آزار و اذیت دیوکلتیانی
آزار بزرگ یا آزار دیوکلسینی (انگلیسی: Diocletianic Persecution) آخرین و خشونت‌بارترین دورهٔ آزار مسیحیان در امپراتوری روم بود. در ۳۰۳ میلادی امپراتورهای روم دیوکلسین، ماکسیمیان، گالریوس و کنستانتیوس کلوروس مجموعه‌ای از فرمان‌ها را صادر کردند که حقوق مسیحیان را لغو می‌کرد و مسیحیان را وادار می‌ساخت به آیین‌های دینی سنتی روی بیاورند. این آزارها در سرزمین‌های مختلف امپراتوری شکل‌های مختلفی به خود می‌گرفت. در گل (سرزمین) و بریتانیای روم این آزارها خفیف بودند و در استان‌های شرقی بسیار شدید. امپراتور گالریوس برخی از این آزارها را با فرمان سردیکا در ۳۱۱ میلادی متوقف کرد ولی فرمان میلان از سوی امپراتورها کنستانتین یکم و لیسینیوس در سال ۳۱۳ میلادی به عنوان پایان رسمی آزار بزرگ شناخته می‌شود.
آزار بزرگ مسیحیان، که همزمان با اعدام پیروان آیین مانوی نیز بود، نتوانست از گسترش مسیحیت جلوگیری کند و تا ۳۲۴ میلادی مسیحیت مذهب رسمی امپراتوری شده بود.
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Diocletianic Persecution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۹.