کدگذاری فضایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کد گذاری فضایی (به انگلیسی: Spatial Encoding) به مراحل و روش‌هایی گویند که برای استخراج تصاویر از سیگنال‌های دریافتی در ام آر آی بکار می‌رود.

در کد گذاری فضایی معمولاً به سه مبحث پرداخته می‌شود:[۱]

  • نحوه انتخاب برش
  • کد گذاری فرکانسی
  • کد گذاری فازی

انتخاب برش[ویرایش]

روش و چگونگی برش در ام‌آرآی (به انگلیسی: MRI slice selection) همواره یکی از مباحث پایه‌ای در استخراج تصاویر در ام آر آی است.

در ام‌آرآی معمولاً تصاویر به صورت برش (به انگلیسی: Slice) یا از نوع مقطعی تهیه می‌شوند. انتخاب برش و برانگیخته سازی آن (selective excitation) و نیز موقعیت، ضخامت، و جهت (orientation) برش همگی در دست اپراتور سیستم و قابل کنترل می‌باشد.[۲]

موقعیت برش (Slice position)[ویرایش]

در حالت برانگیختگی برش، سیگنالهای ام آر آی به یک صفحه یا مقطع دو بعدی بیمار منحصر می‌گردند.

موقعیت برش z را می‌توان به صورت زیر تعریف کرد:[۳]

z = (f1-f0)/(γ Gz)

که در اینجا Gz گرادیان میدان z است (که واحد آن میلی تسلا بر متر است)، و γ نیز نسبت ژیرومغناطشی (Gyromagnetic Ratio) است.

f0 فرکانس حامل و f1 فرکانس حامل انتقال یافته (Shifted Carrier frequency) است. f0 فرکانس پالس ۹۰ درجه ایست که Amplitude Modulated بوده و به صورت زیر توصیف می‌شود:

B1(t) = A(t) Cos(2πf0t)

ضخامت برش (Slice thickness)[ویرایش]

ضخامت مقطع عمق یک حجم سه بعدی از ناحیه مورد تصویربرداری که از نظر تشریحی انتخاب می‌شوند را گویند. این ضخامت (t) عبارت است از:[۳]

t = (BWRF) /(γ Gz)

که در اینجا BWRF همان پهنای باند سیگنال ساطع شده‌است.

کد گذاری فرکانسی[ویرایش]

کد گذاری فرکانسی

کد گذاری فرکانسی (به انگلیسی: Frequency encoding) یکی از مراحل و روش‌های استخراج تصویر در ام آر آی است، و اختصاراً با FE نشان می‌دهند.[۴]

در این روش، سیگنال دریافت شده از داخل میدان مغناطیسی B0 را بکمک فرکانس آن سیگنال تشخیص می‌دهند.[۵]

آرتیفکت جابجایی شیمیایی در جهت FE رخ می‌دهد.

کد گذاری فازی[ویرایش]

کد گذاری فازی (به انگلیسی: Phase encoding) یکی دیگر از مراحل اساسی استخراج تصویر در ام آر آی است، و اختصاراً با PE نشان می‌دهند.[۶]

در این روش، سیگنال دریافت شده از داخل میدان مغناطیسی B0 را بکمک فاز آن سیگنال تشخیص می‌دهند.[۷]

آرتیفکت حرکتی در جهت PE رخ می‌دهد.

پردازش[ویرایش]

در فضای ک، کد گذاری فرکانسی بر روی محور ایکس‌ها، و کد گذاری فازی بر روی محور عمودی نشان داده می‌شوند.

منابع[ویرایش]

  1. Medcyclopaedia - Spatial encoding[پیوند مرده]
  2. MRI: Picture to Proton. Donald McRobbie. Cambridge University Press. 2Ed. 2003. ISBN 0-521-52319-2 ص۱۱۲
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ MRI: Picture to Proton. Donald McRobbie. Cambridge University Press. 2Ed. 2003. ISBN 0-521-52319-2 ص۱۱۵
  4. اطلاعات بیشتر[پیوند مرده]
  5. MRI in practice. C. Westbrook. Blackwell Publishing. 3Ed. 2005. ISBN 978-1-4051-2787-5 pp.394
  6. اطلاعات بیشتر
  7. MRI in practice. C. Westbrook. Blackwell Publishing. 3Ed. 2005. ISBN 978-1-4051-2787-5 pp.398