قاضی برهان‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۰۹، ساعت ۲۲:۲۱

احمد ملقب به برهان الدين و معروف به قاضی برهان^[۱] عالم و اديب قرن هشتم هجری قمری از قبيله چنگيزخان ^[۲] که بعد از تسخير توقات و سیواس و قيساريه از بلاد روم ^[۳] قاضی برهان‌الدین ، حاکم سیواس و اطراف آن، قرار گرفت.^[۴]

قاضی برهان‌الدین از قبیله سالور بود و به سه زبان عربی و فارسی و ترکی شعر می گفت.دیوان ترکی وی در ترکیه و آذربایجان چاپ شده و شامل 1500 غزل،20 رباعی و 119 تویوق است.زبان شعر قاضی برهان الدین ترکی آذربایجانی است و از این جهت در تاریخ ادبیات ترک جزو شعرای آذری قرار می گیرد.اشعارش از دو منبع الهام می گرفت یکی فولکلور خلق ترک و دیگری ادبیات فارسی و عربی.

یک نمونه تویوق از قاضی برهان‌الدین:

گل اول اولا بلبلو نو گؤز لیه		شاه اول اولا بیر قولو نو گؤزلیه
خوب آنا دئیه م کی همدم ایچنده		بلبلو نون غلغلو نو گؤزلیه

ترجمه شعر به فارسی:

گل آن است که در فکر بلبلش باشد		شاه آنست که در فکر غلامش باشد
خوب به کسی گویم که در میان همدمان		در فکر جوشش بلبلش باشد

قتل قاضی برهان‌الدین

قره عثمان نامی از اکابر قبائل ترکمان که در يکی از قشلاقات سيواس خيمه نشين بوده ، در هر سالی مالی به حسب تعهد به قاضی برهان مي داد، تا آنکه از پرداخت آن مقرری تخلف ورزيده و قاضی نيز به همين جهت حمله متهورانه نموده و به سال 795 ه. ق مقتول و تمامی متصرفات او بدون جنگ و محاربه به يلديريم بايزيدخان چهارمين سلطان عثمانی (791 - 804 ه.ق) رسید.^[۵]

پانویس

↑ لغات تاریخی و جغرافيا ترکی ج 2 ص 103
↑ ريحانه الادب ج 3 ص 263، 264
↑ لغت نامه دهخدا
↑ ابوبکر طهرانی، دیار بکریه، به کوشش نجاتی لوغال و فاروق سومر، آنکارا، 1962م
↑ لغت نامه دهخدا

منابع

دائره المعارف بزرگ اسلامی
سیر غزل در ادبیات آذربایجان، تالیف آزاده رستم اوا

[1] لغات تاریخی و جغرافيا ترکی ج 2 ص 103

[2] ريحانه الادب ج 3 ص 263، 264

[3] لغت نامه دهخدا

[4] ابوبکر طهرانی، دیار بکریه، به کوشش نجاتی لوغال و فاروق سومر، آنکارا، 1962م

[5] لغت نامه دهخدا

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

نسخهٔ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۰۹، ساعت ۲۱:۵۱ ویرایش داود مجتهدی (بحث \| مشارکت‌ها) ۱٬۲۲۹ ویرایش‌ها بدون خلاصۀ ویرایش → تفاوت قدیمی‌تر		نسخهٔ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۰۹، ساعت ۲۲:۲۱ ویرایش خنثی‌سازی Behaafarid (بحث \| مشارکت‌ها) دیوان‌سالاران، مدیران ۳۹٬۶۵۸ ویرایش‌ها جزبدون خلاصۀ ویرایش تفاوت جدیدتر ←
خط ۱:		خط ۱:
	'''احمد''' ملقب به '''برهان الدين''' و معروف به '''قاضی برهان'''<ref>لغات تاریخی و جغرافيا ترکی ج 2 ص 103</ref> عالم و اديب قرن ~~هفتم~~ هجری قمری از قبيله [[چنگيزخان]] <ref>ريحانه الادب ج 3 ص 263، 264 </ref> که بعد از تسخير [[توقات]] و [[سیواس]] و [[قيساريه]] از بلاد [[روم]] <ref> [http://www.mibosearch.com/Dictionary.aspx?wId=242585&DicName=dehkhoda&word=%D9%82%D8%A7%D8%B6%D9%8A+%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86 لغت نامه دهخدا ] </ref> قاضی برهان‌الدین ، حاکم [[سیواس]] و اطراف آن، قرار گرفت.<ref>ابوبکر طهرانی، دیار بکریه، به کوشش نجاتی لوغال و فاروق سومر، آنکارا، 1962م</ref>		'''احمد''' ملقب به '''برهان الدين''' و معروف به '''قاضی برهان'''<ref>لغات تاریخی و جغرافيا ترکی ج 2 ص 103</ref> عالم و اديب قرن هشتم هجری قمری از قبيله [[چنگيزخان]] <ref>ريحانه الادب ج 3 ص 263، 264 </ref> که بعد از تسخير [[توقات]] و [[سیواس]] و [[قيساريه]] از بلاد [[روم]] <ref> [http://www.mibosearch.com/Dictionary.aspx?wId=242585&DicName=dehkhoda&word=%D9%82%D8%A7%D8%B6%D9%8A+%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86 لغت نامه دهخدا ] </ref> قاضی برهان‌الدین ، حاکم [[سیواس]] و اطراف آن، قرار گرفت.<ref>ابوبکر طهرانی، دیار بکریه، به کوشش نجاتی لوغال و فاروق سومر، آنکارا، 1962م</ref>

	'''قاضی برهان‌الدین''' از قبیله [[سالور]] بود و به سه زبان عربی و فارسی و ترکی شعر می گفت.دیوان ترکی وی در ترکیه و آذربایجان چاپ شده و شامل 1500 [[غزل]]،20 [[رباعی]] و 119 [[تویوق]] است.زبان شعر قاضی برهان الدین [[ترکی آذربایجانی]] است و از این جهت در تاریخ ادبیات ترک جزو شعرای آذری قرار می گیرد.اشعارش از دو منبع الهام می گرفت یکی فولکلور خلق ترک و دیگری ادبیات فارسی و عربی.		'''قاضی برهان‌الدین''' از قبیله [[سالور]] بود و به سه زبان عربی و فارسی و ترکی شعر می گفت.دیوان ترکی وی در ترکیه و آذربایجان چاپ شده و شامل 1500 [[غزل]]،20 [[رباعی]] و 119 [[تویوق]] است.زبان شعر قاضی برهان الدین [[ترکی آذربایجانی]] است و از این جهت در تاریخ ادبیات ترک جزو شعرای آذری قرار می گیرد.اشعارش از دو منبع الهام می گرفت یکی فولکلور خلق ترک و دیگری ادبیات فارسی و عربی.