بحران قیمت جهانی موادغذایی در سال¬های (2007) و (2008)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بحران قیمت جهانی موادغذایی به دوره­ای برمی­گردد که هزینۀ خرید موادغذایی در سراسر جهان به شکل معناداری افزایش یافت و این موضوع تأثیر بسیار مُخرّبی بر قُدرتِ خرید مردم و دسترسی آنها به محصولات غذایی برجای گذاشت. از ویژگی بارز این بحران اغلب می­توان به افزایش شدید قیمت جهانی محصولات غذایی اِستراتژیکی چون گندم، برنج، ذرّت و دیگر محصولات کشاورزی مثل شِکر و روغن اشاره کرد. عِلَل بروز چنین بحرانی پیچیده بوده و ابعاد گوناگونی داشت. در مجموع، این بحران مشتمل بر عواملی چون خشکسالی و دیگر پدیده­های اِقلیمی و آب­وهوایی، افزایش تقاضا جهت سوخت­های زیستی، سیاست­های تجاری و پیامدهای منفعت­طلبانه ناشی از اِحتکار و سَفته­بازی مالی است. بحران قیمت جهانی موادغذایی می­تواند همراه با بروز پیامدها و عواقبی جدی مخصوصاً برای مردم کشورهایی با سرانۀ درآمد پایین باشد که بخش بزرگی از همین درآمد خود را هم صَرفِ خرید محصولات غذایی می­کنند. بر پایۀ گزارش صندوق بین­المللی پول و در صورت افزایش مجدّد قیمت­ها، شاهد بروز تفاوت­ها و اختلافات چشمگیری احتمالاً در میان کشورهای مختلف خواهیم بود. با توجه به فاکتورهای مختلف و درگیر بودن بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال رشد با چنین معظل بزرگی، این احتمال وجود دارد که تأثیر مخرّبِ آن بر مصرف­کنندگان چنین جوامعی بیشتر حس شود.[۱][۲][۳][۴][۵]

در سال (2007) و 3ماهۀ اوّل و دوّم سال (2008)، قیمت جهانی محصولات غذایی افزایش چشمگیری یافت ]2.[ این افزایش قیمت موجب بروز بحران جهانی و بی­ثباتی سیاسی، اقتصادی و ناآرامی­های اجتماعی در کشورهای  فقیر و توسعه­یافته شد. باوجود تمرکز مرکزِ توجۀ بیشتر رسانه­ها بر اعتراضات شکل­گرفته در مواجهه با چنین افزایش قیمتی، بحران عَدمِ امنیت غذایی از سال­ها پیش و به شکل مستمر در حال شکل­گیری بود.]3، 4[. علل هدفمند افزایش قیمت جهانی موادغذایی همچنان موضوع مورد بحث و مناقشه است. پس از اوج­گیری این بحران در 3ماهۀ دوم سال (2008)، قیمت­ها در اواخر دهۀ (2000) به طور چشمگیری کاهش پیدا کرد. ولی، مجدداً در اواخر سال­های (2009) و (2010) افزایش یافته و اوجِ افزایش جدید قیمت­ها در خِلال سال­های (2011) و (2012) (به مبحث بحران قیمت جهانی موادغذایی در سال (2010) و (2011) رجوع کنید) حتی تاحدوی بیشتر از سال (2008) بود ]2، 5[. قیمت­ها در طی سالیان آتی کاهش یافت. بطوریکه، به کمترین میزان خود بر پایۀ کاهش تورم شاخص قیمت موادغذایی سازمان خواربار و کشاورزی مِللِ متحد (فائو) و رسیدن آن به نزدیکترین سطح در پیش از شروع این بحران در ماه مارس سال (2016) رسید.[۶][۷][۸]

در اواخر سال (2006)، عِلل اولیۀ افزایش قیمت محصولات غذایی شامل بروز خشکسالی در کشورهای تولیدکنندۀ غلات و افزایش قیمت نفت بود [7]. افزایش قیمت نفت سبب افزایش هزینه­های مرتبط با کودهای شیمیایی و بهره­وری خاک، انتقال محصولات غذایی و تولید صنعتی محصولات کشاورزی شد. از دلایل اصلی چنین بحرانی هم می­توان به افزایش مصرف سوخت­های زیستی در کشورهای توسعه­یافته (به مبحث محصولات غذایی در برابر سوخت مراجعه کنید) و افزایش تقاضای قِشر متوسط از جمعیت رو به رشد کشورهای آسیایی جهت مصرف اُلگوی متنوع­تری از محصولات غذایی اشاره نمود ]9، 10 [. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) همچنین از نقش سودجویانۀ صندوق­های سرمایه­گذاری اِبراز نگرانی کرد که این موضوع هم موجب تغییرات عمده و چشمگیری در قیمت­ها می­شود ]11[. این عوامل همراه با کاهش ذخایر جهانی محصولات غذایی موجب تسریع در افزایش قیمت جهانی موادغذایی شدند. [۹][۱۰][۱۱]

افزایش شدید قیمت و عِللِ احتمالی[ویرایش]

رُشد جهانی جمعیت[ویرایش]

شُماری از تحلیلگران بر این باورند که بحران غذایی ناشی از رشد بی­سابقۀ جمعیت جهان است [15، 16].  ولی، دیگران اشاره می­کنند که از دهۀ (1980)، نِرخِ رشد جمعیت جهان به شکل معناداری کاهش یافته است [17، 18]. این درحالیست که در طی این مدت، دسترسی مردم به غلات در حال افزایش است.[۱۲]

میزان تولید محصولات غذایی به منظور جلوگیری از افزایش قیمت باید از نرخ رشد جمعیت (تقریباً با رشد سالیانۀ 2/1 درصد) پیشی بگیرد. [۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰]

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ "World Food Situation". FAO. Archived from the original on 29 April 2011. Retrieved 24 April 2011.
  2. ↑ How do Food Prices Affect Producers and Consumers in Developing Countries? بایگانی‌شده در ۲ ژوئن ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine, ICTSD, Information Note Number 10, September 2009
  3. ↑ UN Food and Agriculture Organization (2009). The State of Food Insecurity in the World 2009. Rome.
  4. ↑ Rahman, M. Mizanur (11 August 2011). "Food price inflation: Global and national problem". The Daily Star.
  5. ↑ "FAO Food Price Index". FAO. Retrieved 2 May 2017.
  6. ↑ "The World Food Crisis". The New York Times. 10 April 2008. Retrieved 29 July 2011.
  7. ↑ "Biofuels major cause of global food riots". Kazinform (Kazakhstan National Information Agency). 11 April 2008. Archived from the original on 26 January 2009.
  8. ↑ "The cost of food: Facts and figures". BBC News. 16 October 2008.
  9. ↑ "Fear of rice riots as surge in demand hits nations across the Far East". Times Online. London.
  10. ↑ Katie Allen (18 July 2010). "Hedge funds accused of gambling with lives of the poorest as food prices soar". the Guardian.
  11. ↑ Reguly, Eric (12 April 2008). "How the cupboard went bare". The Globe and Mail. Archived from the original on 15 April 2008.
  12. ↑ "Cyclone fuels rice price increase", BBC News, 7 May 2008
  13. ↑ World in grip of food crisis. IANS, Thaindian News. 7 April 2008.
  14. ↑ Burgonio, TJ (30 March 2008). "Runaway population growth factor in rice crisis—solon". Philippine Daily Inquirer. Manila. Archived from the original on 28 August 2015.
  15. ↑ World Population Information بایگانی‌شده در ۱۴ مارس ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine. United States Census Bureau. Data updated 27 March 2008.
  16. ↑ "World Population Prospects: The 2012 Revision" (PDF). Department of Economic and Social Affairs, Population Division. United Nations. 2013. p. 4.
  17. ↑ "World Grain Production and Consumption, 1960–2012". Earth Policy Institute. The 2006 world grain harvest of 2,005 million tons, from the USDA Production, Supply, & Distribution database, was down 11 million tons from last year, or roughly 0.5%.
  18. ↑ "U.S. Corn Production and Use for Fuel Ethanol and for Export, 1980-2006, with Projection to 2007" (Excel). Earth Policy Institute.
  19. ↑ "International Programs". United States Census Bureau. Archived from the original on 19 August 2012. Retrieved 7 December 2017.
  20. ↑ "World Population Clock: 7.3 Billion People (2015) – Worldometers". worldometers.info.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بحران_قیمت_جهانی_موادغذایی_در_سال¬های_(2007)_و_(2008)&oldid=38470609»