پرش به محتوا

ملت‌سازی در افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
5644Khorasani (بحث | مشارکت‌ها)
بازگردانی به ویرایش قبل
برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Afghanistan demoghraphics 3.jpg|بندانگشتی|نسخه انگلیسی اقوام افغانستان بر اساس گزارش شبکه الجزیره]]
'''ملت سازی در افغانستان'''، [[ملت‌سازی]] فرایند ساختن یک [[هویت ملی]] با استفاده از قدرت حکومت است. هدف از این فرایند، نزدیک سازی مردم درون یک حکومت است تا از نظر سیاسی در بلند مدت پایدار و قابل دوام بماند. برای ملت سازی ممکن است از [[پروپاگاندا]] یا توسعه گسترده زیرساختی برای پروردن هماهنگی اجتماعی و رشد اقتصادی استفاده شود. تا کنون در افغانستان [[ملت سازی]] صورت نگرفته‌است با این که پادشاهان پشتون با تحمیل نام افغان به عنوان ملیت همه مردم افغانستان در قانون اساسی<ref>https://moj.gov.af/dr/قانون-اساسی-نافذ-افغانستان قانون اساسی افغانستان</ref> و درج [[زبان پشتو]] به عنوان زبان اول اداری کشور خواستند [[ملت سازی]] مصنوعی ایجاد کنند ولی به دلیل نفوذ شدید فرهنگی و سیاسی [[زبان فارسی]] (دری) و تاریخ مردمان فارسی‌زبان در افغانستان امروزی در این امر ناموفق بودند. با وجود تلاش‌های حکومت داران [[پشتون]] در طی دویست و پنجاه سال گذشته برای تحمیل زبان پشتو به دیگر ساکنان افغانستان امروز زبان فارسی‌زبان نخستین زبان ارتباطی میان مردم افغانستان به‌شمار می‌آید. طبق آمار زبان فارسی به عنوان زبان مادری و زبان رابط مورد استفاده ۷۷ درصد مردم معرفی شده‌است. همچنین زبان پشتو ۴۸ درصد، زبان ازبکی ۱۱ درصد، زبان انگلیسی ۶ درصد، زبان ترکمنی ۳ درصد، زبان اردو ۳ درصد، زبان پشه ای ۱ درصد، زبان نورستانی ۱ درصد، زبان عربی ۱ درصد و زبان بلوچی کمتر از ۱ درصد اعلام شده‌است. طبیعی است که مجموع درصدهای ذکر شده از ۱۰۰ بیشتر می‌باشد زیرا مناطق زیادی در افغانستان دو زبانه هستند.<ref>http://mashal.org/blog/زبانهای-افغانستان/ زبان‌های افغانستان</ref> به نوشته [[واشینگتن پست]]، آمریکا ۱۳۳ میلیارد دلار صرف بازسازی، برنامه‌های کمک، و هزینه نظامی در افغانستان کرده که از هر کشور دیگری بیشتر است.<ref>{{Cite web|last=Steinbuch|first=Yaron|date=2019-12-09|title=US wasted billions on nation-building project in Afghanistan|url=https://nypost.com/2019/12/09/us-wasted-billions-on-nation-building-project-in-afghanistan/|access-date=2021-05-31|website=New York Post|language=en-US}}</ref>
'''ملت سازی در افغانستان'''، [[ملت‌سازی]] فرایند ساختن یک [[هویت ملی]] با استفاده از قدرت حکومت است. هدف از این فرایند، نزدیک سازی مردم درون یک حکومت است تا از نظر سیاسی در بلند مدت پایدار و قابل دوام بماند. برای ملت سازی ممکن است از [[پروپاگاندا]] یا توسعه گسترده زیرساختی برای پروردن هماهنگی اجتماعی و رشد اقتصادی استفاده شود. تا کنون در افغانستان [[ملت سازی]] صورت نگرفته‌است با این که پادشاهان پشتون زبان دری را پذیرفته بودن و سالها به زبان دری و فارسی گویش داشته بودن. تا به امروز ۸۰ درصد ادارات ؛ رسانه های تلویزیون همه با زبان دری بوده و گویش مردم پشتون به زبان دری بوده. اساسی<ref>https://moj.gov.af/dr/قانون-اساسی-نافذ-افغانستان قانون اساسی افغانستان</ref> و زبان دری و پشتو به عنوان زبان رسمی کشور خواستند [[ملت سازی]] ایجاد کنند ولی به دلیل نفوذ شدید [[فارسیوانان]] ایرانی و دخالت در امور فرهنگی افغانستان هنوز هم تنش های زیاد بوده. با وجود تلاش‌های حکومت داران [[پشتون]] در طی دویست و پنجاه سال گذشته برای پذیرفتن زبان دری ساکنان فارسی زبان افغانستان اختلاف دارند. که عامل آن ارتباط نزدیک سیاسیون دری زبان با دولت ایران هست. نخستین زبان فارسی ارتباطی میان مردم افغانستان به‌شمار می‌آید. طبق آمار زبان فارسی به عنوان زبان مادری و زبان رابط مورد استفاده ۴۵ درصد مردم معرفی شده‌است. همچنین زبان پشتو ۴۸ درصد، زبان ازبکی ۱۱ درصد، زبان انگلیسی ۶ درصد، زبان ترکمنی ۳ درصد، زبان اردو ۳ درصد، زبان پشه ای ۱ درصد، زبان نورستانی ۱ درصد، زبان عربی ۱ درصد و زبان بلوچی کمتر از ۱ درصد اعلام شده‌است. طبیعی است که مجموع درصدهای ذکر شده از ۱۰۰ بیشتر می‌باشد زیرا مناطق زیادی در افغانستان دو زبانه هستند.<ref>http://mashal.org/blog/زبانهای-افغانستان/ زبان‌های افغانستان</ref> به نوشته [[واشینگتن پست]]، آمریکا ۱۳۳ میلیارد دلار صرف بازسازی، برنامه‌های کمک، و هزینه نظامی در افغانستان کرده که از هر کشور دیگری بیشتر است.<ref>{{Cite web|last=Steinbuch|first=Yaron|date=2019-12-09|title=US wasted billions on nation-building project in Afghanistan|url=https://nypost.com/2019/12/09/us-wasted-billions-on-nation-building-project-in-afghanistan/|access-date=2021-05-31|website=New York Post|language=en-US}}</ref>


== چالش‌های ملت سازی ==
== چالش‌های ملت سازی ==
<ref>http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/sistani_pashtoonwalay_tshist.pdf پشتونوالی</ref>
'''پشتونوالی'''


''' قوم پرستی'''
[[پشتونوالی]] یا پشتونگری قوانین اجتماعی و فرهنگی مردم پشتون هست. که در ان نحوه رفتار یک فرد پشتون را با دیگر پشتون‌ها و دیگر اقوام مشخص می‌کند.<ref>http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/sistani_pashtoonwalay_tshist.pdf پشتونوالی</ref>
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های رو بروی ملت سازی در افغانستان تبعیض و قوم گرایی اقوام افغانستان می‌باشد. سرکوب‌های شدید و خونین که بارها به خاطر قبیله گرای و آداب و رسومات قدیمی اشتباهی باعث کند شدن پیشرفت اقتصادی در کشور شده هست. در زمان حکومت شاهی افغانستان برای حفظ اتحاد مردم همه موارد را رعایت کرده اند. و برای مدرن کردن این کشور کوشیدند. ولی متاسفانه با بوجود آمدن گروه های مجاهدین دو تبعیض قومی بر علیه هم همین باعث عقب ماندگی این کشور شده اند. جنگ قبیله ای تنش های و انتقام های پدرانشان هم باعث انواع مشکلات روانی بر نسل نو مردم افغان تاثیرات چشم گیری تا به الان داشته. بعد از فروپاشی حکومت داکتر نجیب الله گروه مجاهدین با بیرون رانندن جماهیر شوروی سابق جنگ قومی را میان هم برای قدرت گیری انجام دادن که همین روند باعث خراب شدن زیر ساخت های کشور در زمان حکومت شاهی و حکومت خلقی ها شد و هرچه در کشور ساخته شد بود توسط گروه های مجاهدین با فرماندهی از جمله گلبدین حکمتیار و احمد شاه مسعود و عبدالعلی مزاری مارشال دوستم و ربانی و بقیه سران قومی مذهبی گرا این روند شده هست.

'''پشتون گرایی و قوم پرستی'''
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های رو بروی ملت سازی در افغانستان تبعیض و قوم گرایی اقوام افغانستان مخصوصاً قوم پشتون می‌باشد. سرکوب‌های شدید و خونین دیگر اقوام تحمیل مالیات گزاف بر علیه دیگر اقوام عدم تحمل فردی از دیگر اقوام به عنوان رهبری جامعه (کشور) به صورتیکه در دو صدو پنجاه سال گذشته فقط در دو دوره کوتاهی [[تاجیکان]] که دومین قوم از نظر جمیعت به‌شمار می‌رود توانستند ریس جمهور و پادشاهی از میانشان به قدرت برسانند.


'''مفهوم مبهم سیاسی اجتماعی واژهٔ افغان'''
'''مفهوم مبهم سیاسی اجتماعی واژهٔ افغان'''


در گذشته پشتون زبان و افغان هویت قومی بود که به مردم پشتون زبان میان افغانستان و پاکستان و شمال هند امروزی اطلاق می‌شد بابر مؤسس سلسله [[امپراتوری گورکانی]] به اقوام موجود در کابل اشاره می‌کند او کابلیان را متشکل از اقوام، اعراب، تاجیکان و افغانان می‌خواند. ولی بعد از قدرت گرفتن هوتکیانِ پشتون پروسه افغان سازی مردم کشور افغانستان آغاز شد تا این که در سال ۱۳۴۳ ه‍.ش واژهٔ «افغان» به عنوان هویت ملی هر باشنده افغانستان به تصویب ولسی‌جرگه و لوی‌جرگه قرار گرفت ولی هنوز مفهوم این واژه برای ساکنان افغانستان مشخص نیست از سویی این واژه در قانون اساسی هویت ملی همه مردم افغانستان درج شده‌است از سوی دیگر در مناطق غیر پشتون نشین این واژه فقط برای قوم پشتون به کار می‌رود هم چنین استفاده از واژه افغان از سوی پشتون‌ها مخصوصاً سیاست مداران پشتون<ref>https://www.bbc.com/persian/afghanistan-51301125حمایت{{پیوند مرده|date=اوت 2021 |bot=InternetArchiveBot}} غنی از جنبش پشتون‌های پاکستان؛ حقوق بشر یا دخالت در کشور همسایه؟</ref>
پشتون زبان یا پشتون های پاکستان توسط فارسیوانان ایرانی افغان خطاب میکنند که بلکه این نام را به قوم پشتون ربط دهد. بابر مؤسس سلسله [[امپراتوری گورکانی]] به اقوام موجود در کابل اشاره می‌کند او کابلیان را متشکل از اقوام، اعراب، تاجیکان و پشتون ها می‌خواند. ولی بعد از قدرت گرفتن هوتکیانِ برای این که جنگ تمام اقوام علیه بیگانگان که افغان به معنی جنگ جوی اسب سوار است چرا که مردم قلب آسیا که اقوامی چون تاجیک و پشتون و هزاره برای حفظ این خاک کشیدن این نام گذاشته شده است کشور افغانستان در سال ۱۳۴۳ ه‍.ش واژهٔ «افغان» به عنوان هویت ملی هر باشنده افغانستان به تصویب ولسی‌جرگه و لوی‌جرگه قرار گرفت ولی هنوز مفهوم این واژه برای ساکنان افغانستان مشخص نیست از سویی این واژه در قانون اساسی هویت ملی همه مردم افغانستان درج شده‌است دلیل آن هم به خاطر فارسیوانان ایران که این واژه را به پشتون های پاکستان نسبت میدهند که بیشتر مهاجرین افغان دلسرد کرده. سیاسیون دری زبان پشت پرده با همکاری جمهوری اسلامی ایران با بکار بردن کلمه افغانی که معنی واحد پول افغانستان را میدهد در حسینیه و امکان عمومی در ایران بکار برده تا مردم مهاجر افغانستانی را از این نام و هویت دلسرد کنند. همانطور که خوی پان پارسی در ایران هنوز بر دیگر اقوام کشورشان از جمله مردم کورد ؛ بلوچ ؛ عرب ؛ ترک سالهاست تبعیض قائل هستند. پشتون<ref>https://www.bbc.com/persian/afghanistan-51301125حمایت{{پیوند مرده|date=اوت 2021 |bot=InternetArchiveBot}} غنی از جنبش پشتون‌های پاکستان؛ حقوق بشر یا دخالت در کشور همسایه؟</ref>
برای پشتون‌های آن طرف [[خط دیورند]] در کشور پاکستان به اخلافات بر سر مفهوم واژه افغان دامن می‌زند.<ref>https://www.khorasanzameen.net/php/read.php?id=2144 پشتون یا افغان کیست؟</ref>
برای پشتون‌های آن طرف [[خط دیورند]] در کشور پاکستان به اختلافات بر سر مفهوم واژه افغان دامن می‌زند. و همینطور در ایران برای دوباره سازی جنگ قومی در افغانستان .<ref>https://www.khorasanzameen.net/php/read.php?id=2144 افغان کیست؟</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۸ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۳

نسخه انگلیسی اقوام افغانستان بر اساس گزارش شبکه الجزیره

ملت سازی در افغانستان، ملت‌سازی فرایند ساختن یک هویت ملی با استفاده از قدرت حکومت است. هدف از این فرایند، نزدیک سازی مردم درون یک حکومت است تا از نظر سیاسی در بلند مدت پایدار و قابل دوام بماند. برای ملت سازی ممکن است از پروپاگاندا یا توسعه گسترده زیرساختی برای پروردن هماهنگی اجتماعی و رشد اقتصادی استفاده شود. تا کنون در افغانستان ملت سازی صورت نگرفته‌است با این که پادشاهان پشتون زبان دری را پذیرفته بودن و سالها به زبان دری و فارسی گویش داشته بودن. تا به امروز ۸۰ درصد ادارات ؛ رسانه های تلویزیون همه با زبان دری بوده و گویش مردم پشتون به زبان دری بوده. اساسی[۱] و زبان دری و پشتو به عنوان زبان رسمی کشور خواستند ملت سازی ایجاد کنند ولی به دلیل نفوذ شدید فارسیوانان ایرانی و دخالت در امور فرهنگی افغانستان هنوز هم تنش های زیاد بوده. با وجود تلاش‌های حکومت داران پشتون در طی دویست و پنجاه سال گذشته برای پذیرفتن زبان دری ساکنان فارسی زبان افغانستان اختلاف دارند. که عامل آن ارتباط نزدیک سیاسیون دری زبان با دولت ایران هست. نخستین زبان فارسی ارتباطی میان مردم افغانستان به‌شمار می‌آید. طبق آمار زبان فارسی به عنوان زبان مادری و زبان رابط مورد استفاده ۴۵ درصد مردم معرفی شده‌است. همچنین زبان پشتو ۴۸ درصد، زبان ازبکی ۱۱ درصد، زبان انگلیسی ۶ درصد، زبان ترکمنی ۳ درصد، زبان اردو ۳ درصد، زبان پشه ای ۱ درصد، زبان نورستانی ۱ درصد، زبان عربی ۱ درصد و زبان بلوچی کمتر از ۱ درصد اعلام شده‌است. طبیعی است که مجموع درصدهای ذکر شده از ۱۰۰ بیشتر می‌باشد زیرا مناطق زیادی در افغانستان دو زبانه هستند.[۲] به نوشته واشینگتن پست، آمریکا ۱۳۳ میلیارد دلار صرف بازسازی، برنامه‌های کمک، و هزینه نظامی در افغانستان کرده که از هر کشور دیگری بیشتر است.[۳]

چالش‌های ملت سازی

[۴]

قوم پرستی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های رو بروی ملت سازی در افغانستان تبعیض و قوم گرایی اقوام افغانستان می‌باشد. سرکوب‌های شدید و خونین که بارها به خاطر قبیله گرای و آداب و رسومات قدیمی اشتباهی باعث کند شدن پیشرفت اقتصادی در کشور شده هست. در زمان حکومت شاهی افغانستان برای حفظ اتحاد مردم همه موارد را رعایت کرده اند. و برای مدرن کردن این کشور کوشیدند. ولی متاسفانه با بوجود آمدن گروه های مجاهدین دو تبعیض قومی بر علیه هم همین باعث عقب ماندگی این کشور شده اند. جنگ قبیله ای تنش های و انتقام های پدرانشان هم باعث انواع مشکلات روانی بر نسل نو مردم افغان تاثیرات چشم گیری تا به الان داشته. بعد از فروپاشی حکومت داکتر نجیب الله گروه مجاهدین با بیرون رانندن جماهیر شوروی سابق جنگ قومی را میان هم برای قدرت گیری انجام دادن که همین روند باعث خراب شدن زیر ساخت های کشور در زمان حکومت شاهی و حکومت خلقی ها شد و هرچه در کشور ساخته شد بود توسط گروه های مجاهدین با فرماندهی از جمله گلبدین حکمتیار و احمد شاه مسعود و عبدالعلی مزاری مارشال دوستم و ربانی و بقیه سران قومی مذهبی گرا این روند شده هست.

مفهوم مبهم سیاسی اجتماعی واژهٔ افغان

پشتون زبان یا پشتون های پاکستان توسط فارسیوانان ایرانی افغان خطاب میکنند که بلکه این نام را به قوم پشتون ربط دهد. بابر مؤسس سلسله امپراتوری گورکانی به اقوام موجود در کابل اشاره می‌کند او کابلیان را متشکل از اقوام، اعراب، تاجیکان و پشتون ها می‌خواند. ولی بعد از قدرت گرفتن هوتکیانِ برای این که جنگ تمام اقوام علیه بیگانگان که افغان به معنی جنگ جوی اسب سوار است چرا که مردم قلب آسیا که اقوامی چون تاجیک و پشتون و هزاره برای حفظ این خاک کشیدن این نام گذاشته شده است کشور افغانستان در سال ۱۳۴۳ ه‍.ش واژهٔ «افغان» به عنوان هویت ملی هر باشنده افغانستان به تصویب ولسی‌جرگه و لوی‌جرگه قرار گرفت ولی هنوز مفهوم این واژه برای ساکنان افغانستان مشخص نیست از سویی این واژه در قانون اساسی هویت ملی همه مردم افغانستان درج شده‌است دلیل آن هم به خاطر فارسیوانان ایران که این واژه را به پشتون های پاکستان نسبت میدهند که بیشتر مهاجرین افغان دلسرد کرده. سیاسیون دری زبان پشت پرده با همکاری جمهوری اسلامی ایران با بکار بردن کلمه افغانی که معنی واحد پول افغانستان را میدهد در حسینیه و امکان عمومی در ایران بکار برده تا مردم مهاجر افغانستانی را از این نام و هویت دلسرد کنند. همانطور که خوی پان پارسی در ایران هنوز بر دیگر اقوام کشورشان از جمله مردم کورد ؛ بلوچ ؛ عرب ؛ ترک سالهاست تبعیض قائل هستند. پشتون[۵] برای پشتون‌های آن طرف خط دیورند در کشور پاکستان به اختلافات بر سر مفهوم واژه افغان دامن می‌زند. و همینطور در ایران برای دوباره سازی جنگ قومی در افغانستان .[۶]

منابع

  1. https://moj.gov.af/dr/قانون-اساسی-نافذ-افغانستان قانون اساسی افغانستان
  2. http://mashal.org/blog/زبانهای-افغانستان/ زبان‌های افغانستان
  3. Steinbuch, Yaron (2019-12-09). "US wasted billions on nation-building project in Afghanistan". New York Post (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-31.
  4. http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/sistani_pashtoonwalay_tshist.pdf پشتونوالی
  5. https://www.bbc.com/persian/afghanistan-51301125حمایت[پیوند مرده] غنی از جنبش پشتون‌های پاکستان؛ حقوق بشر یا دخالت در کشور همسایه؟
  6. https://www.khorasanzameen.net/php/read.php?id=2144 افغان کیست؟