آفندها به مراکز بهداشتی در طول جنگ 2023 اسرائیل و حماس

پیامد برخورد موشک اسرائیلی به یک آمبولانس هلال احمر فلسطین. خبرگزاری تسنیم.

شمار زیادی از آفندهای اسرائیل به مرکزهای درمانی در طول جنگ اسرائیل-حماس در سال ۲۰۲۳ رخ داده است. در نخستین هفته جنگ، ۹۴ آفند به مراکز بهداشتی-درمانی در غزه انجام شده است، که در آن ۲۹ کارمند بهداشت کشته و ۲۴ نفر دیگر نیز زخمی شدند. آفندهای پی در پی به مرکزهای بهداشتی و درمانی آفریننده یک بحران انسانی شدید در غزه شده است. خبرگزاری سی‌ان‌ان به نقل از کمیته بین‌المللی صلیب سرخ گفت: «بیمارستان‌ها زیر قوانین بشردوستانه بین‌المللی در زمان جنگ از پشتیبانی ویژه برخوردارند».

تلفات و خسارات

در نوار غزه

در ۱۲ اکتبر ۲۰۲۳، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ اعلام کرد: «بیمارستان‌های غزه در خطر تبدیل شدن به سردخانه هستند». در ۱۵ اکتبر ۲۰۲۳، داده‌های WHO نشان داد که ۴۸ حمله گزارش شده به تأسیسات مراقبت‌های بهداشتی در نوار غزه گزارش شده است که منجر به آسیب رساندن به تقریباً ۲۴ بیمارستان و مرکز مراقبت‌های بهداشتی، از جمله شش بیمارستان شده است. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، حداقل ۵۲۱ نفر، از جمله ۱۶ کارمند پزشکی، در ۱۳۷ «حمله به مراقبت‌های بهداشتی» در غزه تا ۱۲ نوامبر کشته شده‌اند. تا ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، تنها یک بیمارستان در شمال غزه فعال بود. در ۷ فوریه ۲۰۲۴، سازمان ملل اعلام کرد که از ۲۲ مرکز بهداشتی آن در غزه تنها ۴ مورد فعال باقی مانده است.

ارتش اسرائیل، حماس را به عملیات نظامی در داخل بیمارستان‌ها متهم کرد. این ارتش اعلام می‌کرد که حماس از بیمارستان‌ها به عنوان محل انبار اسلحه یا تأسیس کانال‌های زیرزمینی استفاده می‌کند با این حال، بسیاری از این ادعاها تحت عنوان بررسی دقیق خبرنگاران رد شده‌اند.

روز شنبه ۱۴ اکتبر، طبق بیانیه اسقف اعظم کانتربری، جاستین ولبی، یک موشک اسرائیلی به دو طبقه فوقانی مرکز درمان سرطان بیمارستان که شامل بخش‌های سونوگرافی و ماموگرافی بود آسیب رساند و چهار کارمند را مجروح کرد. سپس در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳، انفجاری در پارکینگ حیاط بیمارستان الاهلی عرب در شهر غزه در جریان جنگ رخ داد که منجر به کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از فلسطینی‌های آواره ای شد که به دنبال سرپناه بودند. منشأ این انفجار به طور دقیقی مشخص نشد. سپس در ۱۸ دسامبر، بیمارستان الاهلی عرب توسط سربازان اسرائیلی مورد حمله قرار گرفت و افراد آواره به زور بیرون رانده شدند و دو پزشک دستگیر شدند. روز بعد، مدیر بیمارستان الاهلی اظهار داشت که سربازان اسرائیلی پزشکان، بیماران و کادر پزشکی را دستگیر کردند، محوطه ساختمان را تا حدی تخریب کردند و بیمارستان قادر به پذیرش بیماران نبود. چهار نفر از حملات ۱۸ دسامبر به بیمارستان جان باختند.

در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳، به عنوان بخشی از تهاجم اسرائیل به نوار غزه، ارتش اسرائیل بیمارستان را کاملاً محاصره کرد. در ژوئن ۲۰۲۴، تصاویری نشان داد که نیروهای اسرائیلی مرکز دیالیز تخصصی نوره الکعبی در بیمارستان اندونزی را منهدم کردند. هلال احمر فلسطین گزارش داد که بیمارستان القدس در شهر غزه از سوی ارتش اسرائیل برای تخلیه فوری اخطار شده است. سازمان بهداشت جهانی نگرانی عمیق خود را نسبت به این گزارش ابراز کرده است. در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۴، هلال احمر فلسطین گزارش داد که پس از آسیب‌دیدگی قدس در اثر حملات اسرائیل، برای پاکسازی و تعمیر بیمارستان تلاش می‌کنند و اعلام کرد: «این بیمارستان دچار آتش‌سوزی و تخریب تمامی تجهیزات و محتویات پزشکی آن شده است». در ۹ فوریه، جمعیت هلال احمر فلسطین اعلام کرد که بیمارستان در اثر حملات تانک‌های اسرائیلی آسیب زیادی دیده است.

حملات در لبنان

در ۱۰ نوامبر، ارتش اسرائیل بیمارستان میس ایج جبل را گلوله‌باران کرد که در نتیجه یک پزشک زخمی شد. وزیر بهداشت لبنان این حمله را محکوم کرد و گفت: «مقامات اسرائیل مسئولیت کامل این اقدام غیرقابل توجیه را دارند که می‌توانست به نتایج فاجعه‌باری منجر شود» در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۴، ارتش اسرائیل حملاتی را در شهر حانین انجام داد و یک مرکز اورژانسی وابسته به کمیته بهداشت اسلامی مورد حمایت حزب‌الله را هدف قرار داد. در این حمله دو نیروی امدادی کشته و یک آمبولانس منهدم شد.

حملات در کرانه باختری

بنا بر گزارش‌ها، نیروهای اسرائیلی در ۲۹ ژانویه ۲۰۲۴ با شلیک گلوله و گاز اشک‌آور به بخش زایمان بیمارستان آسیب رساندند. بر اساس گزارش‌های پزشکان بدون مرز، یک جوان ۱۷ ساله در داخل محوطه بیمارستان خلیل سلیمان در نزدیکی اردوگاه آوارگان جنین توسط نیروهای ارتش اسرائیل هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.

نیروهای اسرائیلی که در لباس کادر پزشکی و زنان مسلمان غیرنظامی، به بیمارستانی در جنین وارد شده بودند، سه فلسطینی را مورد هدف تیراندازی قرار دادند. سازمان ملل این اقدام را اعدام‌های غیرقانونی توصیف کرد. بی‌بی‌سی از افراد کشته شده به عنوان «عضو گروه‌های مسلح فلسطینی» یاد کرد. توفیق الشبکی، سخنگوی این بیمارستان، گفت که هر سه مرد کشته شده در زمان حمله در خواب بودند.

در ۱۵ فوریه ۲۰۲۴، سازمان ملل گزارش داد که اسرائیل مرکز توانبخشی معلولان بینایی خود را که یک کلینیک برای کودکان کم بینا بود، منهدم کرد و اعلام کرد: «این مرکز برای همه کودکان کم بینا در سراسر نوار غزه در دسترس بود». در ۱۰ مارس ۲۰۲۴، دفاتر صندوق امداد کودکان فلسطین، یک مؤسسه خیریه که مراقبت‌های پزشکی را برای کودکانی که دسترسی به مراقبت ندارند، ارائه می‌دهد، بمباران و تخریب شد.

در ماه مه ۲۰۲۴، بیمارستان کویت اعلام کرد که به دلیل حملات نیروهای اسرائیلی غیرفعال است. وزارت بهداشت غزه کشتن دو کارمند بهداشتی در این بیمارستان توسط اسرائیل را محکوم کرد و آن را «جنایت شنیع» خواند. طبق گزارش‌ها، در همان ماه، یک حمله اسرائیلی به طبقات بالای بیمارستان صحرایی اندونزی در رفح آسیب رساند.

واکنش‌ها

پزشکان بدون مرز اعلام کردند که اسرائیل «بی‌توجهی کامل به حفاظت و ایمنی ماموریت‌های پزشکی و بشردوستانه و کارکنان آنها» نشان داده است.

مقامات بهداشتی و سازمان‌های پزشکی در نوار غزه، اسرائیل را به بمباران عمدی آمبولانس‌ها و مراکز بهداشتی در منطقه محاصره شده متهم کردند. و گفت که این حملات نقض قوانین بین‌المللی تلقی می‌شود که چنین حملاتی را در فهرست جنایات جنگی گنجانده است.

اجلاس مشترک عربی و اسلامی از دادستان دیوان کیفری بین‌المللی خواست تا «جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت را که اسرائیل علیه فلسطینی‌ها مرتکب شده است، به طور کامل بررسی کند».

دیده‌بان حقوق بشر (HRW) گفت که حمله به یک آمبولانس در نزدیکی بیمارستان الشفا باید به عنوان جنایت جنگی احتمالی مورد بررسی قرار گیرد. تلالنگ موفوکنگ، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد حق سلامت، اظهار داشت: «مکان‌های حفاظت شده بر اساس قوانین بین‌المللی حقوق بشر و قوانین بین‌المللی بشردوستانه بمباران و مورد حمله قرار گرفته‌اند».

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه گفته است که ترکیه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را خط زده است و نقض حقوق بشر و جنایات جنگی اسرائیل را به دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) ارجاع خواهد داد.