مرسدس بنز (ترانه)
| «مرسدس بنز» | |
|---|---|
| ترانه جنیس جاپلین | |
| از آلبوم مروارید | |
| تاریخ انتشار | ۱۹۷۱ |
| فرمت | صفحه گرامافون |
| تاریخ ضبط | ۱ اکتبر ۱۹۷۱ |
| زمان | ۱:۴۷ |
| ترانه‌سرا(ها) | جنیس جاپلین باب نیوورتس مایکل مک‌کلور |
| تهیه‌کننده(ها) | پال ای. راثچایلد |
| نمونهٔ صوتی | |
«مرسدس بنز» (به انگلیسی: Mercedes Benz) یک آکاپلا از جنیس جاپلین است. این ترانه که در نقد مصرف‌گرایی نوشته شده، آخرین قطعه‌ای است که جاپلین ۳ روز پیش از مرگش ضبط کرده‌است.[۱] نسخهٔ اصلی این قطعه که جاپلین آن را به‌صورت تفننی در استودیو ضبط کرده[۲] با هیچ سازی همراه نمی‌شود اما نسخه‌ای دیگر از آن هم وجود دارد که در اوت ۱۹۷۰ و در آخرین کنسرت جاپلین با گروه تیلت بوگی بند اجرا شده‌است.[۳]
ساخت و محتوا[ویرایش]
خلق «مرسدس بنز» کاملاً تصادفی و طی یک بداهه‌سرایی بین جاپلین و دوست ترانه‌سرایش باب نیوورتس در یک بار در پورت چستر نیویورک در اوت ۱۹۷۰ اتفاق افتاد.[۴] ترانه با الهام از سطر اول یک شعر از سروده‌های مایکل مک‌کلور نوشته شده و متن آن یک دعای طعنه‌آمیز به درگاه پروردگار برای داشتن یک ماشین اسپورت، یک تلویزیون رنگی و یک شب گردش در شهر است.[۴]
«مرسدس بنز» به‌این‌شکل آغاز می‌شود: «پروردگارا! برای من یک مرسدس بنز نمی‌خری؟ همهٔ دوستام پورشه سوار می‌شن/باید حتماً تلافی کنم/همهٔ عمرم جون کندم/ کمکی از دوستانم ندارم/ بنابراین، پروردگارا! آیا مقدور هست یک مرسدس بنز برای من بخری؟»[۵] «مرسدس بنز» یک حملهٔ طنزآمیز به جهان تحت کنترل سرمایه و سود است و به عنوان نماد اعتراض به فرهنگ مصرف‌گرایی آمریکایی‌ها در دههٔ ۶۰ میلادی شناخته می‌شود.[۵][۶] در سال ۱۹۹۵ خواهر کوچک‌تر جاپلین (لورا) بدون توجه به نیت جاپلین از این ترانه، اجازهٔ استفادهٔ تجاری از آن را به کمپانی مرسدس بنز داد[۷] و آن‌ها ترانهٔ «مرسدس بنز» را در تبلیغات تلویزیونی دو سدان لوکس سری ئی و سی آن شرکت استفاده کردند.[۵]
جاپلین در ۱ اکتبر ۱۹۷۰ -دو ماه پس از آن بده بستان شعری که به خلق «مرسدس بنز» انجامید- این قطعه را در استودیو ضبط کرد و ۳ روز بعد بر اثر مصرف بیش از حد هروئین در یک مُتِل در لس آنجلس درگذشت.[۸] جان کوک (مدیر برنامهٔ جاپلین) جسد او را در حالی پیدا کرد که بیرون مُتِل خودروی معروف جاپلین پارک شده‌بود؛ یک پورشه که با طرحی سایکدلیک رنگ‌آمیزی شده بود و از نمادهای ضد مصرف‌گرایی به‌شمار می‌رود.[۹] روی تمام بدنهٔ این خودرو، تصاویر رنگارنگ منظره، پرندگان، پروانه، یک چشم معلق، قارچ و جمجمهٔ آدمیزاد نقاشی شده‌است.[۱۰]
منابع[ویرایش]
- ↑ Brodeur, Nicole (۲۴ مارس ۲۰۱۶). "Growing up with Janis Joplin: Younger sister describes the 'full-steam-ahead girl'". seattletimes.com (به انگلیسی). The Seattle Times. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ Shaw, Gabbi (۲۱ ژانویه ۲۰۲۰). "15 musicians who have released albums posthumously". insider.com (به انگلیسی). اینسایدر. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ Viglione, Joe. "Janis Joplin - Mercedes Benz". allmusic.com (به انگلیسی). آل‌میوزیک. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Myers, Marc (۷ ژوئیه ۲۰۱۵). "The Story Behind Janis Joplin's 'Mercedes Benz'". wsj.com (به انگلیسی). وال‌استریت جورنال. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ REEVES, PHIL (۱۹ مارس ۱۹۹۵). "Now Janis is a friend of the Mercedes Benz". independent.co.uk (به انگلیسی). ایندیپندنت. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ Bryant, Chris (۳۱ اوت ۲۰۱۲). "Mercedes plans a route out of troubles". ft.com (به انگلیسی). Financial Times. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ Gerard, Jasper (۱۳ ژوئیه ۲۰۱۰). "Classic Mercedes-Benz SL500". telegraph.co.uk (به انگلیسی). دیلی تلگراف. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ Weller, Sheila (۲۶ نوامبر ۲۰۱۹). "The Real Janis Joplin". nytimes.com (به انگلیسی). نیویورک تایمز. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ "Pop Gear: 10 car brands immortalised in song". bbc.co.uk (به انگلیسی). بی‌بی‌سی. ۳ ژوئن ۲۰۱۶. Retrieved 25 April 2020.
- ↑ Valdes-Dapena, Peter (۱۱ دسامبر ۲۰۱۵). "Janis Joplin's 1964 Porsche sells for $1.76 million". cnn.com (به انگلیسی). CNN. Retrieved 25 April 2020.