پرش به محتوا

جام ملت‌های آسیا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hoomanio (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Hoomanio (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
در سال ۱۹۵۴ عبدالرحمن تانكو رييس وقت فقيد كنفدراسيون فوتبال آسيا پيشنهاد برگزارى بزرگترين تورنمنت فوتبال در آسيا را براى ۱۲ عضو مؤسس كنفدراسيون مطرح كرد و با استقبال اعضا قرار شد اولين دوره اين جام ۲ سال بعد برگزار شود. هنگ كنگ به دليل نقش پررنگى كه در تأسيس كنفدراسيون داشت، ميزبانى اولين دوره «جام آسيا» كه بعدها به «جام ملت هاى آسيا» تغيير نام يافت، را عهده دار شد. ۷ كشور عضو AFC در رقابت ها ثبت نام كردند و پس از يك رقابت مقدماتى، ۳ كشور به همراه ميزبان اولين دوره جام ملت هاى آسيا را انجام دادند كه با قهرمانى كره جنوبى به پايان رسيد.
در سال ۱۹۵۴ عبدالرحمن تانكو رييس وقت فقيد [[کنفدراسیون فوتبال آسیا]]پيشنهاد برگزارى بزرگترين تورنمنت فوتبال در آسيا را براى ۱۲ عضو مؤسس كنفدراسيون مطرح كرد و با استقبال اعضا قرار شد اولين دوره اين جام ۲ سال بعد برگزار شود. هنگ كنگ به دليل نقش پررنگى كه در تأسيس [[کنفدراسیون فوتبال آسیا]] داشت، ميزبانى اولين دوره «جام آسيا» كه بعدها به «جام ملت هاى آسيا» تغيير نام يافت، را عهده دار شد. ۷ كشور عضو AFC در رقابت ها ثبت نام كردند و پس از يك رقابت مقدماتى، ۳ كشور به همراه ميزبان اولين دوره جام ملت هاى آسيا را انجام دادند كه با قهرمانى كره جنوبى به پايان رسيد.
۶ دوره جام در شرق و ۷ دوره آن در غرب آسيا انجام شده است.ايران با دوبار ميزبانى در اين عرصه ركوردار است اما تايلند با ميزبانى مشترك دردوره 14 براى دومين بار برگزاركننده جام ملت هاست. ايران در سال ۱۹۶۸ براى اولين بار ميزبان شده كه در آن سال اولين قهرمانى را هم جشن گرفت. در سال ۱۹۷۶ قرار بود لبنان ميزبان جام باشد اما به دليل جنگ داخلى ميزبانى از اين كشور گرفته شد و ايران ميزبان ششمين دوره اين جام شد.
۶ دوره جام در شرق و ۷ دوره آن در غرب آسيا انجام شده است.ايران با دوبار ميزبانى در اين عرصه ركوردار است اما تايلند با ميزبانى مشترك دردوره 14 براى دومين بار برگزاركننده جام ملت هاست. ايران در سال ۱۹۶۸ براى اولين بار ميزبان شده كه در آن سال اولين قهرمانى را هم جشن گرفت. در سال ۱۹۷۶ قرار بود لبنان ميزبان جام باشد اما به دليل جنگ داخلى ميزبانى از اين كشور گرفته شد و ايران ميزبان ششمين دوره اين جام شد.


در ۱۳ دوره گذشته، ۳۰ كشور در جام ملت هاى آسيا حضور يافته اند كه بعضى از آنها مثل ويتنام جنوبى و يمن جنوبى در حال حاضر حضور خارجى ندارند. در دوره قبلي عمان، اردن و تركمنستان براى اولين بار شركت كردند. در جام چهاردهم نيز استراليا به عنوان سى و يكمين تيم نام خود را در تاريخ اين جام ثبت كرد.
در ۱۳ دوره گذشته، ۳۰ كشور در جام ملت هاى آسيا حضور يافته اند كه بعضى از آنها مثل ويتنام جنوبى و يمن جنوبى در حال حاضر حضور خارجى ندارند. در دوره قبلي عمان، اردن و تركمنستان براى اولين بار شركت كردند. در جام چهاردهم نيز [[تیم ملی فوتبال استرالیا|استرالیا]] به عنوان سى و يكمين تيم نام خود را در تاريخ اين جام ثبت كرد.


ايران و كره جنوبى با ۱۰ دوره حضور در مرحله نهايى جام ركوردار هستند. ايران با ۸ بار قرار گرفتن در جمع ۴ تيم برتر نيز ركورددار است و فقط در سال هاى ۱۹۹۲ و ۲۰۰۰ قبل از نيمه نهايى حذف شده است. كره جنوبى نيز 8 بار در بين ۴ تيم مرحله نهايى قرار گرفته است.
ايران و كره جنوبى با ۱۰ دوره حضور در مرحله نهايى جام ركوردار هستند. ايران با ۸ بار قرار گرفتن در جمع ۴ تيم برتر نيز ركورددار است و فقط در سال هاى ۱۹۹۲ و ۲۰۰۰ قبل از نيمه نهايى حذف شده است. كره جنوبى نيز 8 بار در بين ۴ تيم مرحله نهايى قرار گرفته است.
خط ۲۷: خط ۲۷:
۶ مسابقه ايران در ادوار قبلى جام به ضربات پنالتى كشيده شده است كه در ۴ مسابقه شكست سهم ايران بوده است. موفق ترين تيم در ضربات پنالتى عربستان است كه اكثر دوئل پنالتى ها را از حريفان برده است.
۶ مسابقه ايران در ادوار قبلى جام به ضربات پنالتى كشيده شده است كه در ۴ مسابقه شكست سهم ايران بوده است. موفق ترين تيم در ضربات پنالتى عربستان است كه اكثر دوئل پنالتى ها را از حريفان برده است.


ژاپن تنها كشور شرق آسيايى است كه در منطقه غرب قاره پهناور قهرمان جام شده است. از ۷ دوره جام ملت هاى آسيا كه در كشورهاى غرب آسيا برگزار شده است، فقط در سال ۲۰۰۰ و در لبنان بود كه ژاپن جام را از غرب به شرق آسيا برد.
ژاپن تنها كشور شرق آسيايى اس

نگاهى به ادوار گذشته جام نشان مى دهد كه ابتدا اين كره جنوبى بود كه قدرت برتر جام ملت هاى آسيا بود. اين كشور در سال هاى ۱۹۵۶ و ۱۹۶۰ فاتح جام شد. بعد نوبت ايران بود كه در دهه ۷۰ قدرت برتر قاره آسيا شد. از سال ۱۹۸۰ سلطه اعراب با قهرمانى كويت در فوتبال آسيا آغاز شد و در قرن جديد نيز ژاپن با فتح ۲ جام ۲۰۰۰ و ۲۰۰۴ يكه تاز فوتبال آسيا بوده است.

كمترين تعداد تيم شركت كننده در دور مقدماتى مربوط به دوره اول بود كه فقط ۶ تيم براى حضور در دور نهايى با هم رقابت كردند. بيشترين تعداد تيم حاضر در دور مقدماتى نيز مربوط به جام دوازدهم (۲۰۰۰) بود كه ۴۲ تيم براى تعيين ۱۰ تيم مرحله نهايى به رقابت با هم پرداختند.

عربستان تنها كشور در ميان قدرت هاى برتر فوتبال آسياست كه تاكنون ميزبان جام نبوده است. اين كشور على رغم داشتن امكانات متعدد ورزشى علاوه بر جام ملت ها، ميزبان بازيهاى آسيايى نيز نبوده است.

جام ملت هاى آسيا در سال ۱۹۷۶ قرار بود با ۱۰ تيم برگزار شود اما پس از انصراف لبنان از ميزبانى، تيم هاى عربستان، كره شمالى و تايلند نيز از حضور در تهران منصرف شدند و فقط ۶ تيم جام هفتم را برگزار كردند. در آن سال مسابقات در ۲ شهر تهران و تبريز انجام شد.

ژاپن كه يكى از پرافتخارترين تيم هاى آسياست، ۳۲ سال منتظرورود به جام بود تا اينكه در سال ۱۹۸۸ براى اولين بار جواز حضور در مرحله نهايى جام را گرفت و با يك تساوى مسابقات را ترك كرد. ژاپنى ها ۴ سال بعد اولين قهرمانى خود را جشن گرفتند.
ركورد بيشترين گل زده در تمام ادوار جام متعلق به ايران است كه در ۵۰ بازى، يكصد گل به ثمر رسانده است؛ ميانگين ۲ گل در هر بازى. در حالى كه ميانگين گل زده در جام ملت هاى آسيا ۷/۲ است.

بهترين عملكرد خط دفاعى در جام متعلق به اردن است. اين كشور فقط يك بار در جام ملت هاى آسيا شركت كرده است و طى ۴ بازى فقط يك گل دريافت كرده است ميانگين ۲۵/۰ گل به ازاى هر بازى.

بيشترين گل به ثمر رسيده در جريان يك مسابقه از جام ملت هاى آسيا، ۹ گل است كه درديدار ژاپن و ازبكستان در جام ۲۰۰۰ به ثمر رسيد. در آن بازى كه ۱۷ اكتبر ۲۰۰۰ در صيدا برگزار شد ژاپن ۸- يك ازبكستان را درهم كوبيد.

بهترين پيروزى حاصل شده در تمام ادوار جام متعلق به ايران است كه در جام ۱۹۷۶ با نتيجه ۸-صفر يمن جنوبى را شكست داد. ايران در جام ۱۹۸۰ نيز ۷-صفر بنگلادش را برد كه آن نتيجه نيز از بهترين نتايج حاصل شده در تاريخ جام ملت هاى آسياست.

ايران در طول ۳ دوره جام ملت هاى آسيا از ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۶ در ۱۲ مسابقه پياپى به پيروزى رسيد كه يكى از ركوردهاى برتر تاريخ فوتبال آسياست. توقف مقابل سوريه در اولين بازى [[جام ۱۹۸۰]] نوار پيروزى هاى متوالى ايران را قطع كرد. ايران همچنين در ۱۶ مسابقه متوالى نيز بدون شكست بوده است كه اين هم ركورد ديگرى در تاريخ اين جام است. كويت در نيمه نهايى [[جام ۱۹۸۰]] با پيروزى ۲- يك بر ايران به شكست ناپذيرى ايران پايان داد.

در ۲۲۰ بازى برگزار شده طى ۱۳ دوره جام ملت هاى آسيا، ۶۰۲ گل به ثمر رسيده است كه ميانگين گل در هر مسابقه جام ملت هاى آسيا ۷/۲ است. حدود ۱۷ درصد گل هاى جام ملت ها توسط بازيكنان ايرانى به ثمر رسيده است.

بيشترين گل به ثمر رسيده در يك دوره جام مربوط به سال ۲۰۰۴ است كه ۹۶ گل در ۳۲ مسابقه به ثمر رسيد. كمترين تعداد گل نيز مربوط به سال ۱۹۶۴ است كه فقط ۱۳ گل در جام ملت هاى آسيا به ثبت رسيد.

بيشترين ميانگين گل به ثمر رسيده در يك دوره جام مربوط به اولين دوره جام در سال ۱۹۵۶ است كه ۲۷ گل در ۶ مسابقه به ثمر رسيد؛ ميانگين ۵/۴ گل در هر بازى. كمترين ميانگين گل در يك دوره جام نيز مربوط به سال ۱۹۸۸ است كه ۴۰ گل در ۲۴ مسابقه به ثمر رسيد! ميانگين ۶/۱ گل در هر بازى

==قهرمانان==
۱۹۵۶ هنگ كنگ: كره جنوبى

۱۹۶۰ كره جنوبى: كره جنوبى

۱۹۶۴ اسرائيل: اسرائيل

۱۹۶۸ ايران: ايران

۱۹۷۲ تايلند: ايران

۱۹۷۶ ايران: ايران

۱۹۸۰ كويت: كويت

۱۹۸۴ سنگاپور: عربستان سعودى

۱۹۸۸ قطر: عربستان سعودى

۱۹۹۲ ژاپن: ژاپن

۱۹۹۶ امارات متحده عربى: عربستان سعودى

۲۰۰۰ لبنان: ژاپن
۲۰۰۴ چين: ژاپن

2007 مالزی/اندونزی/تایلند/ویتنام: عراق

۳ كشور در اولين حضور خود در جام ملت هاى آسيا، موفق به فتح جام شده اند. كره جنوبى در سال ،۱۹۵۶ ايران در سال ۱۹۶۸ و عربستان در سال ۱۹۸۴ براى اولين بار در جام شركت و عنوان قهرمانى را كسب كردند.

ايران با ۳ قهرمانى متوالى ركوردار فوتبال آسياست. ملى پوشان ايران در سال هاى ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ بدون شكست عنوان قهرمانى را تصاحب كردند كه بعد از گذشت ۳۱ سال هنوز اين ركورد دست نخورده باقى مانده است.

فقط در۵ دوره كشورهاى ميزبان فاتح جام شده اند. كره جنوبى در سال ،۱۹۶۰ ايران در سال هاى ۱۹۶۸ و ،۱۹۷۶ كويت در سال ۱۹۸۰ و ژاپن در سال ۱۹۹۲ به عنوان ميزبان ضمن برگزارى مسابقات جام را نيز در خانه خود نگه داشته اند.

==بهترین بازیکن جام ==
انتخاب بهترین و باارزش ترین بازیكن جام (MVP) از سال 1984 در دستور كار AFC انتخاب بهترین و با ارزش ترین قرار گرفت. اگرچه در دوره هاى قبل از آن نیز بهترین بازیكن جام به طور غیر رسمى انتخاب مى شد كه در سال 1972 ابراهیم آشتیانى و در سال 1976 على پروین به عنوان بهترین بازیكنان جام معرفى شدند.

در 6 دوره اى كه بهترین بازیكن جام به طور رسمى انتخاب شده، ژاپنى ها با 3 عنوان ركورددار هستند. نكته دیگر آنكه فقط در 3 دوره بهترین بازیكن جام از تیم قهرمان انتخاب شده است.

جیت ژی کوآن (چین – 1984 )

کیم جو سونگ ( کره جنوبی -1988 )

۱۹۹۲- تاكویا تاكاگى (ژاپن)تاکویا تاکاگی (ژاپن – 1992 )

[[خداداد عزیزی]] (ایران – 1996 )

هیروشی نانامی (ژاپن 2000 )

شونسوکه ناکامورا (ژاپن -2004 )

[[یونس محمود]] (عراق-2007)


==آقای گل جام ==
على دایى مهاجم گلزن تیم ملى ایران در سال 1996 با 8 گل به عنوان آقاى گلى جام دست یافت. این بیشترین تعداد گل به ثمر رسیده در یك دوره جام است و البته ركورد قبلى نیز با 7 گل در اختیار دیگر مهاجم ایرانى بهتاش فریبا بود. در 6 دوره جام ملت هاى آسیا عنوان آقاى گلى از آن گلزنان ایرانى بوده است.

۱۹۵۶- نائوم استلماخ (رژیم اشغالگر) ۴ گل

۱۹۶۰- چو یون اوك (كره جنوبى) ۴ گل

۱۹۶۴- مردخاى اشپیگلر (رژیم اشغالگر) ۲ گل

۱۹۶۸- همایون بهزادى (ایران) ۴ گل

۱۹۷۲- پارك اى چون (كره جنوبى) ۶ گل

۱۹۷۶- غلامحسین مظلومى (ایران) ناصر نورایى (ایران) فتحى كمیل (كویت) ۳ گل

۱۹۸۰- بهتاش فریبا (ایران) ۷ گل

چون سون هو (كره جنوبى) ۷ گل

۱۹۸۴- ناصر محمدخانى (ایران) شاهرخ بیانى (ایران) جیا ژى كوآن (چین) ۳ گل

۱۹۸۸- لى تائه هو (كره جنوبى) ۳ گل

۱۹۹۲- فهد البیشى (عربستان) ۴ گل

۱۹۹۶- [[على دایى]] (ایران) ۸ گل

۲۰۰۰- لى دونگ گوك (كره جنوبى) ۶ گل

۲۰۰۴- [[على كریمى]] (ایران) علا هوبیل (بحرین) ۵ گل

2007- [[نائوهیرو تاکاهارا]]( ژاپن) [[یاسر القحطانی]](عربستان) [[یونس محمود]] (عراق) ۴ گل

==بیشترین حضور در جام==
لى مینگ كاپیتان سرشناس چین با۴ دوره حضور در جام ملت هاى آسیا در بین تمام بازیكنان آسیایى ركورددار است. مینگ در ۴ دوره پیاپى در سال هاى ۱۹۹۲ و ۱۹۹۶ و ۲۰۰۰ و ۲۰۰۴ به همراه چین در این مسابقات حضور یافته است و ضمن انجام ۱۳ بازى، ۲ گل نیز به ثمر رسانده است.

==بیشترین بازى در جام==
ركوددار این عرصه نیز كسى نیست جز [[على دایى]] كاپیتان سابق تیم ملى با انجام ۱۶ بازى در مرحله نهایى جام ملت هاى آسیا (۱۹۹۶ شش بازى، ۲۰۰۰ چهار بازى و ۲۰۰۴ شش بازى) این ركورد را به خود اختصاص داده است. پس از[[ دایى]] ۲ بازیكن چینى، هائو هایدونگ و ژو بو با انجام ۱۴ بازى در رتبه بعدى قرار گرفته اند.



== پیوند به بیرون==
[http://www.tebyan.net/Sports/SpecialReports/SpecialReports/2007/7/10/43361.htmlتاریخچه جام ملتهای اسیا ]

[http://www.noandish.com/monasebat.php?id=636744 اولين جام چهار پاره]

نسخهٔ ‏۱۴ مارس ۲۰۰۸، ساعت ۱۳:۳۳

در سال ۱۹۵۴ عبدالرحمن تانكو رييس وقت فقيد کنفدراسیون فوتبال آسیاپيشنهاد برگزارى بزرگترين تورنمنت فوتبال در آسيا را براى ۱۲ عضو مؤسس كنفدراسيون مطرح كرد و با استقبال اعضا قرار شد اولين دوره اين جام ۲ سال بعد برگزار شود. هنگ كنگ به دليل نقش پررنگى كه در تأسيس کنفدراسیون فوتبال آسیا داشت، ميزبانى اولين دوره «جام آسيا» كه بعدها به «جام ملت هاى آسيا» تغيير نام يافت، را عهده دار شد. ۷ كشور عضو AFC در رقابت ها ثبت نام كردند و پس از يك رقابت مقدماتى، ۳ كشور به همراه ميزبان اولين دوره جام ملت هاى آسيا را انجام دادند كه با قهرمانى كره جنوبى به پايان رسيد. ۶ دوره جام در شرق و ۷ دوره آن در غرب آسيا انجام شده است.ايران با دوبار ميزبانى در اين عرصه ركوردار است اما تايلند با ميزبانى مشترك دردوره 14 براى دومين بار برگزاركننده جام ملت هاست. ايران در سال ۱۹۶۸ براى اولين بار ميزبان شده كه در آن سال اولين قهرمانى را هم جشن گرفت. در سال ۱۹۷۶ قرار بود لبنان ميزبان جام باشد اما به دليل جنگ داخلى ميزبانى از اين كشور گرفته شد و ايران ميزبان ششمين دوره اين جام شد.

در ۱۳ دوره گذشته، ۳۰ كشور در جام ملت هاى آسيا حضور يافته اند كه بعضى از آنها مثل ويتنام جنوبى و يمن جنوبى در حال حاضر حضور خارجى ندارند. در دوره قبلي عمان، اردن و تركمنستان براى اولين بار شركت كردند. در جام چهاردهم نيز استرالیا به عنوان سى و يكمين تيم نام خود را در تاريخ اين جام ثبت كرد.

ايران و كره جنوبى با ۱۰ دوره حضور در مرحله نهايى جام ركوردار هستند. ايران با ۸ بار قرار گرفتن در جمع ۴ تيم برتر نيز ركورددار است و فقط در سال هاى ۱۹۹۲ و ۲۰۰۰ قبل از نيمه نهايى حذف شده است. كره جنوبى نيز 8 بار در بين ۴ تيم مرحله نهايى قرار گرفته است.

۴ دوره ابتدايى جام ملت هاى آسيا در يك گروه برگزار مى شد و تيمى كه بيشترين امتياز را كسب مى كرد به عنوان قهرمانى مى رسيد اما از دوره پنجم مرحله حذفى نيز به مسابقات اضافه شد و اولين فينال واقعى جام ملت هاى آسيا را ايران و كره جنوبى در سال ۱۹۷۲ برگزار كردند. جالب اينكه اولين فينال به وقت اضافه كشيد و در نهايت ايران فاتح اولين فينال بود.

پر افتخار ترین تیم جام

در 14 دوره گذشته، 14 تیم موفق به كسب عنوان از جام ملت هاى آسیا شده اند. عربستان با 3 بار قهرمانى در سال های 84 و 88 و 96 همچنین 2 عنوان نایب قهرمانى در سال های 92 و 2000 پرافتخارترین تیم تاریخ جام ملت هاى آسیا است. پس از عربستان، ایران با كسب 3 عنوان قهرمانى در جام هاى 68 و 72و 76 و همچنین كسب چهار عنوان سومى در رده دوم پرافتخارترین تیم ها قرار گرفته است.

ژاپن با کسب 3 مقام قهرمانى، سومین تیم پرافتخار آسیاست و كره جنوبى نیز با 2 عنوان قهرمانى، 3 عنوان نایب قهرمانى و 2 عنوان سومى در رتبه چهارم است.

رژیم اشغالگرقدس، كویت،عراق چین، امارات، هند، برمه، تایوان، هنگ كنگ و تایلند سایر تیم هایى هستند كه موفق به كسب عنوان در جام ملت هاى آسیا شده اند. البته اكثر این تیم ها در ادوار ابتدایى جام مقام به دست آورده اند

ركوردها

پرویز قلیچ خانى كاپیتان سابق تیم ملى با كسب 3 عنوان قهرمانى، پرافتخارترین بازیكن قاره آسیاست. قلیچ خانى در 3 دوره پیاپى همراه با ایران در جام ملت هاى آسیا به مقام قهرمانى دست یافته است كه در دوره سوم به عنوان كاپیتان جام قهرمانى را بالاى سر برد كارلوس آلبرتو پریرا مربى سرشناس برزیلى با 2 عنوان قهرمانى در سال های 1980 با كویت و 1988 با عربستان پرافتخارترین مربى در تاریخ این مسابقات است

عربستان با پنج بار حضور در فينال صاحب يك ركورد تاريخى است. عربستان اولين بار در جام ۱۹۸۴ شركت كرد و از آن دوره تا ،۲۰۰۰ پنج بار متوالى در فينال حاضر شد كه ۳ بار نيز فينال را برد و قهرمان شد. پس از عربستان، كره جنوبى نيز ۳ بار فيناليست بوده است كه هر ۳ فينال را به ايران، كويت و عربستان باخته است و ناكام بزرگ فينال هاى آسيايى لقب گرفته است.

از سال ۱۹۸۰ تاكنون و در ۷ دوره گذشته، هيچ مربى آسيايى موفق به فتح جام ملت هاى آسيا نشده است. حشمت مهاجرانى آخرين مربى آسيايى بود كه در سال ۱۹۷۶ ايران را قهرمان كرد و پس از آن مربيان خارجى، كويت، عربستان و ژاپن را قهرمان آسيا كرده اند. ايران در هر ۳ دوره اى كه قهرمان جام شد با مربى ايرانى موفق به اين كار شد.

اولين بار در جام ششم (۱۹۷۲) بود كه ضربات پنالتى براى تعيين تيم برنده استفاده شد. عراق اولين فاتح دوئل پنالتى ها بود كه كره جنوبى را شكست داد. همچنين دوبار قهرمان جام در ضربات پنالتى مشخص شده است: ۱۹۸۸ و ۱۹۹۶ كه در هر دو بار عربستان فاتح فينال بوده است.

۶ مسابقه ايران در ادوار قبلى جام به ضربات پنالتى كشيده شده است كه در ۴ مسابقه شكست سهم ايران بوده است. موفق ترين تيم در ضربات پنالتى عربستان است كه اكثر دوئل پنالتى ها را از حريفان برده است.

ژاپن تنها كشور شرق آسيايى است كه در منطقه غرب قاره پهناور قهرمان جام شده است. از ۷ دوره جام ملت هاى آسيا كه در كشورهاى غرب آسيا برگزار شده است، فقط در سال ۲۰۰۰ و در لبنان بود كه ژاپن جام را از غرب به شرق آسيا برد.

نگاهى به ادوار گذشته جام نشان مى دهد كه ابتدا اين كره جنوبى بود كه قدرت برتر جام ملت هاى آسيا بود. اين كشور در سال هاى ۱۹۵۶ و ۱۹۶۰ فاتح جام شد. بعد نوبت ايران بود كه در دهه ۷۰ قدرت برتر قاره آسيا شد. از سال ۱۹۸۰ سلطه اعراب با قهرمانى كويت در فوتبال آسيا آغاز شد و در قرن جديد نيز ژاپن با فتح ۲ جام ۲۰۰۰ و ۲۰۰۴ يكه تاز فوتبال آسيا بوده است.

كمترين تعداد تيم شركت كننده در دور مقدماتى مربوط به دوره اول بود كه فقط ۶ تيم براى حضور در دور نهايى با هم رقابت كردند. بيشترين تعداد تيم حاضر در دور مقدماتى نيز مربوط به جام دوازدهم (۲۰۰۰) بود كه ۴۲ تيم براى تعيين ۱۰ تيم مرحله نهايى به رقابت با هم پرداختند.

عربستان تنها كشور در ميان قدرت هاى برتر فوتبال آسياست كه تاكنون ميزبان جام نبوده است. اين كشور على رغم داشتن امكانات متعدد ورزشى علاوه بر جام ملت ها، ميزبان بازيهاى آسيايى نيز نبوده است.

جام ملت هاى آسيا در سال ۱۹۷۶ قرار بود با ۱۰ تيم برگزار شود اما پس از انصراف لبنان از ميزبانى، تيم هاى عربستان، كره شمالى و تايلند نيز از حضور در تهران منصرف شدند و فقط ۶ تيم جام هفتم را برگزار كردند. در آن سال مسابقات در ۲ شهر تهران و تبريز انجام شد.

ژاپن كه يكى از پرافتخارترين تيم هاى آسياست، ۳۲ سال منتظرورود به جام بود تا اينكه در سال ۱۹۸۸ براى اولين بار جواز حضور در مرحله نهايى جام را گرفت و با يك تساوى مسابقات را ترك كرد. ژاپنى ها ۴ سال بعد اولين قهرمانى خود را جشن گرفتند. ركورد بيشترين گل زده در تمام ادوار جام متعلق به ايران است كه در ۵۰ بازى، يكصد گل به ثمر رسانده است؛ ميانگين ۲ گل در هر بازى. در حالى كه ميانگين گل زده در جام ملت هاى آسيا ۷/۲ است.

بهترين عملكرد خط دفاعى در جام متعلق به اردن است. اين كشور فقط يك بار در جام ملت هاى آسيا شركت كرده است و طى ۴ بازى فقط يك گل دريافت كرده است ميانگين ۲۵/۰ گل به ازاى هر بازى.

بيشترين گل به ثمر رسيده در جريان يك مسابقه از جام ملت هاى آسيا، ۹ گل است كه درديدار ژاپن و ازبكستان در جام ۲۰۰۰ به ثمر رسيد. در آن بازى كه ۱۷ اكتبر ۲۰۰۰ در صيدا برگزار شد ژاپن ۸- يك ازبكستان را درهم كوبيد.

بهترين پيروزى حاصل شده در تمام ادوار جام متعلق به ايران است كه در جام ۱۹۷۶ با نتيجه ۸-صفر يمن جنوبى را شكست داد. ايران در جام ۱۹۸۰ نيز ۷-صفر بنگلادش را برد كه آن نتيجه نيز از بهترين نتايج حاصل شده در تاريخ جام ملت هاى آسياست.

ايران در طول ۳ دوره جام ملت هاى آسيا از ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۶ در ۱۲ مسابقه پياپى به پيروزى رسيد كه يكى از ركوردهاى برتر تاريخ فوتبال آسياست. توقف مقابل سوريه در اولين بازى جام ۱۹۸۰ نوار پيروزى هاى متوالى ايران را قطع كرد. ايران همچنين در ۱۶ مسابقه متوالى نيز بدون شكست بوده است كه اين هم ركورد ديگرى در تاريخ اين جام است. كويت در نيمه نهايى جام ۱۹۸۰ با پيروزى ۲- يك بر ايران به شكست ناپذيرى ايران پايان داد.

در ۲۲۰ بازى برگزار شده طى ۱۳ دوره جام ملت هاى آسيا، ۶۰۲ گل به ثمر رسيده است كه ميانگين گل در هر مسابقه جام ملت هاى آسيا ۷/۲ است. حدود ۱۷ درصد گل هاى جام ملت ها توسط بازيكنان ايرانى به ثمر رسيده است.

بيشترين گل به ثمر رسيده در يك دوره جام مربوط به سال ۲۰۰۴ است كه ۹۶ گل در ۳۲ مسابقه به ثمر رسيد. كمترين تعداد گل نيز مربوط به سال ۱۹۶۴ است كه فقط ۱۳ گل در جام ملت هاى آسيا به ثبت رسيد.

بيشترين ميانگين گل به ثمر رسيده در يك دوره جام مربوط به اولين دوره جام در سال ۱۹۵۶ است كه ۲۷ گل در ۶ مسابقه به ثمر رسيد؛ ميانگين ۵/۴ گل در هر بازى. كمترين ميانگين گل در يك دوره جام نيز مربوط به سال ۱۹۸۸ است كه ۴۰ گل در ۲۴ مسابقه به ثمر رسيد! ميانگين ۶/۱ گل در هر بازى

قهرمانان

۱۹۵۶ هنگ كنگ: كره جنوبى

۱۹۶۰ كره جنوبى: كره جنوبى

۱۹۶۴ اسرائيل: اسرائيل

۱۹۶۸ ايران: ايران

۱۹۷۲ تايلند: ايران

۱۹۷۶ ايران: ايران

۱۹۸۰ كويت: كويت

۱۹۸۴ سنگاپور: عربستان سعودى

۱۹۸۸ قطر: عربستان سعودى

۱۹۹۲ ژاپن: ژاپن

۱۹۹۶ امارات متحده عربى: عربستان سعودى

۲۰۰۰ لبنان: ژاپن

۲۰۰۴ چين: ژاپن

2007 مالزی/اندونزی/تایلند/ویتنام: عراق

۳ كشور در اولين حضور خود در جام ملت هاى آسيا، موفق به فتح جام شده اند. كره جنوبى در سال ،۱۹۵۶ ايران در سال ۱۹۶۸ و عربستان در سال ۱۹۸۴ براى اولين بار در جام شركت و عنوان قهرمانى را كسب كردند.

ايران با ۳ قهرمانى متوالى ركوردار فوتبال آسياست. ملى پوشان ايران در سال هاى ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ بدون شكست عنوان قهرمانى را تصاحب كردند كه بعد از گذشت ۳۱ سال هنوز اين ركورد دست نخورده باقى مانده است.

فقط در۵ دوره كشورهاى ميزبان فاتح جام شده اند. كره جنوبى در سال ،۱۹۶۰ ايران در سال هاى ۱۹۶۸ و ،۱۹۷۶ كويت در سال ۱۹۸۰ و ژاپن در سال ۱۹۹۲ به عنوان ميزبان ضمن برگزارى مسابقات جام را نيز در خانه خود نگه داشته اند.

بهترین بازیکن جام

انتخاب بهترین و باارزش ترین بازیكن جام (MVP) از سال 1984 در دستور كار AFC انتخاب بهترین و با ارزش ترین قرار گرفت. اگرچه در دوره هاى قبل از آن نیز بهترین بازیكن جام به طور غیر رسمى انتخاب مى شد كه در سال 1972 ابراهیم آشتیانى و در سال 1976 على پروین به عنوان بهترین بازیكنان جام معرفى شدند.

در 6 دوره اى كه بهترین بازیكن جام به طور رسمى انتخاب شده، ژاپنى ها با 3 عنوان ركورددار هستند. نكته دیگر آنكه فقط در 3 دوره بهترین بازیكن جام از تیم قهرمان انتخاب شده است.

جیت ژی کوآن (چین – 1984 )

کیم جو سونگ ( کره جنوبی -1988 )

۱۹۹۲- تاكویا تاكاگى (ژاپن)تاکویا تاکاگی (ژاپن – 1992 )

خداداد عزیزی (ایران – 1996 )

هیروشی نانامی (ژاپن 2000 )

شونسوکه ناکامورا (ژاپن -2004 )

یونس محمود (عراق-2007)


آقای گل جام

على دایى مهاجم گلزن تیم ملى ایران در سال 1996 با 8 گل به عنوان آقاى گلى جام دست یافت. این بیشترین تعداد گل به ثمر رسیده در یك دوره جام است و البته ركورد قبلى نیز با 7 گل در اختیار دیگر مهاجم ایرانى بهتاش فریبا بود. در 6 دوره جام ملت هاى آسیا عنوان آقاى گلى از آن گلزنان ایرانى بوده است.

۱۹۵۶- نائوم استلماخ (رژیم اشغالگر) ۴ گل

۱۹۶۰- چو یون اوك (كره جنوبى) ۴ گل

۱۹۶۴- مردخاى اشپیگلر (رژیم اشغالگر) ۲ گل

۱۹۶۸- همایون بهزادى (ایران) ۴ گل

۱۹۷۲- پارك اى چون (كره جنوبى) ۶ گل

۱۹۷۶- غلامحسین مظلومى (ایران) ناصر نورایى (ایران) فتحى كمیل (كویت) ۳ گل

۱۹۸۰- بهتاش فریبا (ایران) ۷ گل

چون سون هو (كره جنوبى) ۷ گل

۱۹۸۴- ناصر محمدخانى (ایران) شاهرخ بیانى (ایران) جیا ژى كوآن (چین) ۳ گل

۱۹۸۸- لى تائه هو (كره جنوبى) ۳ گل

۱۹۹۲- فهد البیشى (عربستان) ۴ گل

۱۹۹۶- على دایى (ایران) ۸ گل

۲۰۰۰- لى دونگ گوك (كره جنوبى) ۶ گل

۲۰۰۴- على كریمى (ایران) علا هوبیل (بحرین) ۵ گل

2007- نائوهیرو تاکاهارا( ژاپن) یاسر القحطانی(عربستان) یونس محمود (عراق) ۴ گل

بیشترین حضور در جام

لى مینگ كاپیتان سرشناس چین با۴ دوره حضور در جام ملت هاى آسیا در بین تمام بازیكنان آسیایى ركورددار است. مینگ در ۴ دوره پیاپى در سال هاى ۱۹۹۲ و ۱۹۹۶ و ۲۰۰۰ و ۲۰۰۴ به همراه چین در این مسابقات حضور یافته است و ضمن انجام ۱۳ بازى، ۲ گل نیز به ثمر رسانده است.

بیشترین بازى در جام

ركوددار این عرصه نیز كسى نیست جز على دایى كاپیتان سابق تیم ملى با انجام ۱۶ بازى در مرحله نهایى جام ملت هاى آسیا (۱۹۹۶ شش بازى، ۲۰۰۰ چهار بازى و ۲۰۰۴ شش بازى) این ركورد را به خود اختصاص داده است. پس ازدایى ۲ بازیكن چینى، هائو هایدونگ و ژو بو با انجام ۱۴ بازى در رتبه بعدى قرار گرفته اند.


پیوند به بیرون

جام ملتهای اسیا

اولين جام چهار پاره