پیش‌نویس:خشت (جنگ‌افزار)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد



خَشت یا خِشت، نوعی کارد پرتابی یا نیزۀ کوچک که در جنگ‌های تن به تن قدیم به ‌کار می‌رفت.[۱]

به گفته فریدون جنیدی این خشت به اندازه یک وجب بود. سرش یک نیزه داشته و انتهایش یک حلقه. به این حلقه زهی به اندازه تقریباً دو گز می‌بستند و حلقه انتهایی آن را به انگشت میانی می‌بستند آنگاه خشت را میان انگشتان شست و اشاره و میانی می‌گرفتند و آن را به سوی دشمن پرتاب می‌کردند و آسیب وارد می‌کردند و با شتاب آن را به سوی خویش می‌کشیدند و دوباره خشت به میان انگشتان باز می‌گشت. این جنگ‌افزار خیلی اهمیت داشته، به این دلیل که سبک بوده و می‌توانستند آن را توی جیب‌شان یا پر شالشان بگذارند. کاربرد خشت در جنگ‌های تن به تن و مربوط به دو هماورد بوده است.[۲]

زنجیر ووشو (Chain whip)[۳] سلاحی با کاربردی مشابه خَشت

کاربردی شبیه کارد پرتابی داشته (شاید به شکل خشت (ورق)) به وسط یا انتهای آن رشته‌ای از ریسمان و یا ابریشم بافته می‌بستند و سر دیگر ریسمان را به انگشت می‌بستند، بعد از پرتاب به سمت دشمن، با کشیدن ریسمان آن را دوباره به دست می‌گرفتند.[۴]

یکی خشت زد بر سرین قباد / که بند کمرگاه او برگشاد (فردوسی)

چنان بود تیرش که ژوپین‌گران / شمردند هر تیر خشتی‌ گران (اسدی)

بسی گرد خشت افکن آمد به پیش / کس آن را ز ده گام نفکند بیش (اسدی)

هنرهای رزمی[ویرایش]

زنجیر ووشو (Chain whip) در ورزش ووشو، سلاحی از با کاربردی مشابه خَشت باستانی ایرانیان است.[۵]


  1. https://www.vajehyab.com/amid/%D8%AE%D8%B4%D8%AA
  2. http://tarikhirani.ir/fa/news/102/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D9%81%D8%AA-%D9%88-%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%A7-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%AC%D9%86%DB%8C%D8%AF%DB%8C-
  3. https://en.wikipedia.org/wiki/Chain_whip
  4. https://www.yjc.news/fa/news/7983410/%DB%B7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1
  5. https://en.wikipedia.org/wiki/Chain_whip