سرخی (ایل)

سُرخی یا سهری یکی از ایلات و عشایر مستقل ساکن استان فارس می باشد.طوایف شش گانه فرهنگ و گویش آن ها رنگ بوی اصیل لری آمیخته با مردم دشتی و دشستان دارد.به گفته پیران و بزرگان ایل منشا اصلی ایل سرخی شش برادر بوده که از شهر ناصریه مصر به لرستان کوچ کرده و پس از چند نسل با گرفتن فرهنگ لری مردم بومی لرستان راهی جنوب فارس می شوند.

زبان

مردم ایل سرخی به گویش مستقل سرخی یا سهری سخن می گویند که به هیچ وجه وابسته به زبان فارسی نمی باشد.

تقسیمات ایلی

ایل سرخی مرکب از شش طایفه‌است که از نام نیای آنها می باشند مردم سرخی از نسل این شش برادر می باشند.

۱،ناصرو

۲،بُگی

۳،دهدار

۴،جهین(جیحون)

۵،شکره

۶،جبارزار

نام این ایل در گویش محلی «سُهری» است و در دهه‌های اخیر به «سُرخی» معروف شده‌است.

پراکندگى

این ایل در منطقه کوهمره سرخی زندگی می‌کند. طبق برخی پژوهش‌ها، ایل سرخی از کهن‌ترین طوایف ایرانی است و قدمت آن به دوره ساسانی می‌رسد. عبدالله شهبازی، مردم‌شناس و پژوهشگر ایلات و عشایر ایران، در کتاب مقدمه‌ای بر شناخت ایلات و عشایر معتقد است که ایل کنونی سرخی همان طایفه «سهرکی» است که نام آن در متون اولیه اسلامی ذکر شده و در «رم دیوان» اقامت داشته‌است. (بنگرید به: رموم فارس). مرکز استقرار طوایف شش‌گانه سرخی در دوره آل بویه در قلعه سهری بود. بقایای این قلعه باستانی در نزدیکی فیروزآباد موجود است. آخرین کلانتر ایل سرخی حبیب‌الله شهبازی (۱۲۹۵–۱۳۴۳)(از طایفه ناصرو) بود که به علت شورش علیه حکومت پهلوی در مهر ۱۳۴۳ در شیراز تیرباران شد.

کلانترهای ایل:

• ملا شهباز سرخی
• مهدی خان سرخی
• مسیح الله سرخی
• سرمست خان
• ملا باباخان سرخی

منابع

• ۱- عبدالله شهبازی، ایل ناشناخته: پژوهشی در کوه نشینان سرخی فارس، تهران: نشر نی، ۱۳۶۶.
• ۲- عبدالله شهبازی، مقدمه‌ای بر شناخت ایلات و عشایر، تهران: نشرنی، ۱۳۶۹.

پیوند به بیرون

دربارهٔ قیام عشایری سال‌های ۱۳۴۱–۱۳۴۲ اطلاعاتی در وبگاه عبدالله شهبازی [۱] موجود است.