باغ سراپرده

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این گونه از باغ‌های گسترده در زمان حمله مغول به ایران رواج پیدا کرد. علاقه ایلخانان مغول به استقرار در مناطق سرسبز طبیعی باعث شد ایشان سراپرده و چادرهایی را در این مناطق برپا سازند. این موضوع موجب شد تا در زمان تیموریان نیز حتی هنگام ساخت باغ‌هایی بر اساس طرح باغ‌های گسترده ایران ، در هرات و سمرقند حتی برای زمان استقرار دائم در این شهرها ، عناصر چادر و سراپرده در این باغ‌ها جایگزین عنصر کوشک شده و در محوطه باغ برپا شود. به دلیل ناپایداری عنصر چادر در طول زمان آثار کالبدی از آن‌ها به جای نمانده‌است. اما اسنادی از این گونه در تصاویر نگارگری‌ها و سفرنامه‌ها باقی مانده، به عنوان نمونه کلاویخو گزارش مفصلی از سراپرده تیمور در این باغ‌ها ارائه کرده و همچنین این گونه از باغ‌ها در دوره صفویه نیز رواج داشت.غالبا برای اسکان موقت لشکریان مورد استفاده قرار می گرفته‌است و کارکرد سکونتی/نظامی داشته‌است. در دوره صفوی ساخت طرح باغ چادر تداوم یافت، باغ خرگاه که در ابتدای چهارباغ قرار داشت یکی از این باغ‌ها بوده که جایگاه تداوم لشکریان و ملازمان شاه بوده و هر زمان شاه به همراه آن‌ها از دروازه این باغ برای گردش در چهارباغ حرکت می‌کرده‌است. همچنین در برخی سفرنامه‌ها اشاره شده که برپایی خیمه و خرگاه در دیگر باغ‌ها نیز متداول بوده و چادرهایی جداگانه با تزیینات مفصل به عنوان حرم سرای برای استقرار زنان دربار برپا می شده‌است.[۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. شاهچراغی ، آزاده، پارادیم‌های پردیس درآمدی بر بازشناسی و بازآفرینی باغ ایرانی