پنجزاریماهیان
| پنجزاریماهیان محدودهٔ زمانی: ائوسن to Present
| |
|---|---|
| |
| پنجزاریماهیان، Leiognathidae | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرتوبالگان |
| راسته: | سوف‌ماهی‌سانان |
| تیره: | Leiognathidae |
پنجزاریماهیان یا فروکوماهیان (نام علمی: Leiognathidae) (به انگلیسی: Ponyfish ،toothponies) تیره‌ای از سوف‌ماهی‌شکلان هستند.
ریخت‌شناسی
اندازهٔ متوسط این ماهیان حدود ۱۵ سانی‌متر است. طول آن‌ها گاه به ۲۵ سانتی‌متر نیز می‌رسد. بدن دراز آن‌ها بیضی‌شکل بوده و در مقطع فشرده و بدون فلس و با ستیغ‌های استخوانی می‌باشد. فلس‌های این ماهی کوچک و گرد بوده و در ناحیهٔ شکمی وجود ندارد.
بالهٔ پشتی این ماهی‌ها از دو بخش تشکیل شده است که یکی خاردار و دیگری فاقد خار می‌یاشد. بالهٔ مخرجی آن‌ها نیز دارای ۳ شعاع سخت، بالهٔ شکمی ۱ شعاع سخت و بالهٔ دمی نیز که دارای شکافی عمیق است ۵ شعاع نرم است.
چانهٔ آن‌ها فرورفته و دهان آن‌ها نوک مانند بوده و دارای دندان‌های ریز خارمانند است که به صورت گروهی بر روی دو فک دیده می‌شوند. شکاف انتهایی دهان نیز افقی و قابل ارتجاع است.
زیست‌شناسی
پنجزاریماهیان در آب‌های شور و کم‌عمق ساحلی زندگی می‌کنند. بعضی از گونه‌های این تیره به طور دسته‌جمعی و در گروه‌های متراکم حرکت می‌کنند.
آن‌ها گوشت‌خوار بوده و از ماهیان کوچک، میگو و سخت‌پوستان تغذیه می‌کنند.
اهمیت اقتصادی
پنجزاریماهیان به وسیلهٔ تورهای کیسه‌ای، ترال کف یا تورگردان‌های ساحلی قابل صید می‌باشند و به صورت تازه، خشک یا نمک‌سود مصرف می‌شوند. همچنین برای تهیهٔ آرد ماهی مورد استفادهٔ کارخانه‌ها قرار می‌گیرند.
منابع
- صادقی، سید ناصر؛ ۱۳۸۰، ویژگی‌های زیستی و ریخت‌شناسی ماهیان جنوب ایران (خلیج فارس و دریای عمان)انتشارات نقش مهر.
- اسدی، ه و دهقانی پشترودی؛ ۱۳۷۵؛ اطلس ماهیان خلیج فارس و دریای عمان؛ موسسه تحقیقات و آموزش شیلات ایران.