اریتروپوئز
اریتروپوئز (انگلیسی: Erythropoiesis) فرآیندی است که سلولهای قرمز خون (گلبولهای قرمز) تولید میشوند، که از سلولهای بنیادی اریتروپوئیتیک برای گلبول قرمز بالغ ایجاد میشود.[۲]
فرایند هماتوپوئز با کاهش اکسیژن در گردش خون تحریک میشود که توسط کلیهها شناسایی میشود و سپس هورمون اریتروپوئیتین ترشح میشود. این هورمون تکثیر و تمایز پیشسازهای گلبول قرمز را تحریک میکند، که باعث افزایش گلبولهای قرمز در بافتهای خونساز میشود و در پایان گلبولهای قرمز (گلبولهای قرمز) تولید میکند. در پرندگان و پستانداران پس از تولد (از جمله انسان)، این معمولاً در مغز استخوان قرمز رخ میدهد. در اوایل دوره جنینی، اریتروپوئز در سلولهای مزودرم کیسه زرده انجام میشود. در ماه سوم یا چهارم، فرایند اریتروپوئز به سمت کبد حرکت میکند.[۳] پس از هفت ماه، اریتروپوئز در مغز استخوان رخ میدهد. افزایش سطح فعالیت بدنی میتواند باعث افزایش اریتروپوئز شود. با این حال، در انسانهای مبتلا به بیماریهای خاص و در برخی از حیوانات، اریتروپوئز در بیرون از مغز استخوان، در طحال یا کبد نیز رخ میدهد. به این فرایند اریتروپوئز خارج مغزی گفته میشود.[۴] مغز استخوان اساساً همه استخوانها گلبولهای قرمز خون را تولید میکند تا زمانی که فرد حدود پنج سال سن داشته باشد. ساق پا و استخوان ران در حدود ۲۵ سالگی دیگر مکانهای مهم خونسازی نیستند. مهرهها، جناغ، لگن و دندهها و استخوانهای جمجمه به تولید گلبولهای قرمز خون در طول زندگی ادامه میدهند. تا سن ۲۰ سالگی، گلبولهای قرمز از مغز استخوان قرمز تمام استخوانها (استخوانهای بلند و تمام استخوانهای صاف) تولید میشود. پس از ۲۰ سالگی، گلبولهای قرمز از استخوانهای غشایی مانند مهرهها، جناغ، دندهها، کتف و استخوانهای ایلیاک تولید میشوند. پس از ۲۰ سالگی، ساقه استخوانهای بلند به دلیل رسوب چربی به مغز استخوان زرد تبدیل میشود و عملکرد اریتروپوئیتیک را از دست میدهد.
منابع[ویرایش]
- ↑ Le, Tao; Bhushan, Vikas; Vasan, Neil (2010). First Aid for the USMLE Step 1: 2010 20th Anniversary Edition. USA: The McGraw-Hill Companies, Inc. pp. 123. ISBN 978-0-07-163340-6.
- ↑ Pelley, John W. (2007-01-01). "Amino Acid and Heme Metabolism". Elsevier's Integrated Biochemistry. ScienceDirect. pp. 97–105. doi:10.1016/B978-0-323-03410-4.50018-3. ISBN 9780323034104.
Erythropoiesis
Heme synthesis is coordinated with globin synthesis during erythropoiesis and as such does not occur in the mature erythrocyte. Erythropoiesis is the development of mature red blood cells from erythropoietic stem cells. The first cell that is morphologically recognizable in the red cell pathway is the proerythroblast. In the basophilic erythroblast, the nucleus becomes somewhat smaller, exhibiting a coarser appearance, and the cytoplasm becomes more basophilic owing to the presence of ribosomes. As the cell begins to produce hemoglobin, the cytoplasm attracts both basic and eosin stains and is called a polychromatophilic erythroblast. As maturation continues, the orthochromatophilic erythroblast extrudes its nucleus and the cell enters the circulation as a reticulocyte. As reticulocytes lose their polyribosomes, they become mature red blood cells. - ↑ Palis J, Segel GB (June 1998). "Developmental biology of erythropoiesis". Blood Rev. 12 (2): 106–14. doi:10.1016/S0268-960X(98)90022-4. PMID 9661799.
- ↑ Le, Tao; Bhushan, Vikas; Vasan, Neil (2010). First Aid for the USMLE Step 1: 2010 20th Anniversary Edition. USA: The McGraw-Hill Companies, Inc. pp. 124. ISBN 978-0-07-163340-6.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Erythropoiesis». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۴ آوریل ۲۰۲۲.
پیوند به بیرون[ویرایش]
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اریتروپوئز موجود است. |