پیش‌نویس:مغالطه علت جعلی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مغلطه‌ی علت جعلی هنگامی پدیدار می‌شود که رشته‌ای از پدیده‌های پیاپی را بدون دلیل منطقی و تنها به واسته‌ی پیوستگیِ زمانی، علت و معلول بدانیم. در گونه‌ای دیگر از این مغلطه ممکن است وقتی چندین عامل در رخداد دخیل باشند، تنها یکی از عوامل به عنوان علت معرفی شود.[۱] بنابراین در این مغلطه، چیزی به‌عنوان علت ارائه می‌شود که در واقع، علت نیست یا همه‌ی علت نیست.[۲]

این مغالطه می‌تواند از روی نادانی یا غرض انجام بشود.

نمونه‌ها[۲][ویرایش]

  • قوانین دست‌وپاگیرِ مجلس، علت افزایش جرم و جنایت است. باید این قوانین پیچیده را کنار بگذاریم.

در نمونه بالا، فرد مغالطه‌گر تنها از این جهت که در یک مورد، هم‌زمانی قوانین پیچیده و زیادیِ جُرم مشاهده می‌شود، اولی را علت دومی می‌داند. حال آنکه در یک تحلیل منطقی، نمی‌توان قوانین پیچیده را علت افزایش جرم دانست.

  • دلیل افت درسی دانش‌آموزان، کوتاهی آموزگاران در آموزش است.

در نمونه بالا، کوتاهی آموزگاران می‌تواند تنها یکی از دلایل باشد‌. عوامل دیگری مانند کوتاهی دانش‌آموزان و... نیز می‌توانند در این افت تحصیلی دخیل باشند.

منابع[ویرایش]

مغالطه علت جعلی[ویرایش]

  1. سوبنت. مغالطه به زبان آدمی‌زاد. ص. ۳۸۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ خندان، علی‌اصغر (۱۳۹۲). مغالطات. تهران: بوستان کتاب. ص. ۷۰.