پرش به محتوا

حزب کمونیست مائوئیست (ترکیه)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حزب کمونیست مائوئیست

Maoist Komünist Partisi
نام (انگلیسی)Maoist Communist Party
بنیان‌گذارجنید قهرمان (ت.ک.پ (م-ل))
جعفر جانگوز (م.ک.پ)
بنیان‌گذاری۱۸ آوریل ۱۹۹۴ (با عنوان ت.ک.پ (م-ل)
۱۵ سپتامبر ۲۰۰۲ (با عنوان م.ک.پ)
انشعاب ازحزب کمونیست ترکیه/مارکسیست-لنینیست
شاخه جواناناتحادیۀ جوانان مائوئیست
شاخه زناناتحادیۀ زنان مائوئیست
شاخه مسلحارتش آزادیبخش خلق
نیروهای پارتیزان خلق
مرام سیاسیکمونیسم
مارکسیسم-لنینیسم-مائوئیسم
وابستگی ملیجنبش انقلاب متحدانه خلق‌ها[۱]
وابستگی اروپاییگردهمایی احزاب کمونیست و کارگری بالکان
وابستگی بین‌المللیجنبش انقلابی انترناسیونالیستی (قبلاً)
یگان آزادی بین‌المللی
وبگاه

حزب کمونیست مائوئیست یا م.ک.پ (به ترکی: Maoist Komünist Partisi, MKP) یک سازمان سیاسی چپ‌گرای مائوئیست است که در ترکیه فعالیت سیاسی و مسلحانه انجام می‌دهد. این حزب سازمان اصلی مائوئیست در ترکیه است و خود را میراث‌دار ابراهیم کایپاک‌کایا می‌داند. حزب کمونیست مائوئیست دو شاخهٔ مسلح دارد؛ یکی نیروهای پارتیزان خلق (به ترکی: Partizan Halk Güçleri, PHG) و دیگری ارتش آزادیبخش خلق (به ترکی: Halk Kurtuluş Ordusu, HKO).[۲] حزب کمونیست مائوئیست در گذشته عضو جنبش انقلابی انترناسیونالیستی بود، اما هم‌اکنون در گردهمایی احزاب کمونیست و کارگری بالکان عضویت دارد.[۳] حزب کمونیست مائوئیست همچنین عضوی از جنبش انقلاب متحدانه خلق‌ها محسوب می‌شود.[۱]

تاریخ

[ویرایش]

حزب کمونیست مائوئیست در سال ۱۹۸۷ با عنوان کمیتهٔ محلی آناتولی شرقی - ت.ک.پ/م.ل (به ترکی: Doğu Anadolu Bölge Komitesi, DABK) تأسیس شد و از ت.ک.پ/م.ل که آن را در حال زوال می‌دانست جدا شد. در سال ۱۹۹۳ بار دیگر دو سازمان به یکدیگر پیوستند، اما این وحدت موفقیت‌آمیز نبود و در مدت کوتاهی به جدایی جدیدی در سال ۱۹۹۴ انجامید که طی آن حزب کمونیست ترکیه (مارکسیست-لنینیست)، ت.ک.پ (م-ل) تأسیس شد [که آن را نباید با حزب کمونیست ترکیه/مارکسیست-لنینیست، ت.ک.پ/م.ل اشتباه گرفت].

پس از بالاگرفتن مرزبندی میان ت.ک.پ/م.ل با جنبش انقلابی انترناسیونالیستی، در نهایت کمیتهٔ جنبش انقلابی انترناسیونالیستی (CoRIM) عضویت ت.ک.پ/م.ل را که به لحاظ ایدئولوژیک بدون تغییر مانده‌بود لغو کرد.در سال ۲۰۰۳ حزب کمونیست ترکیه (مارکسیست-لنینیست)، ت.ک.پ (م-ل) به صورت حزب کمونیست مائوئیست (م.ک.پ) شکل گرفت. حزب کمونیست مائوئیست به عضویت جنبش انقلابی انترناسیونالیستی درآمد و در سول سال‌ها تأثیری به دست آورد که آن را به سازمان مائوئیستی اصلی در ترکیه تبدیل کرد. حزب کمونیست مائوئیست مبارزهٔ خود را «جنگ سوسیالیستی خلق» در ترکیه از طریق شاخهٔ نظامی‌اش می‌داند که ارتش آزادیبخش خلق نامیده می‌شود. در سال ۲۰۱۳ کنگرهٔ سوم حزب دومین شاخهٔ مسلح حزب را تحت نام نیروهای پارتیزان خلق تأسیس کرد.

سازماندهی

[ویرایش]

حزب کمونیست مائوئیست ترکیه دارای دو شاخهٔ مسلح است: ارتش آزادیبخش خلق (به ترکی: Halk Kurtuluş Ordusu, HKO) که در مناطق روستایی فعالیت می‌کند و نیروهای پارتیزان خلق (به ترکی: Partizan Halk Güçleri, PHG) که در شهرها به فعالیت می‌پردازد.[۴]

سازمان جوانان حزب کمونیست مائوئیت، اتحادیهٔ جوانان مائوئیست (به ترکی: Maoist Gençlik Birliği) نام دارد.

سازمان زنان حزب کمونیست مائوئیست، اتحادیهٔ زنان مائوئیست (به ترکی: Maoist Kadınlar Birliği) نام دارد.

حزب کمونیست مائوئیست دو نشریه به نام‌های دموکراسی انقلابی (به ترکی: Devrimci Demokrasi) و تئوری طبقاتی (به ترکی: Sınıf Teorisi) منتشر می‌کند.[۵]

همچنین فدراسیون حقوق دموکراتیک (به ترکی: Demokratik Haklar Federasyonu, DHF) یک سازمان مستقل توده‌ای است که با حزب کمونیست مائوئیست در ارتباط است.

فعالیت‌ها

[ویرایش]

در ماه مارس ۲۰۰۹ تامر بیلیجی پزشکی که در خلال اعتصاب غذای سال ۲۰۰۰ در زندان تیپ اف کاندرا کار می‌کرد توسط حزب کمونیست مائوئیست-ارتش آزادیبش خلق به عنوان دشمن همگانی که باعث مرگ و معلولیت دائمی زندنیان شده مجازات شد.[۶] ارتش آزادیبخش خلق همچنین در سال ۲۰۰۹ مسئولیت مرگ یک سرهنگ بازنشسته به نام آیتکین ایچمز را بر عهده گرفت. در ژوئن ۲۰۱۵ نیروهای پارتیزان خلق یک سرهنگ سابق به نام فهمی آلتینبیلک را ترور کردند.[۷]

قرار گرفتن در فهرست گروه‌های تروریستی

[ویرایش]

بنا بر دپارتمان ضدتروریسم و عملیات‌های ادارهٔ عمومی امنیت (پلیس ترکیه) حزب کمونیست مائوئیستی در سال ۲۰۰۷ در فهرست ۱۲ گروه تروریستی فعال در ترکیه قرار داده‌شده‌است.[۸]

وضعیت نیروهای انسانی

[ویرایش]

یک مطالعه که توسط دپارتمان ضدتروریسم و عملیات‌های ادارهٔ عمومی امنیت بر روی نمونه‌ای از پرونده‌های مربوط به افراد محکوم‌شده با عنوان تروریست تت قوانین ترکیه که ۸۲۶ نفر نیروی شبه‌نظامی را از حزب کمونیست مائوئیست و سه سازمان چپ‌گرای فعال دیگر را در بر می‌گرفت نشان می‌دهد که ۶۵ درصد از اعضا سنی مابین ۱۴ تا ۲۵ سال، ۱۶/۸ درصد سنی مابین ۲۵ تا ۳۰ سال و ۱۷/۵ درصد بیش از ۳۰ سال سن دارند. دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها ۲۰/۴ درصد از اعضا، دانش‌آموختگان دبیرستان‌ها ۳۳/۵ درصد، افراد دارای تحصیلات مدارس سیکل دوم ۱۴ درصد، افراد دارای تحصیلات ابتدایی ۲۹/۹ درصد و افراد بی‌سواد ۱/۹ درصد از اعضا را شامل می‌شده‌اند (در حالی که از اعضای باسواد فارغ‌التحصیل‌نشده نمونه‌برداری نشده‌است).[۹]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ آژانس خبری فرات: جنبش انقلاب متحدانه خلق‌ها برای مبارزۀ مشترک تأسیس شد (به انگلیسی)، نوشته‌شده در ۲۲ اسفند ۱۳۹۴؛ آرشیوشده در ۱۴ مارس ۲۰۱۶؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  2. سیگنال فایر: اعلامیۀ کنگرۀ سوم حزب کمونیست مائوئیست ترکیه-شمال کردستان (به انگلیسی)، نوشته‌شده در ۱۵ دی ۱۳۹۲؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  3. گردهمایی احزاب کمونیست و کارگری بالکان: اعضای گردهمایی (به انگلیسی)؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  4. حزب کمونیست مائوئیست-م.ک.پ/ارتش آزادیبخش خلق (به ترکی)، انتشاریافته در ۴ خرداد ۱۳۸۷؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  5. براود-لفت: فهرست احزاب جهان: ترکیه، نمودار درختی چپ رادیکال ترکیه (به انگلیسی)، نوشته‌شده در ۱۰ شهریور ۱۳۸۳؛ آرشیوشده در ۸ مرداد ۱۳۹۲؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  6. فاروم سوسیالیستی: م.ک.پ: یکی از قاتلان زندان تیپ اف مجازات شد (به ترکی)، نوشته‌شده در ۱۸ اسفند ۱۳۸۷، آرشیوشده در ۲۸ آذر ۱۳۹۳؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  7. رادیکال: حزب کمونیست مائوئیست-م.ک.پ/ارتش آزادیبخش خلق یک سرهنگ بازنشسته را ترور کرد (به ترکی)، انتشاریافته در ۸ مهر ۱۳۸۸؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  8. دپارتمان ضدتروریسم و عملیات‌های ادارۀ عمومی امنیت ترکیه: سازمان‌های تروریستی اصلی که همچنان در ترکیه فعال هستند (به ترکی)؛ آرشیوشده در ۲۵ دی ۱۳۹۱؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.
  9. روزنامۀ زمان: چه کسی عضو کدام سازمان غیرقانونی است؟ (به ترکی)، نوشته‌شده در ۴ دی ۱۳۸۶؛ آرشیوشده در ۳ فروردین ۱۳۹۵؛ بازدید در ۶ تیر ۱۴۰۰.

پیوند به بیرون

[ویرایش]