کلارا کولیور رایس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کلارا کولیور رایس
زادهٔ1866
لندن انگلستان
درگذشت۱۹۵۲

کلارا کولیور (هوموند) رایس (Clara Colliver Hammond Rice)، متولد ۱۸۶۶ در لندن، مرگ ۱۹۵۲. او همسر یکی از اعضای هیئت اعزامی مذهبی و تبلیغی مسیحی ساکن جلفای اصفهان بوده‌است و در مجموع چهار مرتبه به ایران سفر کرده؛ او هیچگاه به صراحت از شغل و حرفه رسمی خود در ایران یاد نمی‌کند، اما احتمالاً در بیمارستان مبلغان مسیحی، ارائه خدماتی را به عهده داشته‌است. سفرهای او در خلال سال‌های پیش و پس از جنگ جهانی اول و اواخر دورهٔ قاجار و اوایل دوره پهلوی صورت گرفته‌است.

سفر اول به اصفهان، سفر دوم به شیراز، سفر سوم (۱۹۱۷ م) مجدداً به اصفهان، و آخرین سفر او نیز در ۱۹۱۹ م و مقارن با حکومت احمد شاه قاجار، باز به اصفهان بود که پس از آن، به تهران و سپس انزلی رفت و از آن طریق از کشور خارج شد. وی در سفر چهارم حدود ۸ هفته در ایران اقامت کرد، و در همین سفر بود که سفرنامهٔ خود را نگاشت.[۱]

انتشارات[ویرایش]

او حاصل سفر خود را به ایران در دو کتاب با عنوان‌های «زنان ایرانی و راه و رسم زندگی آنان، سفرنامهٔ کلارا کولیور رایس[۲]» و «مری برد در پرشیا[۳]» منتشر کرده‌است. کتاب نخست در ایران توسط اسدالله آزاد به فارسی ترجمه و توسط نشر کتابدار در سال ۱۳۸۳ منتشر شده‌است. سفرنامهٔ او در ۲۷ فصل نگاشته شده و دربردارندهٔ تصاویر گویا و ارزشمندی است که کمک شایانی به فهم دقیق‌ترِ توصیف‌های رایس از زندگی مردم ایران، خصوصاً زنان، می‌کند. رایس در میان گروه‌های مختلف اجتماعی زنان، از روستاییان و ایلات کوچ‌رو مانند بختیاریها تا زنان دربار، به‌خوبی توانسته‌است به وصف فرهنگ و آداب و اعتقادات آنها بپردازد و همچون یک مردم‌نگار، ویژگیهای مادی و معنوی زندگی آنها را به تصویر بکشد.[۴] او هدف خود را از نگارش این کتاب، ارائه تصویری از سیمای زن ایرانی و محیط پیرامون وی، ترسیم وضعیت شخصیت، قلمرو و قدرت، شیوه‌های انجام امور و نمایاندن غم و شادی‌های زنان ایرانی آن روزگار برمی‌شمارد، از این رو، کتاب در واقع گزارش مشاهدات نویسنده از وضعیت و شرایط زن ایرانی آن زمان است؛ عنوان فصول این کتاب به این شرح است: ۱ – زندگانی زنان ایرانی، ۲ – زنان پارسی، یهودی و ارمنی، ۳ – زنان مسلمان شهری، ۴ – زنان روستایی، ۵ – زنان ایلاتی بختیاری‌ها، ۶ – زنان ایلاتی قشقایی‌ها، ۷ – مقام و منزلت زن؛ ۸ – شوهران، ۹ – هووها، ۱۰ – کودکی، ۱۱ – دختران ایرانی، ۱۲ – تعلیم و تربیت، ۱۳ – لباس، ۱۴ – منازل ایرانی، ۱۵ – خوراک و شیرینی، ۱۶ – خرید، ۱۷ – سرگرمی، ۱۸ – سفر، ۱۹ – صنایع، ۲۰ – ایام سور و سوگ، ۲۱ – خرافات، ۲۲ – بیماری و مرگ، ۲۳ – میهن دوستی، ۲۴ – آینده زنان ایرانی، ۲۵ – زن انگلیسی در ایران، ۲۶ – تعطیلات و بازگشت به وطن، در پایان عکس‌هایی از زنان ایرانی و شهرهای مختلف چاپ شده‌است[۵]

منابع[ویرایش]

  1. حیدری، آزاده. 1385. “پایان‌نامه: زن ایرانی به روایت زنان سیاح انگلیسی. ” پیام بهارستان 67 (6): 6–17.
  2. Rice, Colliver. Persian Women and Their Ways. N.p. : Repressed Publishing LLC, 2013.
  3. Rice, Clara C.. Mary Bird in Persia (Illustrated Edition) (Dodo Press). N.p. : Book Depository Limited, 2009.
  4. «رایس، سفرنامه | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۳۱.
  5. javadfar (۲۰۲۱-۰۹-۱۲). «سفرنامه «زنان ایرانی و راه و رسم زندگی آنان» نویسنده :کلارا کولیور رایس، ترجمه آزاد». مرکز مطالعات سفرنامه. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۳۱.