وارونگی کروموزومی
وارونگی کروموزمی[۱][۲] یا واژگونی کروموزومی[۳] معکوس شدن کروموزوم[۴](به انگلیسی: Chromosomal inversion) یک بازآرایی کروموزوم است که در آن بخشی از کروموزوم در موقعیت اصلی خود وارونه میشود. وارونگی زمانی رخ میدهد که کروموزوم در بازوی کروموزومی دچار دو شکست شود و بخش بین دو شکست خود را در جهت مخالف در همان بازوی کروموزومی وارد کند. نقاط شکست وارونگی اغلب در مناطق نوکلئوتیدهای تکراری رخ میدهد و این نواحی ممکن است در وارونگیهای دیگر مورد استفاده دوباره قرار گیرند.[۵] بخشهای کروموزومی در وارونگیها میتواند به کوچکی ۱۰۰ کیلو باز یا به بزرگی ۱۰۰ مگاباز باشد. تعداد ژنهایی که توسط وارونگی جذب میشوند، میتواند از تعداد انگشتشماری ژن تا صدها ژن متغیر باشد.[۶] وارونگی میتواند از طریق نوترکیبی نابجا، شکستگی و بازسازی کروموزومی یا بازسازی انتهای ناهمساخت رخ دهد.[۷]
وارونگیها دو نوع هستند: پارامرکزی و پیرامرکزی. وارونگیهای پارامرکزی شامل سانترومر نمیشود و هر دو نقطه شکست در یک بازوی کروموزوم رخ میدهد. وارونگیهای پیرامرکزی، سانترومر را دربر میگیرند و در هر بازو یک نقطه شکست وجود دارد.[۸]
منابع[ویرایش]
- ↑ https://mendel-lab.com/blog/topic/وارونگی-کروموزومی
- ↑ https://www.ninisite.com/discussion/topic/6444279/کسی-وارونگی-کروموزوم-9-داشته-اینجا
- ↑ https://www.sid.ir/paper/383880/fa
- ↑ https://cytogenome.ir/genetics/معکوس-شدن-کروموزوم-به-چه-معناست؟/
- ↑ Corbett-Detig, Russell B; Said, Iskander; Calzetta, Maria; Genetti, Max; McBroome, Jakob; Maurer, Nicholas W; Petrarca, Vincenzo; della Torre, Alessandra; Besansky, Nora J (2019-12-01). "Fine-Mapping Complex Inversion Breakpoints and Investigating Somatic Pairing in the Anopheles gambiae Species Complex Using Proximity-Ligation Sequencing". Genetics (به انگلیسی). 213 (4): 1495–1511. doi:10.1534/genetics.119.302385. ISSN 1943-2631. PMC 6893396. PMID 31666292.
- ↑ Wellenreuther, Maren; Bernatchez, Louis (June 2018). "Eco-Evolutionary Genomics of Chromosomal Inversions". Trends in Ecology & Evolution (به انگلیسی). 33 (6): 427–440. doi:10.1016/j.tree.2018.04.002. PMID 29731154.
- ↑ Huang, Kaichi; Rieseberg, Loren H. (2020). "Frequency, Origins, and Evolutionary Role of Chromosomal Inversions in Plants". Frontiers in Plant Science. 11: 296. doi:10.3389/fpls.2020.00296. ISSN 1664-462X. PMC 7093584. PMID 32256515.
- ↑ Kirkpatrick, Mark (2010-09-28). "How and Why Chromosome Inversions Evolve". PLOS Biology (به انگلیسی). 8 (9): e1000501. doi:10.1371/journal.pbio.1000501. ISSN 1545-7885. PMC 2946949. PMID 20927412.