یوحنا افسوسی

یوحَنا اِفِسوسی (به انگلیسی: John of Ephesus) در آمیدا در حدود سال 516 میلدی زاده شد. او اگرچه یک مونوفیزیت بود، به دلیل پشتیبانی شهبانو تئودورا در آن دوره میتوانست به مقامات بالا برسد. از این رو به امپراتور ژوستینیان نزدیک شده و ماموریتهای مهمی از او در لیدیه و کاریه و فریگیه دریافت کرد و مدتی به عنوان اسقف افسوس به خدمت پرداخت و در بازگشت به پایتخت مامور تفتیش و تجسس در مسئولان بهظاهر مسیحی که در خفا آیینهای مشرکانه غیرمسیحی به جای میآوردند گشت. بسیاری از مقامات کشوری و لشکری تصفیه شدند که مهمترینش فوکاس فرماندار نظامی پایتخت بود که با زهر خودکشی کرد و به دستور امپراتور جنازهاش را در چاه انداختند. اثری از خود به جای گذاشت به زبان سریانی در سه بخش که دو بخش نخست به صورت کامل به دست ما نرسیده است. هرچند احتمالا بخش دوم را دیونیسوس رونویسی کرده است. بخش سوم شامل هفت کتاب که رویدادهای معاصر با خو د نویسنده از دوره ژوستینیان تا موریس را دربر دارد، به دست آمده است.

منبع

• روشن‌ضمیر، بهرام (۱۳۹۶). «منبعشناسی مطالعات ایران ساسانی از منظر بیزانس» (PDF). فصلنامهٔ جُندیشاپور، دانشگاه شهید چمران اهواز (۱۲): ۱–۳۴. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۴.