سرود مزدیسنا
سرود مزدیسنا یا خوان اشم وهو از اشعار ابراهیم پورداوود است که در کتاب خرده اوستای نویسنده از انتشارات انجمن زرتشتیان بمبئی آورده شدهاست.[۱] این شعر با مضمون بزرگداشت دین زرتشتی (در متن، کیش باستان) نوشته شده و بر دو سرود معروف اوستا یعنی اشم وهو و یتا آهو با جملات تکرار شونده زیر تأکید مینماید:[۲]
خوان اشم وهو، گو یتا اهو | گو یتا آهو، خوان اشم وهو |
متن شعر
[ویرایش]بامداد شد، بانگ زد خروس | از سرای شه، بر زدند کوس | |
چرخ شست نک، روی آبنوس | موبدا تو هم، خیز و روی شو | |
خوان اَشِم وهو، گو یَتا اَهو | گو یتا آهو، خوان اشم وهو | |
خیز موبدا، آتشی فروز | پرده سیه، زین زبانه سوز | |
کیش باستان، زنده دان هنوز | ز ایزدی فروغ، بر متاب رو | |
از سر آمده، دور روزگار | دین فرهی، مانده یادگار | |
نامهٔ کهن، زان خود شمار | گفتهٔ نیا، اندر آن بجو | |
تا جهان ز مهر، شاد و خرم است | تا نگار را، زلف در هم است | |
تا ز ژاله بر، لاله شبنم است | راه کج مرو، سوی چه مپو | |
راست بایدت بود و مرد کار | پهلوان منش، روز کارزار | |
در ستیزه با، دیو نابکار | چون نیای خود، پاک و نیک خو | |
خواهی ار خوشی، رنجه دار تن | کوش و سرنگون، ساز اهرمن | |
تا ز بند وی، وارهد وطن | وانگهی پی، نام و آبرو | |
ار به دل تو را، مهر اندر است | ار ز دشمنان، در بر اخگر است | |
ار ز بوم خود، شور در سر است | نوش ساغری، زین کهن سبو | |
رو متاب از این، گنج شایگان | سر مپیچ از این، پند باستان | |
راستی شنو، راستی بخوان | راستی بجو، راستی بگو |
موسیقی و ترانه
[ویرایش]غلامحسین مینباشیان موسیقیدان و از نخستین رهبران ارکستر سمفونیک تهران، نخستین بار یک قطعه موسیقی بر روی سرود مزدیسنا نوشت که نت موسیقی آن برای خواننده سولو و پیانو در کتاب خرده اوستای پورداوود مندرج است.
نخستین بار این قطعه با صدای جواد بدیعزاده اجرا شد.[۳]
در اوایل دهه ۱۳۶۰ هجری، گروه کر کانون دانشجویان زرتشتی، این قطعه را اجرا و ضبط نمود و در سال ۱۳۶۹ به همراه اوستا خوانی موبد رستم شهزادی در یک کاست با عنوان مزدیسنان منتشر کرد. این اجرا امروزه در آغاز مراسم رسمی زرتشتیان در ایران و سایر نقاط جهان پخش میگردد. همچنین گروههای مختلف کر، اجراهایی از این اثر در سالیان مختلف ارائه نمودهاند. از جمله این اجراها میتوان به اجرای مشترک زرتشتیان ایرانی و پارسی در مراسم افتتاحیه اجلاس سالیانه انجمن زرتشتیان آمریکای شمالی (فزانا) در سال ۲۰۱۴ میلادی در شهر سیاتل اشاره نمود.[۴]
همچنین خسرو مهرفر موسیقی تازهتری با عنوان پیام راستین زرتشت، برای این شعر ساخته که توسط لیلا فروهر و مرتضی برجسته، دو تن از خوانندگان مشهور ایرانی اجرا شدهاست.[۵]
آموزش
[ویرایش]این شعر با توجه به مضمون و برجستگی شاعر آن اهمیت زیادی در میان زرتشتیان پیدا نمود و از جمله در بنیاد مذهبی کاماآتورنان هندوستان به موبدان و موبدزادگان و به کسانی که در آنجا تحصیل میکردهاند، میآموختهاند. به گفته موبد رستم شهزادی، این سرود به دستور روانشاد «دینشاه ایرانی سیلستر» در برنامه بنیاد کاماآتورنان گنجانیدهشده و برای نخستین بار بهوسیله پسر دینشاه ایرانی خوانده شدهاست. در ایران نیز در دهه چهل خورشیدی این سرود را در کلاس دینی سازمان فروهر (جوانان زرتشتی) به دانشآموزان یاد میدادهاند.[۶]
منابع
[ویرایش]- ↑ پورداوود، ابراهیم (۱۳۱۰). خرده اوستا. انتشارات انجمن زرتشتیان ایران بمبئی و انجمن ایران لیگ بمبئی.
- ↑ «دکتر ابراهیم پورداوود». صدا و سیمای مرکز گیلان. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۹.[پیوند مرده]
- ↑ «٢۶ آبان سالروز درگذشت "ابراهیم پورداوود "ایرانشناس معاصر، اوستاشناس، نخستین مترجم پارسی اوستا میباشد». رادیو فرهنگ. ۲۵ آبان ۱۳۹۶. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۹.
- ↑ AGM 2014 - Adult's Performace - Khan Ashem Vohu
- ↑ پیام راستین زرتشت
- ↑ «پورداود». ماهنامه هنر و مردم (۷۵و۷۴): ۲۰. دی ۱۳۴۷. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۹.