پیراهن و تنبان

پیراهن و تنبان (گویش محلی: پیران تُنبان یا پیران تُمبان^[الف]) نوعی از لباس مردانه است که به صورت سنتی توسط مردان افغانستان و پاکستان پوشیده می‌شود.^[۱]

پیراهن (بخش بالایی) شل و پهن است و آستین‌های آن شل و گشاد است.^[۲] پیراهن‌های سنتی با توجه به مناطق مختلف افغانستان متفاوت هستند، برخی از آنها در زانو ختم می‌شوند و برخی دیگر در نیمه راه بین ساق پا و پاها (که در این صورت شکاف‌های کوچکی ایجاد می‌شود).^[۳]^[۴]^[۵] پیراهن سنتی همچنین دکمه‌هایی بر روی هر دو شانه دارد، بی‌یقه است^[۶]^[۷] و به سست ایجاد شده.^[۸] پیراهن سنتی همچنین گشاد است اما بخش کمر آن به بدن نزدیک است و پس از آن شل و کامل به سمت زانو می‌افتد.^[۹]

تنبان/ تونبان[ویرایش]

تنبان (شلوار) شل و معلق پوشیده می‌شود. برخی از نسخه‌های تنبان چین‌های زیادی در قسمت پایین پاها زیر زانو تا مچ پا و قسمت بالایی دارند.^[۲] تنبان بنابراین از مواد زیادی استفاده می‌کند تا در اطراف کمر جمع شود و در اطراف پاها قرار گیرد.

گروه مردان افغانستان در پیران تنبان
گروهی از کودکان نشسته در یک ردیف
مردان و پسران در پیران تنبان
سواره نظام افغانستان در سال‌های ۱۸۳۹-۴۲

نسخه مدرن[ویرایش]

پیران تونبان مدرن برخی از ویژگی‌های سنتی را حفظ کرده اما شبیه به برش مستقیم شلوار قمیض است. برخی از سبک‌ها نیز دکمه‌های بازی در جلو دارند.

پیران تونبان مدرن از شکاف‌های جانبی استفاده می‌کند. با این حال، بر خلاف برش مستقیم کامیز، دو طرف از پیراهن مانند یک قوس بریده می‌شوند.^[۱۰] تونبان می‌تواند پهنای تقریباً یک متری دارد.^[۱۱]

لباس‌هایی که اکثر مردان پشتون در افغانستان و اکثر مردان در پاکستان می‌پوشند.
نور هیا افسر پلیس یونیفرم افغان با یک ریش‌سفید در پیراهن تنبان از سپین بولدک، ولایت قندهار، صحبت می‌کند.
مردان تنبان پرهان در شهر جنوبی قندهار
مردان پیران تنبان پوش در میدان هوایی بین‌المللی کابل در افغانستان
کالای سبک قندهاری

کالای پتانی[ویرایش]

یک نسخه از پیران تنبان شناخته شده به عنوان «کالای کابلی» یا «کالای پتانی» در سال‌های اخیر بسیار محبوب شده‌است.^[۱۲] کالای پاتانی یقه و آستین‌های سردست دارند.

کالای قندهاری[ویرایش]

پیراهن تونبان محبوب دوزی‌شده برای مردان نوعی است که در قندهار پوشیده می‌شود. پیراهن در طراحی سنتی دوزی‌شده‌است و تنبان به صورت ساده است. اعتقاد بر این است که این سبک شیک‌ترین برای مد مدرن است. پیراهن مردان تحت الگوهای هندسی متنوع دوزی می‌شوند.^[۱۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]

یادداشت[ویرایش]

↑ معمولاً در گویش محلی واژهٔ «و» از نام حذف می‌شود و از آن به صورت پیران تُنبان، پیران تونبان یا گاهی اوقات پیران تمبان، پیران تومبان یاد می‌شود.

منابع[ویرایش]

↑ Charpentier, Carl-Johan (1972) Bazaar-e Tashqurghan--ethnographical studies in an Afghan traditional bazaar
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ Bellew, Henry Walter (1862) Journal of a political mission to Afghanistan, in 1857
↑ Elphinstone, Mountstuart (1815) An Account of the Kingdom of Caubul, and Its Dependencies in Persia, Tartary, and India: Comprising a View of the Afghaun Nation, and a History of the Dooraunee Monarchy
↑ "The Culture of Afghanistan". HilalPlaza.com.
↑ Willem V Ogelsang (2007-2009) What Afghan Men Used to Wear in the Early Nineteenth Century
↑ "CLOTHING xiii. Clothing in Afghanistan – Encyclopaedia Iranica".
↑ Yar-Shater, Ehsan (1982). "Encyclopaedia Iranica". Routledge & Kegan Paul.
↑ Charpentier, Carl-Johan (1972) Bazaar-e Tashqurghan--ethnographical studies in an Afghan traditional bazaar
↑ Elphinstone, Mountstuart (1842) An account of the kingdom of Caubul, and its dependencies, in Persia, Tartary, and India (1842)
↑ Weaver, John (2002) Inside Afghanistan: An American Aide Worker's Mission of Mercy to a War-Torn People
↑ "Untitled Document". www.public.asu.edu.
↑ "Perahan Tunban 'Mens clothes'". afghanistan-culture.com. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 27 March 2014.
↑ Paine, Sheila (2008) Embroidered Textiles A World Guide to Traditional Patterns

[pt-def-1] معمولاً در گویش محلی واژهٔ «و» از نام حذف می‌شود و از آن به صورت پیران تُنبان، پیران تونبان یا گاهی اوقات پیران تمبان، پیران تومبان یاد می‌شود.

[2] Charpentier, Carl-Johan (1972) Bazaar-e Tashqurghan--ethnographical studies in an Afghan traditional bazaar

[auto-3] ۲٫۰ ^۲٫۱ Bellew, Henry Walter (1862) Journal of a political mission to Afghanistan, in 1857

[4] Elphinstone, Mountstuart (1815) An Account of the Kingdom of Caubul, and Its Dependencies in Persia, Tartary, and India: Comprising a View of the Afghaun Nation, and a History of the Dooraunee Monarchy

[5] "The Culture of Afghanistan". HilalPlaza.com.

[6] Willem V Ogelsang (2007-2009) What Afghan Men Used to Wear in the Early Nineteenth Century

[7] "CLOTHING xiii. Clothing in Afghanistan – Encyclopaedia Iranica".

[8] Yar-Shater, Ehsan (1982). "Encyclopaedia Iranica". Routledge & Kegan Paul.

[9] Charpentier, Carl-Johan (1972) Bazaar-e Tashqurghan--ethnographical studies in an Afghan traditional bazaar

[10] Elphinstone, Mountstuart (1842) An account of the kingdom of Caubul, and its dependencies, in Persia, Tartary, and India (1842)

[11] Weaver, John (2002) Inside Afghanistan: An American Aide Worker's Mission of Mercy to a War-Torn People

[12] "Untitled Document". www.public.asu.edu.

[13] "Perahan Tunban 'Mens clothes'". afghanistan-culture.com. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 27 March 2014.

[14] Paine, Sheila (2008) Embroidered Textiles A World Guide to Traditional Patterns

[الف]

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]