دنیس رایت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سر دنیس رایت

دنیس رایت در حال مصاحبه با علی اکبر عبدالرشیدی خبرنگار ایرانی
سفیر بریتانیا در ایران
دوره مسئولیت
۱۹۶۳ – ۱۹۷۱
پس ازسر جفری هریسون
پیش ازسر پیتر رمزباتم
سفیر بریتانیا در اتیوپی
دوره مسئولیت
۱۹۵۹ – ۱۹۶۲
پس ازجفری فرلانگ
پیش ازسر جان راسل
اطلاعات شخصی
زاده
دنیس آرتور هپورث رایت

۲۳ مارس ۱۹۱۱
کینگستون آپون تیمز، ساری، انگلستان
درگذشته۱۸ مهٔ ۲۰۰۵ (۹۴ سال)
هدنهام، باکینگهام‌شر، انگلستان
همسر(ان)آیونا کارمن کریگ (ا. ۱۹۳۹)[۱] (ازدواج ۱۹۳۹)
روابطمایکل رایت (برادر)
محل تحصیلسنت ادموند هال، آکسفورد
پیشهدیپلمات و نویسنده

سر دنیس رایت (به انگلیسی: Sir Denis Wright) ‏(۲۳ مارس ۱۹۱۱ – ۱۸ مه ۲۰۰۵)، دیپلمات انگلیسی بود که طی دو دههٔ پنجاه و شصت میلادی در روابط انگلستان با ایران نقش داشت.

زندگی سیاسی[ویرایش]

دنیس رایت پس از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ و سرنگونی دولت دکتر محمد مصدق که روابط سیاسی با بریتانیا را قطع کرده بود، به‌عنوان نمایندهٔ دیپلماتیک دولت انگلستان در ایران مأمور بازگشایی سفارت انگلستان در تهران شد. پس از آنکه در طی سال‌های ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۲ مسئول سفارت بریتانیا در اتیوپی بود،[۲] وی بار دیگر در سال ۱۹۶۳ به‌عنوان سفیر به ایران بازگشت و در طی دو دوره (۱۹۶۳–۱۹۷۱) مسئولیت سفارت بریتانیا در تهران را بر عهده داشت.[۳] بنابر اسناد دولتی انگلستان که در سال ۲۰۰۹ از طبقه‌بندی خارج شد، رایت پس از پیروزی انقلاب ایران (۱۳۵۷) در سال ۱۳۵۷ و سقوط محمدرضا پهلوی از سوی مارگارت تاچر نخست‌وزیر وقت بریتانیا به‌صورت محرمانه به دیدار شاه ایران در باهاما رفت[۴] و به وی هشدار داد که از سفر به انگلستان خودداری کند.[۵]

نوشتارها[ویرایش]

دنیس رایت نویسنده چند کتاب و انبوهی از مقالات در مورد روابط ایران و انگلستان است.[۶] از آثار سرشناس وی می‌توان از دو کتاب انگلیسی‌ها در بین ایرانیان (۱۹۷۷)[۷] و ایرانیان در میان انگلیسی‌ها (۱۹۸۵) نام برد. دنیس رایت خاطرات خود را نیز در مصاحبه با حبیب لاجوردی برای پروژه تاریخ شفاهی ایران بازگو کرده که بهمن زبردست آن را ترجمه و شرکت سهامی انتشار در سال ۱۳۹۹ منتشر کرده است.

درگذشت[ویرایش]

دنیس رایت در ۱۸ مه ۲۰۰۵ در سن ۹۴ سالگی درگذشت.[۸][۹][۱۰]

منابع[ویرایش]

  1. Sir Denis Wright - Telegraph
  2. WRIGHT, Sir Denis (Arthur Hepworth)[پیوند مرده]
  3. guardian.co.uk
  4. intelligencenews.wordpress.com
  5. independent.co.uk[پیوند مرده]
  6. noormags.ir[پیوند مرده]
  7. barnesandnoble.com[پیوند مرده]
  8. timesonline.co.uk
  9. journals.cambridge.org
  10. وی در اواخر عمر و تنها چند ماه قبل از مرگ در خانه‌اش در آکسفردشر با یک خبرنگار ایرانی به نام علی اکبر عبدالرشیدی مصاحبه‌ای تلویزیونی انجام داد و بخشی از ناگفته‌ها و خاطرات خود را در ارتباط با ایران و ایرانیان بازگو کرد.[نیازمند منبع]