دانشنامه‌ی فرهنگ و تمدن گیلان
| نویسنده(ها) | گروهی |
|---|---|
| کشور | رشت |
| زبان | فارسی |
| موضوع(ها) | گیلان‌شناسی |
| گونه(های) ادبی | دانشنامه |
| ناشر | نشر فرهنگ ایلیا حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان |
تاریخ نشر | ۱۳۸۷ تاکنون |
دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان یک پروژهٔ گروهی بسیار ارزشمند است که به بررسی تاریخ، تمدن، فرهنگ و هنر گیلان می‌پردازد و همهٔ جنبه‌های تاریخ و فرهنگ این حوزهٔ تمدنی را از جمله ادبیات، زبان، فرهنگ و غیره را پوشش می‌دهد. این دانشنامه بزرگ‌ترین و جامع‌ترینِ پروژهٔ گیلان‌شناسی است که تاکنون آغاز شده‌است.[۱] هر مجلد از این دانشنامه را یکی از پژوهشگران و صاحب‌نظران در زمینهٔ مورد بحث نوشته‌است. مسئول و حامی مالی اصلی این پروژه حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان است و انتشار مجلدات آن تاکنون توسط انتشارات فرهنگ ایلیا در شهر رشت انجام شده‌است. شورای پژوهشی دانشنامه از سه پژوهشگر حوزهٔ گیلان‌شناسی به نام‌های مسعود پورهادی، فرامرز طالبی و هادی میرزانژاد موحد تشکیل شده‌است که مدخل‌ها را تعیین کرده و بر کار نویسندگان دیگر نظارت می‌کنند.[۲] تمامی مدخل‌های این دانشنامه به زبان فارسی منتشر می‌شوند.[۳][۴] تاکنون ۷۱ مجلد از مدخل‌های این دانشنامه منتشر شده‌است و انتظار می‌رود در آینده جلدهای دیگر نیز منتشر شوند.[۱]
فهرست مجلدات
[ویرایش]| شماره مجلد | عنوان مدخل | پدیدآورنده | سال انتشار |
|---|---|---|---|
| ۱ | قلعه‌های گیلان | ولی جهانی | ۱۳۸۷ |
| ۲ | گاه‌شماری گیلانی | مسعود پورهادی | ۱۳۸۷ |
| ۳ | جغرافیای طبیعی گیلان | ناصر عظیمی دوبخشری | ۱۳۸۷ |
| ۴ | جشن‌ها و آیین‌هایی مردم گیلان (آیین‌های نوروزی) | محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری | ۱۳۸۷ |
| ۵ | تاریخ ارمنیان گیلان | فرامرز طالبی | ۱۳۸۷ |
| ۶ | تمدن مارلیک | بهروز همرنگ | ۱۳۸۷ |
| ۷ | نهضت جنگل (از آغاز تا فرجام) | فریدون شایسته | ۱۳۸۷ |
| ۸ | گیلان در سفرنامه‌های سیاحان ایرانی | هوشنگ عباسی | ۱۳۸۷ |
| ۹ | معماری خانه‌های گیلان | مژگان خاکپور | ۱۳۸۷ |
| ۱۰ | زبان تالشی | محرم رضایتی | ۱۳۸۷ |
| ۱۱ | گیلان در سفرنامه‌های سیّاحان خارجی | محمود نیکویه | ۱۳۸۷ |
| ۱۲ | دیلمیان (از آغاز تا سدهٔ پنجم) | سید رضا فندرسکی | ۱۳۸۷ |
| ۱۳ | جاذبه‌های تاریخی گیلان | ولی جهانی | ۱۳۸۷ |
| ۱۴ | زیارتگاه‌های گیلان | قاسم غلامی کفترودی | ۱۳۸۷ |
| ۱۵ | باورهای عامیانهٔ مردم گیلان | محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری | ۱۳۸۷ |
| ۱۶ | زبان گیلکی | مسعود پورهادی | ۱۳۸۷ |
| ۱۷ | تاریخ گیلان (پیش از اسلام) | قربان فاخته | ۱۳۸۷ |
| ۱۸ | تاریخ گیلان (پس از اسلام) | قربان فاخته | ۱۳۸۷ |
| ۱۹ | فرهنگ عامیانهٔ زیارتگاه‌های گیلان | محمدتقی پوراحمد جکتاجی | ۱۳۸۷ |
| ۲۰ | امام‌زاده‌های گیلان | قاسم غلامی کفترودی | ۱۳۸۷ |
| ۲۱ | جغرافیای تاریخی گیلان | شهرام امیرانتخابی | ۱۳۸۷ |
| ۲۲ | انجمن‌های گیلان در عصر مشروطه | هومن یوسف‌دهی | ۱۳۸۸ |
| ۲۳ | جشن‌ها و آیین‌های مردم گیلان ۲ (به‌جز آیین‌های نوروزی) | محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری | ۱۳۸۸ |
| ۲۴ | صنایع دستی گیلان | فاطمه تهی‌دست | ۱۳۸۸ |
| ۲۵ | نقاشی‌های دیواری بقعه‌های گیلان | احمد محمودی‌نژاد | ۱۳۸۸ |
| ۲۶ | سیر تحولات تاریخی اسلام در گیلان | سید محمدتقی میرابوالقاسمی | ۱۳۸۸ |
| ۲۷ | جغرافیای انسانی و اقتصادی گیلان | ناصر عظیمی دوبخشری | ۱۳۸۹ |
| ۲۸ | تئاتر گیلان ۱ | فرامرز طالبی | ۱۳۸۹ |
| ۲۹ | تئاتر گیلان ۲ | فرامرز طالبی | ۱۳۸۹ |
| ۳۰ | درآمدی بر ادبیات گیلکی | هوشنگ عباسی | ۱۳۸۹ |
| ۳۱ | زبان تاتی | جهاندوست سبزعلی‌پور | ۱۳۸۹ |
| ۳۲ | طب سنتی مردم گیلان (گیله تجروبه) | محمد بشرا (درویش گیلانی) | ۱۳۸۹ |
| ۳۳ | سوغات گیلان | محمدتقی پوراحمد جکتاجی | ۱۳۸۹ |
| ۳۴ | آیین‌های گذر در گیلان | محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری | ۱۳۸۹ |
| ۳۵ | راه‌های تاریخی گیلان | بهروز همرنگ | ۱۳۸۹ |
| ۳۶ | فرهنگ خوراک مردم گیلان | مسعود پورهادی | ۱۳۸۹ |
| ۳۷ | معماری برخی از خانه‌های تاریخی گیلان | نیکروز مبرهن شفیعی | ۱۳۹۰ |
| ۳۸ | سینما در گیلان | کریم کوچکی‌زاد | ۱۳۹۰ |
| ۳۹ | بازی‌های محلی گیلان | اباذر غلامی | ۱۳۹۰ |
| ۴۰ | زندگی زنان گیلان | شادی پیروزی | ۱۳۹۰ |
| ۴۱ | گیلان در انقلاب مشروطه | هومن یوسف‌دهی | ۱۳۹۰ |
| ۴۲ | تمدن املش | ولی جهانی | ۱۳۹۰ |
| ۴۳ | بررسی و طبقه‌بندی افسانه‌های مردم گیلان ۱ | علی تسلیمی | ۱۳۹۰ |
| ۴۴ | بررسی و طبقه‌بندی افسانه‌های مردم گیلان ۲ | علی تسلیمی | ۱۳۹۰ |
| ۴۵ | تاریخ شیلات در گیلان | افشین پرتو | ۱۳۹۳ |
| ۴۶ | تاریخ مطبوعات گیلان | رضا نوزاد | ۱۳۹۳ |
| ۴۷ | کوه‌های گیلان | نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۳ |
| ۴۸ | سیر تاریخی دین و مذهب در گیلان | عباس پناهی[۵][۶] | ۱۳۹۳ |
| ۴۹ | کشت برنج در گیلان | ناصر عظیمی دوبخشری | ۱۳۹۳ |
| ۵۰ | عکاسان و عکاسخانه‌های گیلان | کفایت آریایی‌فر | ۱۳۹۳ |
| ۵۱ | شیوه‌های سنتی و فرهنگ عامیانهٔ کشاورزی در گیلان (برنج و چای) | طاهر طاهری | ۱۳۹۳ |
| ۵۲ | جاذبه‌های طبیعی گیلان ۱ (زمین‌شناسی و زمین‌ریخت‌شناسی) | محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۳ |
| ۵۳ | جاذبه‌های طبیعی گیلان ۲ (آب و هوایی و منابع آب) | محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۳ |
| ۵۴ | جاذبه‌های طبیعی گیلان ۳ (گیاهی، جانوری، مناطق حفاظت‌شده) - بخش یکم | محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۳ |
| ۵۵ | جاذبه‌های طبیعی گیلان ۳ (گیاهی، جانوری، مناطق حفاظت‌شده) - بخش دوم | محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۳ |
| ۵۶ | بازارهای هفتگی (دوره‌ای) گیلان | محمد بشرا (درویش گیلانی) | ۱۳۹۳ |
| ۵۷ | بررسی و طبقه‌بندی ضرب‌المثل‌های گیلکی | محمد پرحلم | ۱۳۹۳ |
| ۵۸ | سیر تاریخی عرفان و تصوف در گیلان | عباس پناهی | ۱۳۹۳ |
| ۵۹ | تعزیه در گیلان ۱ | فرامرز طالبی | ۱۳۹۳ |
| ۶۰ | تعزیه در گیلان ۲ | عزت‌الله صمصام | ۱۳۹۳ |
| ۶۱ | بررسی و تحلیل تاریخ‌نگاری محلی گیلان | زهرا حسن مصفا | ۱۳۹۳ |
| ۶۲ | پوشاک مردم گیلان | فرشته طالش انسان‌دوست | ۱۳۹۶ |
| ۶۳ | موسیقی گیلان ۱ | حامد پورشعبان | ۱۳۹۶ |
| ۶۴ | بازی‌ها، سرگرمی‌ها و آیین‌های تالشی | اعظم جمالی گشتی | ۱۳۹۶ |
| ۶۵ | رودهای گیلان | نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۶ |
| ۶۶ | ماهیان گیلان | کیوان عباسی | ۱۳۹۶ |
| ۶۷ | غارهای باستان‌شناختی گیلان | ولی جهانی | ۱۳۹۶ |
| ۶۸ | برخی شیوه‌های شکار در گیلان | اباذر غلامی | ۱۳۹۷ |
| ۶۹ | گالش ها | نیما فرید مجتهدی | ۱۳۹۷ |
| ۷۰ | آب و هوای گیلان | نیما فرید مجتهدی، سمانه نگاه و حسین عابد | ۱۳۹۷ |
| ۷۱ | ادبیات شفاهی تالش | علی عبدلی | ۱۳۹۷ |
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): شصت و دومین کتاب دانشنامۀ فرهنگ گیلان به پوشاک محلی اختصاص یافت، نوشته‌شده در ۶ آبان ۱۳۹۴؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- ↑ حوزۀ هنری استان گیلان: دانشنامۀ فرهنگ و تمدن گیلان، نوشته‌شده در ۲۸ مرداد ۱۳۸۷؛ بایگانی‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- ↑ خبرگزاری کانون دانش‌آموزی (پانا): انتشار دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان در حوزه هنری استان، نوشته‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۱؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- ↑ خبرگزاری مهر: دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان نقد و بررسی شد، نوشته‌شده در ۱۶ آبان ۱۳۸۹؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- ↑ «عباس پناهی - وب گاه اعضای هیات علمی - دانشگاه گیلان». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ دسامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۰.
- ↑ «Abbas Panahi».