آتشفشان فوئگو
| فوئگو | |
|---|---|
 فوران فوئگو در سال ۱۹۷۴ | |
 | |
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۳٬۷۶۳ متر |
| مختصات | ۱۴°۲۸′۲۹″ شمالی ۹۰°۵۲′۵۱″ غربی / ۱۴٫۴۷۴۷۲°شمالی ۹۰٫۸۸۰۸۳°غربی |
| نام‌گذاری | |
| ترجمه فارسی | آتشفشان آتش |
| زبانِ نام | اسپانیایی |
| جغرافیا | |
| موقعیت | گواتمالا |
آتشفشان فوئگو یا ولکان دِ فوئگو (به اسپانیایی: Volcán de Fuego به‌معنای آتشفشان آتش) آتشفشانی چینه‌ای به ارتفاع ۳۷۶۳ متر در جنوب کشور گواتمالا است. این آتشفشان که در مجاورت شهر توریستی آنتیگوا گواتمالا قرار دارد یکی از فعالترین آتشفشان‌ها در آمریکای جنوبی است.[۱]
مشخصات[ویرایش]
آتشفشان فوئگو در لبهٔ جنوبی کمربندی از صخره‌های آتشفشانی ترشیاری متشکل از جریان‌های گدازه و واحدهای لاهاری که ارتفاعات گواتمالا را تشکیل می‌دهند و در جنوب آتشفشان جوان دیگری به نام آکاتنانگو قرار دارد. این دو آتشفشان با یکدیگر تشکیل آتشفشانی دوقلو را می‌دهند با وجود این، گدازه‌های آنها از نظر ساختار با یکدیگر متفاوتند چنانکه گدازه‌های آکاتنانگو آندزیتی و گدازه‌های فوئگو بازالتی هستند.[۲] فوئگو در عین حال یکی از سه آتشفشان چینه‌ای بزرگی است که در مجاورت شهر آنتیگوا گواتمالا، پایتخت پیشین گواتمالا، واقعند.[۱]
فعالیت‌های آتشفشانی[ویرایش]
فوئگو یکی از فعالیترین آتشفشان‌های جهان است و سابقه‌ای از ۶۰ بار فوران در طی ۵۰۰ سال برای آن ثبت شده که بیشتر این فوران‌ها، در یا نزدیک به ماه‌های فوریه و سپتامبر بوده است.[۳] این گزارش‌ها از آغاز دوران یورش اسپانیایی‌ها به آمریکای مرکزی در سال ۱۵۲۴ به ثبت رسیده است و این آتشفشان از آن زمان تاکنون به فعالیت خود ادامه داده است.[۱]
فوران‌های فوئگو انفجارهایی عمودی است که از دهانهٔ آتشفشان واقع در قلهٔ آن خارج می‌شود. شدت این فوران‌ها براساس نمایه شدت فوران آتشفشان معمولاً بین ۲ تا ۳ است. فوران‌های شدیدتر معمولاً تنها چند ساعت ادامه دارند درحالی‌که فوران‌های کوچکتر ممکن است روزها به طول بینجامند.[۳]
۱۹۷۴[ویرایش]
بزرگترین و حجیم‌ترین فوران فوئگو در سدهٔ بیستم در اکتبر سال ۱۹۷۴ روی داد. فعالیت‌های آتشفشان در ساعت ۴ صبح روز ۱۰ اکتبر این سال با فوران کوچکی از خاکستر از دهانهٔ آتشفشان آغاز شد و با چهار قسمت سقوط مواد بازالتی و جریان خاکستر شدید ادامه یافت تا آنکه پس از ۲۳ اکتبر از شدت و حجم این فوران‌ها کاسته‌شد و تا ۴ دسامبر، ارتفاع زبانهٔ خروجی از دهانهٔ آتشفشان به کمتر از ۱.۵ کیلومتر کاهش یافته و تقریباً دیگر خاکستری در آن وجود نداشت. در عین حال فوران سال ۱۹۷۴ فوئگو سبب افزایش میزان ذرات استراتوسفر در نیمکره شمالی و احتمالاً در نیمکره جنوبی گردید.[۳]
۲۰۱۱[ویرایش]
فوران فوئگو در سدهٔ بیست و یکم در سال ۲۰۱۱ روی داد که فورانی انفجاری همراه با جریان‌های آذرآواری، جریان‌های گدازه و لاهار بود که منجربه تخلیهٔ منطقه شد.[۴]
۲۰۱۲[ویرایش]
در مهٔ سال ۲۰۱۲ دور جدیدی از فعالیت‌های آتشفشانی فوئگو با پرتاب گدازه از دهانهٔ آتشفشان به بیرون و فرستادن ستون‌هایی از خاکستر به هوا آغاز گردید. بنا بر گزارش موسسهٔ ملی زلزله‌شناسی، آتشفشان‌شناسی، هواشناسی و آب‌شناسی گواتمالا که در ۲۱ مه این سال منتشر شد، ستونی از خاکستر به ارتفاع ۵۰۰۰ متر از فوئگو به آسمان پرتاب شده و طول جریان گدازهٔ سرازیر شده از آن به ۱۰۰۰ متر رسیده است. این موضوع سبب شد تا مسئولان به دلیل قرارگرفتن آتشفشان در وضعیت فوران، سطح هشدار در منطقه را بالابرده و اقدام به بستن بزرگراه‌های اطراف، نصب ایستگاه‌های مانیتورینگ و آماده‌سازی نیروهای نجات نمایند.[۵]
۲۰۱۸[ویرایش]
آتشفشان فوئگو در روز ۳ ژوئن قبل از ظهر فوران کرد و با اصابت گدازه‌های آتشفشان به زمین، ساختمانها و ساکنان چندین منطقه مسکونی در حوالی این آتشفشان دست‌کم ۷۲ نفر جان باختند[۶] و تقریباً ۳۰۰ نفر زخمی شدند و ۱۹۲ نفر همچنان مفقود هستند، بسیاری از ساختمانها تخریب شد[۶] و فرودگاه بین‌المللی لا آررا گواتمالا سیتی، پایتخت این کشور بسته شد و به دلیل تغییر مسیر باد خاکستر این فوران آتشفشانی به پایتخت گواتمالا نیز رسیده‌است. به گفته سازمان مدیریت فجایع طبیعی گواتمالا، جریان‌های سریع موسوم به «پیروکلاستیک» که مخلوطی از گاز بسیار داغ و مواد آتشفشانی است دو ناحیه مسکونی ال رودیو و سن میگل لوس لوتس را پوشاند و خانه‌ها را ویران کرده و تعدادی از ساکنان را نیز سوزانده و کشته‌است و به دلیل پوشانده شدن این روستا از گدازه‌ها دسترسی نیروهای امداد و نجات بسیار دشوار شده‌است.[۷][۸][۹]
در روز ۶ ژوئن بار دیگر این آتشفشان فوران کرد و از ضلع جنوبی آن مواد مذاب سرازیر شد. هم‌زمان با فوران دوباره آتشفشان مأموران نجات و امدادرسانی در محل و در حال نجات آسیب‌دیدگان بودند که بعد از آن منطقه را ترک کردند. به گفته مقام‌ها این انفجارها و فوران آتشفشان روی زندگی ۱٫۷ میلیون نفر تأثیر گذاشته‌است و ۳۰۰۰ نفر بی‌خانمان شدند و در پناهگاه‌ها زندگی می‌کنند.[۶]
در روز ۱۹ نوامبر برای پنجمین بار در سال جاری، آتشفشان فوئگو فوران کرد و نزدیک به ۴ هزار نفر از ساکنان مناطق اطراف این آتشفشان به دلیل خطر گدازه‌ها و خاکستر ناشی از این فوران تخلیه و در پناهگاه‌ها اسکان داده شدند.[۱۰]
نگارخانه[ویرایش]
-
فوران ۱۹۳۲ -
فوران ۲۰۱۳ -
فوران ۲۰۱۳ -
فوران ۲۰۱۱ -
۲۰۰۷ -
فوئگو از منظر آکاتنانگو - ۲۰۰۶ -
گازهای فوئگو (سمت چپ)، آتشفشان آکاتنانگو در سمت راست، ۲۰۰۹ -
نمایش سه بعدی
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «Fuego». Global Volcanism Program - Smithsonian Institution. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۳ مهٔ ۲۰۱۲.
- ↑ «Fuego – Geological setting». Michigan Technological University, Department of Geological and Mining Engineering and Sciences. دریافت‌شده در ۲۳ مهٔ ۲۰۱۲.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «Fuego: Eruption history». Michigan Technological University, Department of Geological and Mining Engineering and Sciences. دریافت‌شده در ۲۳ مهٔ ۲۰۱۲.
- ↑ «Fuego: Eruptive History». Global Volcanism Program - Smithsonian Institution. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اكتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴ مهٔ ۲۰۱۲. تاریخ وارد شده در
|archive-date=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Guatemala's Fuego Volcano Belches Ash, Lava». abcnews. ۲۰ مه ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۳ مهٔ ۲۰۱۲.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ «More than 190 missing after Guatemala volcano eruption». cnn. ۶ ژوئن ۲۰۱۸.
- ↑ «فوران آتشفشان در گواتمالا؛ شمار قربانیان رو به افزایش است». رادیو فردا. ۱۴ خرداد ۱۳۹۷.
- ↑ «فعالیت آتشفشان گوئرو در گواتمالا ۲۵ کشته برجای گذاشت». یورونیوز. ۱۴ خرداد ۱۳۹۷.
- ↑ «فوران آتشفشان در گواتمالا باعث مرگ ۲۵ نفر شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۴ ژوئن ۱۳۹۷.
- ↑ «گزارش تصویری از فوران آتشفشان فوئگو در گواتمالا». euronews. ۲۰۱۸-۱۱-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۰.