حدود العالم: تفاوت میان نسخه‌ها
←اهمیت: افزودن منابع آنلاین |
نظم دادن به مطالب |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
}} |
}} |
||
'''حُدودالعالم من المشرق الی المغرب'''، |
'''حُدودالعالم من المشرق الی المغرب'''، کتاب فارسی جغرافیا [[سده ۴ (قمری)|سدهٔ ۴ ه.ق]] ([[۳۷۲ (قمری)|۳۷۲ ه.ق]] برابر با ۳۶۱ ه.ش / ۹۸۲ م.) این کتاب بیش از ۵ قرن قبل از کریستف کلمب زمین را کروی دانسته است. |
||
== مولف == |
|||
| ⚫ | به گفتهٔ [[ولادیمیر مینورسکی]]، خاورشناس روس، ممکن است شخصی به نام «اشعیا ابن فریغون» |
||
نام مؤلف کتاب معلوم نیست اما برخی آن را به [[ابویوسف پیشاوری]] نسبت داده‌اند. |
|||
| ⚫ | |||
== نسخهٔ امروزی == |
== نسخهٔ امروزی == |
||
تنها نسخۀ این کتاب در سال ۱۸۹۲ م. یافت شده که به وسیلهٔ کاتبی بنام «ابو الموید عبدالقیوم بن الحسین بن علی الفارسی» در سال ۱۲۵۷ م. از روی نسخه‌های قدیمی‌تر |
تنها نسخۀ این کتاب در سال ۱۸۹۲ م. یافت شده که به وسیلهٔ کاتبی بنام «ابو الموید عبدالقیوم بن الحسین بن علی الفارسی» در سال ۱۲۵۷ م. از روی نسخه‌های قدیمی‌تر رونویسی شده‌است. این نسخه شامل ۷۸ صفحه می‌باشد؛ در ابعاد ۲۸ در ۱۸ سانتی‌متر و هر صفحه ۲۳ سطر دارد. |
||
حدود العالم را [[منوچهر ستوده]] در تهران به چاپ رساند. ترجمه و شرح کتاب را [[ولادیمیر مینورسکی]] به انگلیسی منتشر کرد. |
حدود العالم را [[منوچهر ستوده]] در تهران به چاپ رساند. ترجمه و شرح کتاب را [[ولادیمیر مینورسکی]] به انگلیسی منتشر کرد. |
||
نسخهٔ ۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۱
| برگرداننده(ها) | منوچهر ستوده |
|---|---|
| موضوع(ها) | جغرافیا |
تاریخ نشر | ۳۷۲ (قمری) |
حُدودالعالم من المشرق الی المغرب، کتاب فارسی جغرافیا سدهٔ ۴ ه.ق (۳۷۲ ه.ق برابر با ۳۶۱ ه.ش / ۹۸۲ م.) این کتاب بیش از ۵ قرن قبل از کریستف کلمب زمین را کروی دانسته است.
مولف
نام مؤلف کتاب معلوم نیست اما برخی آن را به ابویوسف پیشاوری نسبت داده‌اند.
به گفتهٔ ولادیمیر مینورسکی، خاورشناس روس، ممکن است شخصی به نام «اشعیا ابن فریغون» . کتاب به امیر «ابوحارث محمد ابن فریغونی»، از حکمرانان سرزمین گوزگان، شمال افغانستان اهدا شده و احتمالاً جهت راهنمایی حکمران بوده است.
نسخهٔ امروزی
تنها نسخۀ این کتاب در سال ۱۸۹۲ م. یافت شده که به وسیلهٔ کاتبی بنام «ابو الموید عبدالقیوم بن الحسین بن علی الفارسی» در سال ۱۲۵۷ م. از روی نسخه‌های قدیمی‌تر رونویسی شده‌است. این نسخه شامل ۷۸ صفحه می‌باشد؛ در ابعاد ۲۸ در ۱۸ سانتی‌متر و هر صفحه ۲۳ سطر دارد.
حدود العالم را منوچهر ستوده در تهران به چاپ رساند. ترجمه و شرح کتاب را ولادیمیر مینورسکی به انگلیسی منتشر کرد.
اهمیت
بخشهایی از رساله جغرافیایی آن که حاشیه های جهان اسلام را توصیف می کند ، دارای بیشترین اهمیت تاریخی هستند.
این اثر همچنین شامل توصیفات اولیه مهم از مردم ترک در آسیای مرکزی است که در مبحث پان ترکیسم بکار میاید.
همچنین زبان و سبک قدیم فارسی آن قابل توجه است و به بررسی تکامل تاریخی زبان فارسی کمک میکند.
این کتاب در ۹۸۲ میلادی زمین را کروی میداند که دو قطب شمال و جنوب دارد [۱]. از خلیج فارس نام میبرد [۲]و نیز نظریه ابوریحان بیرونی مبنی بر وجود قاره امریکا را عنوان میکند
از دریاچه پریشان بعنوان دریای ارزن (شاید بخاطر دشت ارژن) نام میبرد و آنرا منبع ماهی شهر شیراز میخواند.[۳]
منابع
- حدود العالم در دانشنامه ایرانیکا
- تاریخ ادبیات ایران، صادق رضازاده شفق، تهران: چاپخانه دانش، تهران، ۱۳۲۱
- سیروس علائی، مقاله: «نوشته یک هزار و سی سال پیش به زبان فارسی»، در فصلنامه «ایران شناسی»، مریلند، دوره جدید، سال بیست و پنجم، شماره ۱، بهار ۱۳۹۲، صص ۴۳ تا ۶۶