پرش به محتوا

ابوعلی حسن مراکشی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نسخه‌ای از «جامع المبادی و الغایات» اثر ابوعلی حسن مراکشی

ابوعلی حسن مراکشی ( به عربی : أبو علي الحسن بن علي بن عمر المراكشي ، اواخر قرن سیزدهم) اخترشناس و ریاضی‌دان عرب اهل پادشاهی مراکش بود. او به‌ویژه در زمینهٔ مثلثات و اخترشناسی عملی برجسته بود. وی مؤلف رساله‌ای حجیم دربارهٔ نجوم کروی و آلات نجومی (ساعت آفتابی، اسطرلاب) با عنوان جامع المبادئ والغایات فی علم المیقات (مجموعه اصول و اهداف علم زمان) است.[۱] نیمه اول این اثر توسط J. J. Sédillo در اوایل قرن نوزدهم به فرانسوی ترجمه شد و پس از مرگش در سال ۱۸۳۴ منتشر شد.[۲][۳] این کتاب در حال حاضر به عنوان کامل‌ترین منبع در مورد آلات نجومی قرون وسطایی اسلامی است.[۴][۵] وی این رساله را در سالهای ۱۲۷۶–۱۲۸۲ در قاهره نوشت. عرض و طول ۴۱ شهر را که میان قاهره و مراکش قرار داشت، با دقّت خاصّی محاسبه کرد که در کتاب جامع المبادی و الغایات او مندرج است که یک مجموعه خیلی وسیعی راجع به مختصات کروی و ابزارهای نجومی است.[۶]

دهانهٔ المراکشی روی ماه به نام او نامگذاری شده‌است.

پانویس

[ویرایش]
  1. Charette, François (2007). "Marrākushī: Sharaf al‐Dīn Abū ʿAlī al‐Ḥasan ibn ʿAlī ibn ʿUmar al‐Marrākushī". In Thomas Hockey; et al. (eds.). The Biographical Encyclopedia of Astronomers. New York: Springer. pp. 739–40. ISBN 978-0-387-31022-0.
  2. Sédillot, Jean-Jacques (1834–1935). Traité des instruments astronomiques des Arabes. Paris: Imprimerie Royale.
  3. Sédillot, Louis‐Amélie (1841). Mémoire sur les instruments astronomiques des Arabes. Paris.
  4. Hernández Pérez, Azucena (2021). "Art and Science in al-Andalus in the Late Medieval Mediterranean Cultures: Almohad, Nasrid and Ayyubid Astrolabes and their Contexts". In Marcos Cobaleda, María (ed.). Artistic and Cultural Dialogues in the Late Medieval Mediterranean. Springer Nature. pp. 239–251. ISBN 978-3-030-53366-3.
  5. Rogers, J. M. (2008). The arts of Islam: treasures from the Nasser D. Khalili collection (Revised and expanded ed.). Abu Dhabi: Tourism Development & Investment Company (TDIC). p. 311. OCLC 455121277.
  6. کتاب اطلاعات عمومی پیام صفحه ۲۲۰ پاراگراف سوم