جوزف وایزنبام
جوزف وایزنبام (Joseph Weizenbaum) (زاده ۸ ژانویه ۱۹۲۳ - درگذشته ۵ مارس ۲۰۰۸) دانشمند علوم کامپیوتر و نظریهپرداز آلمانی-آمریکایی بود. او بهخاطر توسعه ELIZA، یکی از اولین برنامههای شبیهساز مکالمه انسان-ماشین، شناخته میشود. وایزنبام در اواخر زندگیاش به یکی از منتقدان برجستهٔ هوش مصنوعی تبدیل شد و دربارهٔ خطرات بالقوه آن هشدار داد.
زندگینامه
[ویرایش]جوزف وایزنبام در ۸ ژانویه ۱۹۲۳ در برلین، آلمان، به دنیا آمد. خانوادهٔ او در دوران جنگ جهانی دوم به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کردند تا از آزارهای نازیها فرار کنند. وایزنبام تحصیلات خود را در علوم کامپیوتر در دانشگاه وین استیت (Wayne State University) در دیترویت آغاز کرد.
پس از اتمام تحصیلات، او در حوزههای مختلف علوم کامپیوتر فعالیت کرد، از جمله در پروژههای نظامی. اما بیشتر بهخاطر توسعه ELIZA در دهه ۱۹۶۰ شناخته میشود.
برنامه ELIZA
[ویرایش]ELIZA یکی از اولین برنامههای پردازش زبان طبیعی بود که توسط وایزنبام در سال ۱۹۶۶ توسعه داده شد. این برنامه قادر بود با کاربران انسانی مکالمهای ساده انجام دهد و بهویژه برای شبیهسازی یک رواندرمانگر طراحی شده بود. وایزنبام این برنامه را بهعنوان یک آزمایش ساخت، اما به زودی متوجه شد که بسیاری از کاربران ELIZA را بهعنوان یک موجودیت انسانی جدی گرفتهاند.
انتقادات از هوش مصنوعی
[ویرایش]با وجود اینکه وایزنبام بهعنوان یکی از پیشگامان هوش مصنوعی شناخته میشود، او در دهههای بعد به یکی از منتقدان اصلی آن تبدیل شد. در کتاب خود با عنوان Computer Power and Human Reason که در سال ۱۹۷۶ منتشر شد، وایزنبام به انتقاد از ایدههای افراطی دربارهٔ هوش مصنوعی پرداخت و معتقد بود که ماشینها نباید به تصمیمگیریهای اخلاقی و انسانی وارد شوند.
میراث
[ویرایش]جوزف وایزنبام بهعنوان یکی از شخصیتهای مهم در تاریخ علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی به یاد مانده است. کارهای او نهتنها به پیشرفتهای اولیه در زمینه هوش مصنوعی کمک کرد، بلکه به پرسشهای اخلاقی و فلسفی دربارهٔ این فناوری دامن زد. او تا زمان مرگش در ۵ مارس ۲۰۰۸ در برلین، به تدریس و تحقیق در این حوزه ادامه داد.
آثار منتخب
[ویرایش]- Computer Power and Human Reason: From Judgment to Calculation (1976)
منابع
[ویرایش]- IEEE Spectrum: "Remembering Joseph Weizenbaum, AI Pioneer and Critic," 2008.
- The Guardian: "Joseph Weizenbaum Obituary," 2008.
- کتاب "Computer Power and Human Reason" نوشته جوزف وایزنبام، ۱۹۷۶.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- دانشمندان
- علوم رایانه
- زادگان ۱۹۲۳ (میلادی)
- درگذشتگان ۲۰۰۸ (میلادی)
- فیلسوفان سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- پژوهشگران هوش مصنوعی
- فرماندهان دریافتکننده نشان افتخار شایستگی جمهوری فدرال آلمان
- افراد جنرال الکتریک
- اخلاقگرایان اهل آلمان
- استادان دانشگاه هاروارد
- مهاجران یهودی گریخته از آلمان نازی به ایالات متحده
- استادان مؤسسه فناوری ماساچوست
- فیلسوفان فناوری
- دانشمندان اهل برلین
- استادان دانشگاه استنفورد
- دانشآموختگان دانشگاه ایالتی وین