انتشار هایکوعت پرداختند. با این همه، پیش از آن که هایکوعت ساخته شود، هایکوی علمی‌تخیلی در کتاب‌های متعددی به کار رفته بود. نخستین بار در ژوییهٔ ۱۹۶۲، کارِن کروز آندرسون (Karen Kruse Anderson) در مجلهٔ خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی (the Magazine of Fantasy and Science Fiction) مطلبی با عنوان «شش هایکو» منتشر کرد. در زیر یکی از هایکوعت‌های او را می‌بینید:

این خیارهای حلقه‌حلقه را
هنوز در دشت سیرتیس نکاشته‌اند
چقدر دلم هوس کرده!

(سیرتیس نام دشتی است در مریخ.)