تصحیف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ←تاریخچه |
امتحان میشود 1 2 3 |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== معارفه == |
== معارفه == |
||
=== معنای لغوی === |
=== معنای لغوی === |
||
لغت «تصحیف»، از ماده «ص ح ف» به معنای «اشتباه کردن» است و اسم مفعول آن، «مُصَحَّف»، به معنای «خطای نوشتاری» است. |
لغت «تصحیف»، از ماده «ص ح ف» به معنای «اشتباه کردن» است و اسم مفعول آن، «مُصَحَّف»، به معنای «خطای نوشتاری» است.{{sfnfa|مسعودی|۱۳۸۹|ص=۶۶}} |
||
=== تعریف === |
=== تعریف === |
||
=== ترادف و تفاوت با «تحریف» === |
=== ترادف و تفاوت با «تحریف» === |
||
{{همچنین ببینید|تحریف}} |
{{همچنین ببینید|تحریف}} |
||
تصحیف و تحریف معمولاً مترادف درنظرگرفته می‌شوند، اما در تعاریف دقیقتر میان ابن دو تفاوت‌هایی وجود دارد. یکی اینکه در تصحیف معنای کلمه یا عبارت به طور کامل متحول میشود، اما در تحریف اینطور نیست. تفاوت دیگر این است که تصحیف میان حروفی اتفاق می‌افتد که از نظر رسم‌الخط به یکدیگر مشابه‌اند، اما تحریف در میان حروفی رخ می‌دهد که از نظر رسم‌الخط شباهتی به یکدیگر ندارند. |
تصحیف و تحریف معمولاً مترادف درنظرگرفته می‌شوند، اما در تعاریف دقیقتر میان ابن دو تفاوت‌هایی وجود دارد. یکی اینکه در تصحیف معنای کلمه یا عبارت به طور کامل متحول میشود، اما در تحریف اینطور نیست. تفاوت دیگر این است که تصحیف میان حروفی اتفاق می‌افتد که از نظر رسم‌الخط به یکدیگر مشابه‌اند، اما تحریف در میان حروفی رخ می‌دهد که از نظر رسم‌الخط شباهتی به یکدیگر ندارند.{{sfnfa|مساح|بازرگان|۱۳۹۸}} |
||
== تاریخچه == |
== تاریخچه == |
||
[[File:The ‘Uthman Qur'an - Kufic.jpg|thumb|تا پیش از وضع قواعد اعراب و نقطه‌گذاری، تصحیف اجتناب‌ناپذیر بوده‌است. (تصویر مربوط به [[حجر (سوره)|سوره حجر]]، آیات ۶۷ تا ۷۴، مکتوب به [[خط کوفی]])]] |
[[File:The ‘Uthman Qur'an - Kufic.jpg|thumb|تا پیش از وضع قواعد اعراب و نقطه‌گذاری، تصحیف اجتناب‌ناپذیر بوده‌است. (تصویر مربوط به [[حجر (سوره)|سوره حجر]]، آیات ۶۷ تا ۷۴، مکتوب به [[خط کوفی]])]] |
||
تصحیف سابقه طولانی در خط و ادبیات دارد. حتی تا قبل از وضع قواعدی نظیر [[اعراب‌گذاری|اعراب]] و نقطه‌گذاری، تصحیف اجتناب‌ناپذیر بوده‌است. |
تصحیف سابقه طولانی در خط و ادبیات دارد. حتی تا قبل از وضع قواعدی نظیر [[اعراب‌گذاری|اعراب]] و نقطه‌گذاری، تصحیف اجتناب‌ناپذیر بوده‌است.{{sfnfa|مساح|بازرگان|۱۳۹۸}} تا جایی که حتی بعضاً بر سر لغاتی که اصلا شبیه به یکدیگر به نظر نمی‌رسند (نظیر «عمر» و «عثمان») تصحیف رخ داده‌است.{{sfnfa|شبیری|۱۳۹۳}} |
||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
نسخهٔ ۲۵ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۲۴
تصحیف اصطلاحی درمورد بازخوانی و بازنویسی متون دست‌نویس است که اشاره دارد به غلط خوانده شدن حروف در رسم‌الخط عربی به علت شباهت نگارشی آنها. این اصطلاح در تصحیح متون و علم حدیث کاربرد دارد.
معارفه
معنای لغوی
لغت «تصحیف»، از ماده «ص ح ف» به معنای «اشتباه کردن» است و اسم مفعول آن، «مُصَحَّف»، به معنای «خطای نوشتاری» است.[۱]
تعریف
ترادف و تفاوت با «تحریف»
تصحیف و تحریف معمولاً مترادف درنظرگرفته می‌شوند، اما در تعاریف دقیقتر میان ابن دو تفاوت‌هایی وجود دارد. یکی اینکه در تصحیف معنای کلمه یا عبارت به طور کامل متحول میشود، اما در تحریف اینطور نیست. تفاوت دیگر این است که تصحیف میان حروفی اتفاق می‌افتد که از نظر رسم‌الخط به یکدیگر مشابه‌اند، اما تحریف در میان حروفی رخ می‌دهد که از نظر رسم‌الخط شباهتی به یکدیگر ندارند.[۲]
تاریخچه
تصحیف سابقه طولانی در خط و ادبیات دارد. حتی تا قبل از وضع قواعدی نظیر اعراب و نقطه‌گذاری، تصحیف اجتناب‌ناپذیر بوده‌است.[۲] تا جایی که حتی بعضاً بر سر لغاتی که اصلا شبیه به یکدیگر به نظر نمی‌رسند (نظیر «عمر» و «عثمان») تصحیف رخ داده‌است.[۳]
جستارهای وابسته
مآخذ
- پانویس
- ↑ مسعودی ۱۳۸۹، ص. ۶۶.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ مساح و بازرگان ۱۳۹۸.
- ↑ شبیری ۱۳۹۳.
منابع
- شبیری، سید محمدجواد (۱۳۹۳). «تصحیف و تحریف». دانشنامه جهان اسلام. ج. ۷. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- مساح، رضوان؛ بازرگان، محمدنوید (۱۳۹۸). «تصحیف». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۱۵. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- ابراهیم، علیرضا (۱۳۹۳). «تحریف». دانشنامه جهان اسلام. ج. ۷. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- مسعودی، عبدالهادی (۱۳۸۹). آسیب شناخت حدیث. قم: انتشارات زائر.
- دلبری، سید علی (۱۳۹۲). «نگاهی به آفت تصحیف در روایات». راسخون. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۲۲.