پرش به محتوا

بخش بندپی غربی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بخش بندپی غربی
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانمازندران
شهرستانبابل
مرکز بخشخشرودپی
شهرهاخشرودپی
دهستان‌هاخشرود،شهید آباد
سال تأسیس۱۳۱۶
مردم
جمعیت۳۲٬۱۳۲ نفر (۱۳۹۵)
آب‌وهوا
روزهای یخبندان سالانهبهمن و اسفند
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۱۱–۳۲۵۲

[۱]بخش بندپی غربی یکی از بخش‌های مهم و بزرگ شهرستان بابل در استان مازندران در شمال ایران است. مرکز این بخش شهر خوشرودپی است.

بخش بندپی (شامل بندپی غربی و شرقی امروزی) از قدیمی‌ترین بخش‌های کشور است که در سال ۱۳۱۶ با نوشتن اولین قانون تقسیمات کشوری به بخش تبدیل گردید. (پیش از آن نیز به صورت مستقل تحت عنوان بلوک (معادل بخش امروزی) دارای نایب الحکومه بوده است) بندپی تا سال ۱۳۷۰به صورت یکپارچه و دارای یک بخشداری در غرب بندپی بوده است.

بندپی بزرگ مشتمل بر بندپی غربی و شرقی سالهاست که مستعد تبدیل به یک شهرستان مستقل است. منطقه بندپی غربی علاوه بر همسایه بودن با بخش‌هایی همچون گتاب، بندپی شرقی، بخش مرکزی بابل و لاله آباد با شهرستان آمل، منطقه‌های چلاو و جاده هراز نیز همسایه است.[۲] از مهم‌ترین خواسته‌های مردم منطقه بندپی غربی برون رفت این منطقه از بن‌بست و اتصال جاده روستای دیوا به فیلبند به جاده هراز می‌باشد که احداث جاده ای به مسافت ۳۰ کیلومتر موجب رفاه حال دامداران جهت کوچ در ایام تابستان و دسترسی آسان مردم منطقه به روستاهای ییلاقی شان در مناطق بالادست و خصوصاً اتصال منطقه به جاده هراز خواهد شد.

*تاریخ بندپی* *بخشی از مطالب از کتاب تاریخ بندپی گرفته شده است*

«بانک اطلاعات تقسیمات کشوری»

  1. AGENCY، خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS (۱۴۰۳/۰۴/۲۲–۰۹:۵۲). «بندپی غربی بابل». fa. دریافت‌شده در 2025-02-28. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  2. کتاب تاریخ بندپی
درویش یوسف روستای بائی کلا (شهیدآباد) بندپی
پرونده:بندپی غربی 8 (1).jpg
نمایی از بامِ بندپی غربی

مازندران طبرستان البرز مرکزی علویان

سد شیاده

تقسیمات کشوری

[ویرایش]

بخش بندپی غربی شهر خوش رودپی و شهیدآباد دهستان خوش‌رود دهستان شهیدآباد وجه تسمیه بندپی از دو کلمه بند و پی ترکیب شده است که بند در اصطلاح محلی به سرزمین مرتفع و پی به سرزمین پست جلگه ای اطلاق می‌شود. در گذشته در زمان صفویان قسمتی از سرزمین وسیعی بنام چلاو بوده، که فعلاً چلاومنطقه ای در جنوب آمل است، حکومت مرکزی صفویان اگر چه تاریخ آن مشخص نیست برای اینکه منطقه مزبور را که بسیار وسیع و ساکنان غیرقابل کنترل داشت بهتر بتواند اداره کند آن را به دو قسمت بندپی و چلاو تقسیم نمود و این تقسیم‌بندی دقیقاً قبل از دوران افشاریه صورت گرفته است زیرا قبل از آن هیچ سندی راجع به نام بندپی وجود نداشت. امّا در زمان افشاریه روستای دیوا از قرائ بندپی که از املاک خاصّه شاهی بوده به چهارصد سکه نادری به اهالی دیوا فروخته شد، که در این سند کلمه بندپی بعنوان نام منطقه آمده است. در اوایل دوره قاجاریه به علت حمایت اهالی آن از زندیه رو به خرابی می‌رود و پس از صدارت میرزا محمد شفیع مازندرانی از اهالی بندپی رو به بهبودی می‌رود و بنا به تقسیمات کشوری سال ۱۲۸۷ شمسی یکی از بلوکات ولایت مازندران محسوب می‌شد که شخصی بنام نایب الحکومه بر آن حکمرانی می‌کرد. بندپی در تقسیمات کشوری سال ۱۳۱۶شمسی یکی از بخش‌های شهرستان ساری بوده است. در این تقسیمات تنها ساری و گرگان شهرستان بوده‌اند و بقیه شهرهای مازندران بصورت بخشداری اداره می‌شدند.

{{<<مکتوبات تاریخی>><<مستندات کتابخانه اسناد ملی>>}}

صدراعظم بندپئی

[ویرایش]

میرزا محمدشفیع بندپی مازندرانی (زاده ۱۱۵۹ ه‍.ق در بندپی درگذشته ۱۹ رمضان ۱۲۳۴ ه‍.ق در قزوین) ملقب به اعتمادالدوله و آصف‌الدوله متولد بخش بندپی گمازندران و یکی از بزرگان دوران قاجار بوده از سال ۱۲۱۵ تا ۱۲۳۴ قمری صدراعظم ایران در دوران پادشاهی فتحعلی شاه قاجار بود. وی اصفهانی‌تبار بوده که اجدادش به بندپی کوچانده شدند.

میرزا شفیع مازندرانی
صدراعظم ایران
دوره مسئولیت
۱ ذیحجهٔ ۱۲۱۵ – ۱۹ رمضان ۱۲۳۴
پادشاهفتحعلی شاه قاجار
پس ازحاج ابراهیم خان اعتمادالدوله
پیش ازمحمدحسین خان صدر اصفهانی
اطلاعات شخصی
زاده
میرزا محمدشفیع مازندرانی

۱۱۵۹ (قمری)
بندپی غربی، شهرستان بابل
درگذشته۱۹ رمضان ۱۲۳۴ (قمری)
قزوین، ایران
ملیتایرانی
همسر(ان)بدرالنسا خانم
فرزندانیک دختر (همسر همایون میرزا متخلص به حشمت فرزند شانزدهم فتحعلی شاه)
پیشهسیاستمدار
لقب(ها)اعتمادالدوله و آصف‌الدوله

میرزا شفیع مازندرانی

۱↑کتاب تاریخ بندپی

منابع

[ویرایش]
  • قلی پور، الهی. کتاب بندپی. تهران: نشر، ۱۳۹۶.
  • الهی، قلی پور. بندپی در گذر زمان. تهران: نشر۲، ۱۳۷۵.

بخشداری بندپی

[ویرایش]

مقّر بخشداری بندپی در روستای مقریکلا در غرب بندپی بوده که از سال ۱۳۵۵ پس از طرح روستاهای منظومه ای مکان آن به شهرک خشرودپی انتقال یافت. دهستان‌های بندپی به دو بخش مجزای بندپی غربی و بندپی شرقی تقسیم گردیده که در سال ۱۳۷۰ محل استقرار بخشداری در غرب به مرکزیت خوشرودپی و در شرق به مرکزیت گلوگاه می‌باشد.

دهستان‌های بندپی غربی

[ویرایش]

بخش بندپی غربی دارای دو دهستان:

دهستان خشرودپی

[ویرایش]

روستاهای‌پازمین، تسکا، کاردی‌کلا، کام‌کلا، خرابه خوش‌رودپی، گاودشت، افراسیاب‌کلا، لمسوکلا غربی، مقری‌کلا، میان‌بورا، پاری‌کلا، سفیدتور بالا، سنگ‌رودپی، کاردگرکلا، مسک، ازارکل، اومال استاداحمد، اومال شکراله، سفیدتور پایین، پنبه‌جار، زرتلک، سوت‌سی آقالر، سوت‌سی گل‌چوب، کشیرمحله، مجی‌کتی، ازارسی، ازارسی حاتم، انجیلک، بالابورا، برگ‌نو، پلنگ‌دره، چاق‌فیروزجایی، شهنه‌پشته حاجی‌مهدی، فریدون‌کلا، پولادسی، کیس، موزی‌کتی، ولیک‌تخت، گته‌نو، کرات‌سی، بالاولیک، دیزنو، انجیل‌سی، دولت‌رودبار، دیواملکشاه، نارنج‌لو، میان‌دره، دیواعمران، تلیکا، پینک، تیرنگ‌سی، سوت‌سی شیاده، شیاده بالا، فیل‌بند، تشبیشه، شیاده سادات‌محله، کاشمسی، نسیه، پائین بورا، اتراچال، دیوا کنار.

دهستان شهید آباد

[ویرایش]

روستاهای:فکچال، شوب‌کلا، معلم‌کلا، کلاگرمحله، یزدان‌آباد، قنبرزاده سماکوش، پطرودپی، شانه‌تراش، صلح‌دارکلا، کهرکنار کشتلی، بزرودپی، فیروزآباد، کرکنار، پاری‌کلا، سنگ‌رودپی، شهید آباد (بائیکلا)، کَچِلِک،

مرکز بخش

[ویرایش]

مرکز بخش بندپی غربی شهر خوشرودپی می‌باشد

خوش‌رودپی

جمعیت

[ویرایش]

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این بخش بیش از۳۲٬۰۰۰هزار نفر جمعیت ساکن بوده است که در ایام تعطیلات و تابستان به بیش از ۷۰هزار نفر می‌رسد، مردم بندپی‌غربی به زبان مازندرانی گویش می‌کنند.

«نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.

اقتصاد

[ویرایش]

شغل اکثر مردم این بخش کشاورزی، باغداری ودامپروری است. بیشترین سطح کشت مربوط به زمین‌های شالیزاری است. در رده بعدی باغ مرکبات قرار دارد. دامداری در مناطق جنوبی که مناطق جنگلی است رواج دارد. این دامداران در تابستان‌ها به ارتفاعات البرز که سردسیر است نقل مکان می‌کنند.

آثار تاریخی

[ویرایش]

از جمله مهم‌ترین آثار باستانی آن تکیه مقریکلا با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال می‌باشد که در فهرست آثار تاریخی و ملی مازندران و شهرستان بابل ثبت گردیده است سقاخانه‌های تاریخی روستاهای شیاده، پازمین وشهیدآباد، تکایای تاریخی و زیبای روستاهای دیوا ملکشاه ودیوا عمران نیز از بناهای تاریخی و زیبای منطقه می‌باشند.

کاوش سازمان میراث فرهنگی در سالهای گذشته در دو نقطه از مکان‌های تاریخی بندپی گواه تاریخ کهن این دیار می‌باشد که اکتشافات بدست آمده نیز در موزه شهر بابل نگهداری می‌گردد، تاریخ بدست آمده از کاوشهای فعلی منطقه تمدن ۳تاهفت هزار ساله بندپی را گواه می‌باشد.

نقاط گردشگری

[ویرایش]

از نقاط دیدنی و گردشگری آن می‌توان به جنگل‌های شیاده، دریاچه و سد شیاده، دریاچه آب‌بندان کامی‌کلا در دامنه رشته کوه البرز اشاره نمود.

فیل بند

[ویرایش]

روستای فیل بند از توابع بندپی غربی در استان مازندران ایران است. اهالی به این روستا فلبن می‌گویند که کوتاه شده فیل‌بند است ولی از سمت بند پی بابل هم نقاط دسترسی وجود دارد

جنگل‌های هیرکانی البرز

[ویرایش]

مناطق جنگلی بندپی از روستاهای دیوا و شیاده و میاندره بسمت ارتفاعات و مناطق ییلاقی مسیری زیبا و دیدنی انتخابی مناسب برای کمپین‌ها و تورهای تفریحی می‌باشد.

روستای دولت رودبار

[ویرایش]

با چشم‌انداز رودخانه و جنگل از روستاهای زیبای بندپی غربی است.

روستای بالابورا

[ویرایش]

این روستا با داشتن پارک بزرگ جنگلی ولیک، جنگل‌های سرسبز خالپشته، ولیک و رودخانه کلار رود و تپه جهان‌نما و نماد سنگی باستانی ملقب به «شترسنگ» از روستاهای توریستی منطقه می‌باشد. همچنین این روستا، زادگاه شهید منا، حاج محمد ابراهیم مصطفی زاده طالش نیز می‌باشد

روستای لمسوکلا

[ویرایش]

با داشتن زیارتگاه امامزاده مسلم، رودخانه کلارود، جنگل‌های پولادسی و ورزشگاه شهدای لمسوکلا از روستاهای گردشگرخیز منطقه می‌باشد. روستای لمسوکلا دارای قدمت تاریخی زیادی می‌باشد که دردوره نادر به عنوان تبعیدگاه اعراب وافاغنه از آن استفاده شد اعراب امروزه به نام فامیل عسگری وشیرافکن شناخته می‌شوند وافغان به همان نام خود مشهور می‌باشند

روستای کامیکلا

[ویرایش]

زادگاه شهید مدافع حرم حسن رجایی فر روستای کامیکلا از روستاهای بسیار زیبا بکر منطقه بندپی می‌باشد اب بندان کامیکلا که دریاچه ای بسیار زیبا در دل جنگلهای بندپی می‌باشد از نقاط دیدنی و گردشگر پذیر منطقه است.

روستای شهنه پشته

[ویرایش]

این روستا که در مجاور روستای کامکلا است روستایی پهناور و دارای خانه‌های مسکونی پراکنده است. شغل این ساکنان کشاورزی، دامداری و کارمندی می‌باشد. دارای انجمن شورایی می‌باشد و جوانان این روستای زیبا دارای تحصیلات بالا و عالی می‌باشند. دارای جنگل‌های وسیع و زیبا است که یکی از مناطق گردشگری و تفریحی به‌شمار می‌رود. دارای جنگلی به اسم شهنه پشته، هفت تپه و… است. در کنار این روستای باطراوت شهرک صنعتی است.

روستای دیوا

[ویرایش]

این روستا متشکل از دوطایفه ملکشاه وعمران روستایی زیبا در دل جنگل‌های هیرکانیست که از زیبایی خاصی برخوردار بوده و بعنوان یک روستای توریستی و گردشگری می‌باشد. رودخانه‌های پرآب و خنک آن که از ییلاقات بندپی همچون فیلبند از دل جنگل‌های‌های هیرکانی روستای دیوا می‌گذرد در طول سال خصوصاً ایام تابستان و گرما محل گردش و تفریح عموم مردم شهرستان و گردشگران غیر بومیست.

پارک گردشگری جنگلی ولیک شهرداری خشرودپی

[ویرایش]

پارک گردشگری جنگلی ولیک شهرداری خشرودپی بندپی غربی محیطی جالب و دیدنی همراه با امکانات تفریحی و رفاهی ویژه، سالن‌های غذاخوری، سوئیت‌های اقامتی، کارتینگ اتومبیل سواری، پیت بال و…

سدشیاده

[ویرایش]

مجتمع تفریحی و رفاهی سد خاکی شیاده در قلب جنگل‌های هیرکانی با منظره‌های دیدنی سلسله جبال البرز، سوئیت‌های اقامتی رستوران کافی شاپ و پل معلق و…

روستای سفیدتور

[ویرایش]

این روستا متشکل از چندین محله با نام‌های پایین محله، بالامحله و… می‌باشد که همگی با قرار گرفتن در حاشیهٔ رودخانه بزرگ کلاه رود و جنگل‌های بِکر و زیبای اومال و پنبه جار و… از زیبایی خاصی بهره‌مند گردیده است، وجود پیرتکیه و هم‌چنین بقعه آقا سید حسنی (ره) موجب توجه ویژه عموم به این منطقه گردیده است.

کلارود

[ویرایش]

رودخانه کلارود، کهولی، هر۲رودامام زاده قاسم رودخانه ای پرآب و زلال که از کوه‌های بندپی سرچشمه گرفته و با گذشت کلیومترها از جنگل‌های هیرکانی به مناطق پایین دست می‌رسد و در نهایت به دریای مازندران متصل می‌گردد. و همچین وجود امام زاده‌ای در کنار آن دارای زیبایی خاصی دارد.

منابع:طبری نامه، کتاب تاریخ بندپی، اسناد تاریخی مازندران، سفرنامه‌ها و مکتوبات رسمی

[ویرایش]