ویکی‌پدیا:گزیدن مقاله‌های برگزیده/قابوس‌نامه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
برگزیده شد

معیارهای برگزیدگی را دارد.
مقاله بخشی از عصارهٔ کارهای دیگرشان است. با سپاس از ایشان.RousouR (بحث) ‏۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۴ (UTC)[پاسخ]

بحث زیر بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.

قابوس‌نامه[ویرایش]

قابوس‌نامه (ویرایشتاریخچهبحثپی‌گیری)

نامزدکننده: محک (بحثمشارکت‌ها) ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۰۶ (UTC)[پاسخ]

بررسی‌کننده: RousouR (بحث) ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۴ (UTC)[پاسخ]


آغاز بررسی RousouR (بحث) ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۲ (UTC)[پاسخ]


من فقط یک نکته ای رو اشاره کنم که فامیلی یوهانس دوبروین در خط لاتین (مثل خط زبان انگلیسی) de Bruijn است، نه Bruijn. یعنی «de» هم باید فبل از کلمه «Bruijn» باید آورده شود. مثل شارل دو گل که فامیلی ش به صورت de Gaulle نوشته می شود.Eagle1401 (بحث) ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۳۵ (UTC)[پاسخ]

✓ ممنون. اصلاح شد. محک 📞 ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۴۱ (UTC)[پاسخ]
سلام محک گرامی. اعلام مالکیت نیست، با توجه به روند طولانی بررسی منابعم است. به خصوص که این دو مقاله مرتبط با هم، برایم دریچه‌ای به منظومه‌ای است که ساخته‌اید. اگر مانع از تسریع کار هستم، بگویید، اصلاح میکنم. RousouR (بحث) ‏۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۵۸ (UTC)[پاسخ]
مزاح کردم؛ هر قدر لازم باشد منتظر می‌مانم و دلیلی برای عجله نیست. منتهی اگر یک روز اینترنت مملکت پرید، یا گرون کردنش وسعم نرسید یا مُردم یا چی.... باقی کار پای خودتان :) محک 📞 ‏۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۰۳ (UTC)[پاسخ]
به نظرم مطالب مهمی اخیرا به هر دو مقاله اضافه کردید. RousouR (بحث) ‏۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۰۹ (UTC)[پاسخ]
RousouR بله. مرزبان‌نامه هنوز جای کار بیشتر دارد. ولی قابوس‌نامه به نظرم تکمیل است و شمول کافی یافته. محک 📞 ‏۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۲۴ (UTC)[پاسخ]
خسته نباشید بود. سعی میکنم سریعتر، اگه گیلگمش بذاره. RousouR (بحث) ‏۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۲۹ (UTC)[پاسخ]


صرفا برای تسریع کار چند مطلب پراکنده را که در حین بررسی منابع می‌بینم به مرور در اینجا مطرح خواهم کرد، شاید به درد بخورد:

  • در «تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام» (احمد تفضلی) در بخش «آیین‌نامه‌ها» ص۲۴۸ به قابوسنامه اشاره شده است. / در «نظام و نهادهای آموزشی در ایران باستان» (ناصر تکمیل‌همایون) در بخش «گفتار دوم-تحلیل اندرزنامه‌ها» ص۶۱ به قابوس‌نامه اشاره شده است. RousouR (بحث) ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۱ (UTC)[پاسخ]
✓ اولی را پیدا کردم. چیز خاصی نداشت، ولی در حد نیم جمله به هر دو مقاله افزودم.
Х کتاب دوم را نیافتم.
در حال انجام... حاجی بابا از قبل بود. یک بند هم الآن درباره ناپایداری سرنوشت افزودم. ولی ارتباط مسئله شر با قابوس‌نامه را نفهمیدم! کلی درباره وجود شر و پیشینه‌اش حرف زده و سر آخر می‌گوید: کیکاووس نه حدس و گمان و نه قضاوتی در مورد خیر یا شر ارائه نمی‌کند. او خود را متاثر از این احساس فراگیر در ادبیات فارسی نشان می‌دهد که زندگی گذرا است و «غایت و هدف همه فعالیت‌های انسان مرگ و خروج از جهان است». این دو جمله چه ربطی به وجود شر دارند؟ محک 📞 ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۳۲ (UTC)[پاسخ]
«نظام و نهادهای آموزشی در ایران باستان» (ناصر تکمیل‌همایون) ص۶۱: «در این نوشتار، نمونه‌هایی نقل می‌شود که نشان دهنده‌ی عنایت ایرانیان به پرورش کودکان و نوجوانان باشد که به عنوان معیارهای ارزشی حاکم بر نهادهای آموزشی و اخلاقی، قرن‌ها مورد توجه بوده است و بسیاری از دانشمندان مسلمان، مانند ابن مسکویه در جاودان خرد و کیکاوس بن اسکندر در قابوس‌نامه و حتی خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب اخلاق خود به آنها توجه داشته‌اند.» RousouR (بحث) ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۵۷ (UTC)[پاسخ]
برداشت من این است که در واقع آن را واکنشی به مسئله شر می‌داند و با نکته بعدی (در ادامه جمله است و نه در پاراگراف بعدی) ادامه می‌دهد که درباره سرنوشت حاکم بر جهان است. سرنوشتی که غیر قابل محاسبه و حتمی است و هم خوبی به همراه دارد و هم بدی. پس، مرد خردمند آن است که با انفعال و آرامش حکمش را از سر می‌گذراند. نویسنده به پسرش توصیه می‌کند، پذیرای آنچه از آسمان می‌رسد، باشد. RousouR (بحث) ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۴۵ (UTC) / در واقع مسئله شر را تداوم روح ایران باستان ( به طور مشخص زرتشت و مانویت در تضاد با اسلام آغازین) می‌داند که زمانهای دراز این جغرافیا را درگیر خود کرده است. RousouR (بحث) ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۵۱ (UTC)[پاسخ]
درباره «حاجی بابا» به نظرم متن فعلی کافی نیست و فضا را نمی‌رساند، چون ضمن آنکه می‌گوید از طبقه پایین به بالا می‌توان رسید اما با ستاره شوم از اوج سقوط می‌کند و در پاراگراف بعدی تاکید می‌کند که این به آن معنا نیست که موقعیت یکسانی را در برابر خود داشته باشند. RousouR (بحث) ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۵۱ (UTC)[پاسخ]
احتمالاً تا شنبه غایب باشم. در اسرع وقت خواهم افزود. باسپاس: محک 📞 ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۰۴ (UTC)[پاسخ]
✓ به متن افزودم. بی‌زحمت مجدداً نگاهی بیاندازید. محک 📞 ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۶ (UTC)[پاسخ]
ممنون. مقدمه لوی را باید دوباره بخوانم. / به بررسی منابع ادامه می‌دهم (زمان می‌برد). RousouR (بحث) ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۲ (UTC)[پاسخ]


@محک: سلام. منابعی دیگر را برایتان ایمیل کردم. RousouR (بحث) ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۲ (UTC)[پاسخ]

ممنون. به دستم رسید. در اسرع وقت مطالعه خواهم کرد. محک 📞 ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۱۵ (UTC)[پاسخ]

از چند روز دیگر تمرکز را اینجا می‌گذارم. RousouR (بحث) ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۱۳ (UTC)[پاسخ]

متاسفم که طول کشید. RousouR (بحث) ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۱۰ (UTC)[پاسخ]

دنبال منبعی برای ارتباط با en:Mirrors for princes (و در واقع ادبیات حکمت) بودم. مثل اینکه باید به لوی اکتفا کرد. RousouR (بحث) ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۹ (UTC)[پاسخ]

@محک: سلام. معادل فارسی savant چیست؟ RousouR (بحث) ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۹ (UTC)[پاسخ]

نمی‌دانم. در جستجو چنین چیزی پیدا کردم: «فرد مبتلا به یک اختلال رشدی (به عنوان اوتیسم یا ناتوانی ذهنی) که مهارت یا درخشش استثنایی در زمینه‌های محدودی (مثل ریاضیات یا موسیقی) از خود نشان می‌دهد، به‌ویژه: سندروم ساوانت اوتیسممحک 📞 ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۲ (UTC)[پاسخ]
دیدم آن را. منظورم واژه‌ای است که لوی در ص xvi و xvii مقدمه به کار برده. در اولی می‌گوید در دربار پدرش با آنها گفتگو می‌کرده و در دومی پس از تاثیر نسطوریان در شکل گرفتن جندی شاپور، سراغ ترجمه آثار یونانی به عربی می‌رود و دوباره صحبت از آنها می‌شود. در خود کتاب هم در ص ۲۲۴ این واژه به کار رفته. مفهومش آدم دانشمند است اما معادل دقیقش چیست؟ RousouR (بحث) ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۳ (UTC)[پاسخ]
دقیقترش خواهم کرد اما اگر اشتباه نکنم در زمان لوی «ادبیات حکمت» محدود به مطالعات کتاب مقدس بوده. امروز این حیطه را گسترده‌تر و ریشه‌یابی تا ادبیات مصر کرده‌اند. لوی در مقدمه بدون آنکه از این واژه استفاده کرده باشد ارتباط قابوس‌نامه را با «ادبیات حکمت» در این بخش از مقدمه نشان داده. RousouR (بحث) ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۵ (UTC)[پاسخ]
اهمیت ارتباط قابوس‌نامه با ادبیات باستانی را در راستای ویژن شما را درک می‌کنم. گرچه منبعی یافت نشد که به این سلسله‌وار بودن ادبیات پندآموز از دوران باستان اشاره کند ولی قابل درک است.
منتهی در این مقاله‌ی بخصوص، اصلاً پرداختن به جزئیات مذکور لازم هست؟
همین حالا هم در بخش‌های نخست مقاله کاملاً روشن شده که این گونه ادبیات پیش از قابوس‌نامه وجود داشت و کیکاووس بهرحال تحت تأثیر نوشته‌هایی از این گونه بود که پیش از او وجود داشتند. حالا عقبه این گونه ادبیات تا به کجا می‌رسد - گرچه خودش می‌تواند موضوع پژوهش‌های دانشگاهی و آکادمیک بسیاری گردد - ولی فکر نمی‌کنم برای این مقاله خیلی هم حائز اهمیت باشد.
خود قابوس‌نامه جزئیات و پیچ و تاب‌های پژوهشی بسیاری دارد که می‌توان بیشتر به آن‌ها پرداخت، تا پیش‌زمینه‌ها و الهامات فکری مؤلف.
لیکن صبر من زیاد است و فرصت مطالعه شما بسیار :) هر مطلبی را که به غنای بیشتر مقاله کمک کند، پاس خواهم داشت. 💚 محک 📞 ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۰ (UTC)[پاسخ]
نگفتم ارتباط با تعالیم شوروپاک. / تلاش برای مشخص‌تر شدن پیام اثر، از طریق توضیح بافتار است. RousouR (بحث) ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۸ (UTC)[پاسخ]

بخش «زمینه‌ها»

  • پاراگراف دوم: آمدن «نویسندهٔ کتاب قابوس‌نامه، عنصرالمعالی کیکاووس زیاری، خود وارث یکی از دودمان‌های محلی به نام زیاریان بود که دوران زوالش را طی می‌کرد.» و با فاصله یک جمله کوتاه پس از آن «شهر گرگان (گنبد کاووس کنونی که پایتخت زیاریان بود) در سده‌های چهارم تا ششم هجری دوران اوج شکوه خود را می‌گذراند و ...» به نظرم ابهام دارد (پاراگراف با «نیمهٔ نخست قرن پنجم هجری دوره‌ای بود که» شروع شده و جمله قبل هم «نوشتن اندرزنامه‌ها در قرن پنجم هجری را زیادت بخشید»).
    • ✓ متن
  • پاراگراف سوم: در نگاه دوباره به منبع متن را اصلاح کردم (کتاب جامعه). / «تو نیکی می‌کن در دجله انداز…» را لطفا اصلاح کنید. در منبع آمده youth Fath و در خود قابوس‌نامه هم در بخش «باب ششم - در افزونی گهر از افزونی هنر» در اولین حکایت آمده است؛ نزدیکترین چیزی که در متن به آن دیدم «گفت: شنوده بودم که نیکویی کن و در آب انداز که روزی بر دهد» است. RousouR (بحث) ‏۲۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۲ (UTC)[پاسخ]
    • قابوس‌نامه را دوباره چک کردم. حق باشماست و ضرب‌المثلی که از روی این حکایت مصطلح شده، در خود کتاب نیست! مطابق کتاب نوشتم: «نیکی کن و بآب انداز، که روزی بر دهد»
      البته خارج از چهارچوب ویکی‌پدیا، این نتیجه‌گیری لوی را صحیح نمی‌دانم. کیکاووس علناً در پایان حکایت گفته «بروزگار القائم بامرالله من بحج رفتم، ایزد تعالی مرا توفیق داد تا زیارت خانهٔ خدا بکردم و فرزندان وی را بدیدم و این حکایت از بیران و معمران بغداد شنودم.» پس از روی عهدین این را نساخته و واقعاً ماجرا را شنیده و نقل کرده. کما این که شاید آن شخصی که نان به آب می‌انداخت عهدین را خوانده باشد که خودش هم می‌گوید «شنوده بودم که نیکی کن و بآب انداز...». با این حال ویکی‌پدیاست و نظر لوی مهمتر از نظر من است :)
      --محک 📞 ‏۱ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۳۴ (UTC)[پاسخ]
      ممنون. البته مطلبی که لوی گفته: «در طی مطالعات و آموزش‌هایش و یا همصحبتی با savants که در دربار پدرش مقیم بودند، بی‌شک روایت‌های مذهبی و فلسفی سرزمین و دینش را فراگرفت، و از آنجایی که سنت اسلامی پر از یادآوری‌های داستانها در عهد قدیم و جدید است، دور از انتظار نیست که به داستانی مانند فتح جوان برخورده شود که قرص‌های (نان) را از دجله برگرفت. این داستان مشخصه تصویری ساده از «نان خود را بر آب بیانداز» است (کتاب جامعه).»
      به نظرم چند مطلب مهم از نوشته سهیلا امیرسلیمانی نقل شده است. راهی برای دستیابی به آن هست؟ RousouR (بحث) ‏۱ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۷ (UTC)[پاسخ]
      برای کاربران ویکی‌پدیا دسترسی به جی‌استور مجانی است. در کتابخانه ویکی‌پدیا لوگین کنید و از آنجا لوگوی جی‌استور را پیدا کنید و واردش شوید سپس مقاله‌ای که میخواهید را جستجو/سرچ کنید. مقاله امیرسلیمانی را همین گونه پیدا کردم. محک 📞 ‏۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۲ (UTC)[پاسخ]

اگر نظری نباشد جمع‌بندی خواهم کرد. RousouR (بحث) ‏۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۸ (UTC)[پاسخ]


بحث بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.