چرخ‌های آبی حماة
چرخ‌های آبی حمات (عربی: نواعیر حماة) تعدادی از نوریاها ("چرخ گلدان ها") در امتداد رودخانه اورونتس در شهر حمات سوریه هستند. از این تعداد فقط هفده مورد از نوریاهای اصلی باقی مانده‌است. این چرخ‌های آبی اکنون اکثراً استفاده نشده و تنها به هدف زیبایی شناختی از آنها نگهداری می‌شود. آنها "باشکوه‌ترین نوریاهای ساخته شده" نامیده می‌شدند.[۱] نوریاها حمات در ژوئن ۱۹۹۹ توسط جمهوری عربی سوریه به عنوان یک میراث جهانی آزمایشی معرفی شد.[۲]
تاریخ[ویرایش]
اولین شواهد برای این چرخ‌ها نشان می‌دهد آنها در طول دوران بیزانس توسعه داده شد، گرچه امروز هیچ‌یک از نوریاها در حماه مقدم بر دوره ایوبی (قرن ۱۲/۱۳) نیست. با این حال، یک موزاییک در آپاما که متعلق به سال ۴۶۹ میلادی است موجود است که نشان می‌دهد ریشه آنها از تاریخی که در گذشته اعلام شده بیشتر است. نوریاهای بازمانده به دوره شکوفایی و ترقی در جهان اسلام برمی گردد، زمانی که نوریایی به اندازه ۲۰ متر (۶۶ فوت) قطر با ۱۲۰ محفظه جمع‌آوری آب ساخته شده و قادر به افزایش بیش از ۹۵ لیتر (۲۵ گالون آمریکایی) آب در دقیقه بود.[۳] اکنون تنها ۱۷ نوریا باقی مانده‌است که استفاده نمی‌شوند.[۴]
ساخت و ساز[ویرایش]
نوریاها در حمات ساختاری دارند که در جهان بی نظیر است. بسته به عملکردشان، آنها از چوب گردو، زردآلو، توت، صنوبر و چوب کاج ساخته می‌شدند. به عنوان مثال محورها از گردو ساخته شده‌اند، زیرا از ثبات کافی برخوردار است. اینها به تخته‌های چوبی متصل شده‌اند که روی تکیه گاه سنگی قرار دارند. مخازن آب به لبه بیرونی چرخ‌ها متصل می‌شوند.[۵]
استفاده[ویرایش]
نوریاها آب رودخانه را از اورونتس به حوضه‌ها و قنات‌ها می‌کشیدند، که عمدتاً آب را به مزارع اطراف هدایت می‌کردند و بنابراین به آبیاری مناطق کشاورزی کمک می‌کرد.[۶] در همان زمان از آنها برای تأمین آب شهر استفاده می‌شد.[۷] استفاده از آنها لازم بوده‌است زیرا بستر رودخانه اورونتس تا ۷۰ متر پایین‌تر از مزارع اطراف است.
منابع[ویرایش]
- ↑ Needham and Ronan, 1995, p.281.
- ↑ https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1291
- ↑ "Machines of the East". https://www.youtube.com/watch?v=-60niJUZjEU. Retrieved 2008-09-07.
- ↑ Ring, Berney, Salkin, La Boda, Watson, and Schellinger, 1996, p.137-138.
- ↑ Abdellazar Zarzouq: Die Noria: ein typisches Bewässerungssystem der Region Hama. In: Syrien – Wiege der Kultur. Verlag Philipp von Zabern, ISBN 978-3-805-32613-1, p. 142.
- ↑ Johannes Odenthal: Syrien. DuMont Buchverlag, Köln, ISBN 978-3-7701-1337-8, p. 153f..
- ↑ Ute Bardorf, Willi Bardorf: Syrien, Jordanien: Reisehandbuch. 6 Auflage. München, p. 180.
کتابشناسی - فهرست کتب[ویرایش]
- Ring, Trudy; Berney, K.A.; Salkin, Robert M.; La Boda, Sharon; Watson, Noelle; Schellinger, Paul (1996), International Dictionary of Historic Places: Middle East and Africa, Routledge, ISBN 1-884964-03-6.
- Needham, Joseph; Ronan, Colin A. (1995), The Shorter Science and Civilisation in China: Volume 5, Cambridge University Press, ISBN 0-521-46773-X.