دیاپیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
سنگ‌هایی مانند نهشته‌های نمکی [[تبخیری‌ها|تبخیری]] و گِل‌های همراه با فشار گاز مستعد تشکیل دیاپیر هستند. هنگامی که در گپشته زمین توده‌های داغ و کم‌چگالی [[ماگما]] جمع شود، دیاپیر در [[گوشته]] زمین نیز شکل می‌گیرد. |
سنگ‌هایی مانند نهشته‌های نمکی [[تبخیری‌ها|تبخیری]] و گِل‌های همراه با فشار گاز مستعد تشکیل دیاپیر هستند. هنگامی که در گپشته زمین توده‌های داغ و کم‌چگالی [[ماگما]] جمع شود، دیاپیر در [[گوشته]] زمین نیز شکل می‌گیرد. |
||
==اهمیت اقتصادی دیاپیرها== |
== اهمیت اقتصادی دیاپیرها == |
||
دیاپیرهای و سایر حفره‌ها و شکستگی‌های ساختمانی از نفوذ مواد زیر زمین شکل می‌گیرند. دیاپیرها با فشار دادن لایه‌های زمین به سمت بالا و شکافتن لایه‌های سنگی پوشاننده سطح زمین می‌توانند باعث تشکیل [[تاقدیس]]، [[گنبد نمکی]] و دیگر ساختارهایی شوند که منبع بالقوه [[نفت خام]] و [[گاز طبیعی]] به شمار می‌روند. معمولاً توده‌های آذرین نفوذی برای حفظ منابع [[هیدروکربن|هیدروکربن‌های]] موجود بیش از حد داغ هستند. |
دیاپیرهای و سایر حفره‌ها و شکستگی‌های ساختمانی از نفوذ مواد زیر زمین شکل می‌گیرند. دیاپیرها با فشار دادن لایه‌های زمین به سمت بالا و شکافتن لایه‌های سنگی پوشاننده سطح زمین می‌توانند باعث تشکیل [[تاقدیس]]، [[گنبد نمکی]] و دیگر ساختارهایی شوند که منبع بالقوه [[نفت خام]] و [[گاز طبیعی]] به شمار می‌روند. معمولاً توده‌های آذرین نفوذی برای حفظ منابع [[هیدروکربن|هیدروکربن‌های]] موجود بیش از حد داغ هستند. |
||
==جستارهای وابسته== |
== جستارهای وابسته == |
||
*[[آب‌فشان]] |
* [[آب‌فشان]] |
||
*[[گنبد نمکی]] |
* [[گنبد نمکی]] |
||
*[[سنگ خارا]] |
* [[سنگ خارا]] |
||
*[[گل‌فشان]] |
* [[گل‌فشان]] |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس|چپ‌چین=بله}} |
{{پانویس|چپ‌چین=بله}} |
||
*{{یادکرد-ویکی|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Diapir&oldid=665488651|عنوان = Diapir|زبان =انگلیسی|بازیابی =۱۰ سپتامبر ۲۰۱۵}} |
* {{یادکرد-ویکی|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Diapir&oldid=665488651|عنوان = Diapir|زبان =انگلیسی|بازیابی =۱۰ سپتامبر ۲۰۱۵}} |
||
{{زمین‌شناسی-خرد}} |
{{زمین‌شناسی-خرد}} |
||
[[رده:زمین‌شناسی اقتصادی]] |
[[رده:زمین‌شناسی اقتصادی]] |
||
نسخهٔ ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۸:۲۹
دیاپیر (انگلیسی: Diapir) نوعی توده نفوذی زمین‌شناختی است که در آن مواد دارای قابلیت تحرک و تغییرشکل سنگ پوشاننده روی خود را شکافته‌اند. اصطلاح دیاپیر توسط لودویک مرازک زمین‌شناس رومانیایی معرفی شد. این اصظلاح ممکن است برای ساختمان‌های آذرین نیز به‌کار رود اما معمولاً برای مواد و پدیده‌های غیرآذرین مانند گنبدهای نمکی و گِلی استفاده می‌شود.
بر اساس مشاهدات فرایند دیاپیریسم علاوه بر زمین در تریتون قمر نپتون، اروپا قمر مشتری، انسلادوس قمر زحل و میراندا قمر اورانوس نیز روی داده است.
دیاپیرها معمولاً به صورت عمودی و در امتداد درزه‌ها و شکستگی‌های ساختمانی و بر اثر چگالی کمتر نسبت به سنگ‌های بالای خود، به بالا حرکت می‌کنند که این فرایند دیاپیریسم نام دارد.
سنگ‌هایی مانند نهشته‌های نمکی تبخیری و گِل‌های همراه با فشار گاز مستعد تشکیل دیاپیر هستند. هنگامی که در گپشته زمین توده‌های داغ و کم‌چگالی ماگما جمع شود، دیاپیر در گوشته زمین نیز شکل می‌گیرد.
اهمیت اقتصادی دیاپیرها
دیاپیرهای و سایر حفره‌ها و شکستگی‌های ساختمانی از نفوذ مواد زیر زمین شکل می‌گیرند. دیاپیرها با فشار دادن لایه‌های زمین به سمت بالا و شکافتن لایه‌های سنگی پوشاننده سطح زمین می‌توانند باعث تشکیل تاقدیس، گنبد نمکی و دیگر ساختارهایی شوند که منبع بالقوه نفت خام و گاز طبیعی به شمار می‌روند. معمولاً توده‌های آذرین نفوذی برای حفظ منابع هیدروکربن‌های موجود بیش از حد داغ هستند.
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Diapir». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۵.
 | این یک مقالهٔ خرد زمین‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |